97. kez kutlanan bu özel günün anlam ve önemine uygun olarak 30 Ağustos Zafer Bayramı’na dair az bilinen gerçekleri bir araya getirdik…
İLK OLARAK İZMİR,ANKARA ve AFYON’DA KUTLANMIŞTIR
Kurtuluş Savaşı’nın sonucunu belirleyen ve Türkiye ile Yunanistan arasında gerçekleşen Büyük Taarruz, Türkiye tarihinin en önemli olayları arasında yer alıyor. 30 Ağustos 1922’de Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde başarıyla sonuçlanan Büyük Taarruz, her yıl aynı gün kutlanan milli bir bayram. İlk olarak 1924 tarihinde Afyon, İzmir ve Ankara’da kutlanmıştır.
30 AĞUSTOS, ZAFER BAYRAMININ SEMBOLİK TARİHİ
30 Ağustos 1922, büyük zaferin günü olarak kabul edilse de aslında sadece sembolik bir tarih. Çünkü Başkomutanlık Meydan Muharebesi (Büyük Taarruz) sonrasında işgalci güçlerin yurttan tam olarak atıldığı söylenemez. Ülkenin işgali 9 Eylül 1922’de İzmir’in Yunan işgalinden tamamen kurtulmasıyla son buldu.
BÜYÜK TAARRUZ SADECE 4 GÜN SÜRDÜ
Türkiye’nin düşman tehdidinden kurtulması için hayati bir önem taşıyan Büyük Taarruz, 26-30 Ağustos 1922 tarihleri arasında dört gün sürdü. 30 Ağustos, ayrıca bu kadar kısa bir sürede kazanılan bir bağımsızlık mücadelesinin de bayramı kabul ediliyor.
KUTLAMALAR 2 YIL SONRA YAPILMAYA BAŞLADI
30 Ağustos Zafer Bayramı’nın kutlamaları ancak Büyük Taarruz zaferinden iki yıl sonra yapılmaya başladı. Çünkü 1922 ve 1924 yılları arasında yeniden şekillenen Türkiye’de hem iç hem de dış diplomaside ciddi bir yoğunluk yaşanıyordu. Bu durum kutlamaların biraz gecikmesine neden oldu.
1935 YILINDA ÇIKARILAN YASAYLA RESMİ BAYRAM KABUL EDİLDİ
Ayrıca 30 Ağustos Zafer Bayramı 1935 yılında çıkarılan bir kanunla resmi olarak milli bayramlar arasındaki yerini aldı.
YUNAN ORDUSU KAZANACAK ZANNEDİLİRKEN…
Kamyon, uçak, silah, otomobil gibi savaşların akıbetini doğrudan etkileyen konularda Yunan ordusu her ne kadar güçlü olsa da, Büyük Taarruz ile Türkiye resmen tarih yazdı. Çünkü Atatürk’ün stratejik liderliği, karşı tarafın askeri ve lojistik kuvvetine oranla çok daha güçlüydü. Yunan ordusu, Türklerin hem Kuzey hem de Güney’den geleceğini tahmin edememişti…
“ORDULAR! İLK HEDEFİNİZ AKDENİZ’DİR,!”
Pek çok kişi tarafından bilinse de hangi savaş sırasında söylendiği karıştırılan bu emir, Mustafa Kemal Atatürk tarafından Büyük Taarruz esnasında verilmiştir. Türkiye’nin en ünlü tarihçisi İlber Ortaylı’ya göre bu söz, ülkenin doğal sınırlarını belirlemesi nedeniyle çok büyük önem taşıyor. Çünkü bugün 96. kez kutlanan Zafer Bayramı’nın arkasındaki özgürlük mücadelesinin en önemli kamçılayıcısı, Atatürk’ün ağzından çıkan şu sözlerdir: “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!”
