Rusya-Ukrayna savaşı 104 emekli amiralin Montrö duyurusunu yeniden gündeme taşıdı. Emekli amirallerin Montrö konusundaki uyarılarının haklılığı bir kez daha ortaya çıktı. Bu yönde yapılan yorumlara ise AKP Sözcüsü Ömer Çelik’ten yanıt geldi. Çelik, Amirallerin açıklamasının Montrö ile ilgisi olmadığını savundu. 

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Çelik , Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisinin genel merkezinde milletvekilleri ile bir araya geldiği toplantının ardından açıklamalarda bulundu. Erdoğan başkanlığındaki toplantıya 50 milletvekilinin katıldığını belirten Çelik, bundan önce üç toplantı yapıldığını, dördüncü ve beşinci toplantılarla seriyi tamamlayacaklarını bildirdi.

ERDOĞAN TALİMATLAR VERDİ

Yakın bölgedeki savaş ve savaşın doğurduğu gündemlerin toplantıda ele alındığını, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin bu konudaki pozisyonunu açıkladığını anlatan Çelik, milletvekillerinin de iç ve dış politikaya ilişkin değerlendirmelerini güçlü bir şekilde yaptıklarını söyledi.

Çelik, Erdoğan’ın 2023’te, zamanında yapılacak seçimlere ilişkin milletvekillerine talimatlar verdiğini ifade etti.

‘HAKSIZ GİRİŞİMLERE SONUNA KADAR KARŞIYIZ’

Erdoğan’ın Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin yoğun bir mesaisinin olduğunu belirten Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Cumhurbaşkanı’mız ateşkesin sağlanması ve barışın korunması için muhataplarıyla görüşmeye devam ediyor. Bugün de görüşmeleri olacak. Gelinen noktada dünya düzeninin dikişlerine, uluslararası hukuka, sisteme jilet atan, dikişleri paramparça etmeye dönük bir tablo söz konusu. Geçmişteki tarihsel iddialar dile getirilerek bir ülkenin diğer ülkeyi işgal etmesi gibi bir tablo ortaya çıkarsa o zaman herkesin dünyanın tamamıyla, yakın bölgesiyle ilgili tarihsel iddiaları var. O zaman hiçbir şekilde insanlığın dünyada barış içinde yaşadığı, herhangi bir şekilde uluslararası ilişkilerin söz konusu olabildiği bir dünya olmaz. Siyasi anlayışımız açısından nasıl ki darbelere karşıysak aynı şekilde işgal ve savaş gibi haksız girişimlere de sonuna kadar karşıyız. Tarafımız prensiplere dayanmaktadır. Ukrayna’nın saldırıya uğramasını haksız ve hukuksuz bulduğumuzu, egemen bir devlet olarak Ukrayna’nın egemenliğinin, topraklarının, siyasi bütünlüğünün hedef alınmasının yanlış olduğunu söylüyoruz.”

‘TÜRKİYE ANAHTAR ÜLKE’

Erdoğan’ın muhataplarının, telefon görüşmelerinde, Türkiye’nin bütün taraflarla konuşabilen son derece müstesna bir pozisyonunun olduğunu dile getirdiklerini ifade eden Çelik, şunları söyledi:

“Müttefiklerimiz, Cumhurbaşkanı’mızın inşa ettiği bu pozisyona yeterli destek vermemenin maliyetiyle karşı karşıya kalıyorlar. Müthiş bir akıl tutulması yaşanıyor. Türkiye’nin batı perspektifine ve doğu birikimine sahip bir ülke olmasının bu biricik hali son derece iyi değerlendirilmelidir. Biz hem batı hem de doğu ile konuşabilen bir ülkeyiz. Etrafımızda krizin hiç eksik olduğu bir dönem olmamıştır. Bu sebeple krizlerle yaşamaya, çatışmaları yönetmeye son derece hazırlıklı, deneyimli bir ülkeyiz. Bundan sonrasında Türkiye’nin bu birikiminin ve anahtar ülke olma konumunun daha da öne çıkacağı açıktır.”

Rusya ve Ukrayna’nın müzakere masasına oturulduğunda önce bir ortak zemin üzerinden konuşmaya çalışılmasının faydalı olacağını belirten Çelik, “Bir ülkenin işgal edilmesi karşısında oluşan tepki yine Rus halkına da zarar verecektir. Rus halkına zarar vermesini istemiyoruz. Ukrayna’da insanlar ölüyor. Bu tabloya herhangi bir şekilde göz yumulması, buna katlanılması hiçbir şekilde mümkün değildir. Cumhurbaşkanı’mızın diplomatik girişimleri güçlü bir şekilde barış masasının sağlamlaştırılması ve ateşkesin sağlanması yönündedir.” diye konuştu.

‘TÜRKİYE YAPTIRIMLARI KENDİ DURUMU AÇISINDAN DEĞERLENDİRECEK’

Çelik, yaptırımlar söz konusu olduğunda Türkiye’nin prensip olarak her zaman Birleşmiş Milletler yaptırımlarına katıldığını söyledi.

Her ülkenin yaptırımlarından etkilenme pozisyonun farklı olduğunu vurgulayan Çelik, “Türkiye, yaptırımları kendi durumu açısından değerlendirecektir.” ifadesini kullandı.

AVRUPA’YA ‘IRKÇILIK’ TEPKİSİ

Avrupa’nın savaştan kaçan Ukraynalıları kabul etmesini takdirle karşıladıklarını ve bu pozisyonunu sürdürmesi gerektiğini ifade eden Çelik, “Ama unutmamak gerekir ki insan hakları bir bütündür, bir pastanın dilimleri gibi birbirinden ayrılamaz.” diye konuştu. Çelik, Yunanistan’ın Suriyelileri ölüme terk eden, botlarını şişleyen, üzerlerine ateş eden, onlara işkence eden yaklaşımlarının aynı şekilde devam ettiğini belirterek, “Bir yandan bu şekilde taktir ettiğimiz bir insan hakları tablosu çıkarken öbür taraftan maalesef insan haklarını ihlal eden Yunanistan’ın faaliyetlerine eş zamanlı halen devam etmesi de son derece utanç verici bir durumdur.” yorumunda bulundu.

Batılı bazı gazetecilerin yaşananları “sarışın ve mavi gözlü Avrupalılar ölüyor” ifadeleriyle ırkçılık temelinde ortaya koymasını da son derece utanç verici olarak niteleyen Çelik, “İnsan olmanın sarışın, mavi gözlü, siyah tenli ya da başka bir şekilde alt kriterleri koyulamaz. Bunların hepsi utanç verici yaklaşımlardır.” dedi.

TAHLİYE ÇALIŞMALARI

Türk vatandaşlarının tahliyesi konusuna değinen Çelik, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Vatandaşlarımızın tahliyesiyle ilgili çalışmalar güçlü bir şekilde devam ediyor. Biliyorsunuz oradan tren kaldırılıyor. Geçen toplantıda söylemiştim, kara, hava, ikmal yolları kapalıydı, vatandaşlarımızın güvenliği açısından bu yolların açılması, sokağa çıkmayla ilgili güvenliğin sağlanması gerekiyordu. Maalesef bunu bile istismar eden bir parti çıktı. Bir video yayınlayarak, güya Libya’daki tahliye operasyonunu 1 kişi yapmış gibisinden bütün kurumların haklarını gasp ederek, bununla bunu mukayese ettiler. Halbuki her zaman olduğu gibi esas olan tahliye sırasındaki vatandaşlarımızın güvenliğinin sağlanması ve güvenli yollardan, müzakere edilmiş yollardan çıkmasının sağlanmasıdır. Nihayetinde burada bir savaş durumu vardır. Nitekim kara yoluyla tahliye imkanı söz konusu olduğunda vatandaşlarımızın hem otobüslerle hem trenlerle Polonya ve Romanya’ya taşınması işlemleri gerçekleştiriliyor. Tabii ki büyük zorluklar, büyük bir hassasiyetle yürütülüyor. Devletin bütün kurumları senkronizasyon içerisinde 24 saat esasına göre çalışarak bunları yapıyorlar. Kuzeydeki illerde oturan, kuzey bölgesindeki yerlerde oturan vatandaşlarımızın da Rusya’yla müzakere ederek Rusya üzerinden bir havaalanına ulaşıp ülkemize getirilmesiyle ilgili müzakere de devam ediyor.”

‘MONTRÖ NET BİR ŞEKİLDE UYGULANACAK’

Montrö sözleşmesinin nasıl uygulanacağına ilişkin tartışmalarla ilgili de konuşan Çelik, şunları kaydetti:

“Biliyorsunuz Rusya tarafı bu başlattığı işgalin bir savaş olmadığını, başka bir şekilde tanımlanması gerektiğini ifade etmişti. Türkiye Cumhuriyeti kurumları bunu bir savaş olarak tanımladılar, hukuk açısından da savaş olduğu netleştirildi. Dolayısıyla burada iki tane konu var, birincisi Montrö’nün objektif hükümleri savaş durumunda neyi içeriyorsa net bir şekilde uygulanacaktır. Şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da uygulanacaktır. Türkiye’nin takdirine bağlanmış konular varsa, yani objektif hükümler dışında Türkiye’nin takdirine bırakılmış bir konuyla karşılaşıldığında ise Türkiye hiçbir şekilde savaşı derinleştirecek, savaşı yoğunlaştıracak bir tutum içerisine girmeyecektir.”

Bu konularda provokatif bir tutum içerisine girilmemesi, yalan haber yayılmaması konularına dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Çelik, muhalefetin “vatandaşlara haber verilmediği, krizin öngörülmediği” iddialarının gerçeği yansıtmadığını, yapılan uyarıların Dışişleri Bakanlığının sitesinde yer aldığını, bütün ülkeler gibi Türkiye’nin de gerekli uyarıları yaptığını savundu.

‘VATANDAŞLARIMIZIN YALNIZ BIRAKILMASI SÖZ KONUSU DEĞİL’

Çelik, “Herhangi bir şekilde vatandaşlarımızın yalnız bırakılması gibi bir durum söz konusu değildir. Kurumlarımız en başından itibaren bu konularla ilgili olarak bu çalışmaları yapmıştır.” dedi.

Ukrayna’daki şartlar itibarıyla açık kaynaklardan vatandaşlara bilgi verildiğini söyleyen Çelik, “Vatandaşlarımızın orada büyükelçilerimizin açıklamalarını birebir takip ederek bunun üzerinden hareketlerini belirlemeleri, çeşitli yolculuklarını bu uyarılara göre yapmaları her zaman daha doğru olacaktır. Vatandaşlarımızın güvenliği esastır. Halen de bu tahliye ile ilgili çeşitli senaryolar, operasyonlar kalan vatandaşlarımızın tahliyesi açısından tartışılmaktadır. Biz bu konuyu yakın bir şekilde takip ediyoruz.” diye konuştu.

AMİRALLERE ‘MONTRÖ’ TEPKİSİ

Çelik Montrö ile ilgili açıklamasında emekli amirallerin imzaladığı duyuruya da dikkat çekti. Son günlerde yapılan ‘Amiraller Montrö konusunda haklı çıktı’ şeklindeki açıklamalara değinen Çelik, şu ifadeleri kullandı:

“Şimdi tutmuşlar, ‘Aslında biz Montrö ile ilgili hassasiyet göstermiştik, bakın Montrö ile ilgili hassasiyetimiz ortaya çıktı.’ Gösterdiğiniz hassasiyetin Montrö ile ilgisi ne? İfade verenlerin bazılarının ifadeleri gazetelere yansıdı, ‘Haberim yok, imzamı aldılar, imzamı koydular.’ Bir gece yarısı mantığıyla, geçmişteki Türkiye’deki muhtıraları hatırlatır biçimde, buna göre kodlanmış, güdümlenmiş, planlanmış biçimde tavır ortaya koyacaksınız, bunun Montrö ile ne ilgisi var? Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı görevinin başında, Montrö ile ilgili bütün bilgilere hakimler. Birileri çıkıyor emekli olduğu halde Türk Silahlı Kuvvetleri adına konuşma yetkisini kendinde görerek hem Mili Savunma Bakanlığının hem Türk Silahlı Kuvvetlerinin hak ve yetkilerini gasbetmeye çalışıyor. Hala aynı şeyi dillendirmeye çalışıyorlar. Ortaya konuldu Türkiye’nin Montrö konusundaki pozisyonu. Herkes tarafından takdir ile karşılanan, kimsenin bir şey diyemeyeceği ilkesel bir pozisyon.”

İlişkili Haber

Özgür Özel: 104 amiralden özür dilenmeli

2 yıl önce