Boğaziçi Üniversitesi bölünür mü? Anayasa Profesörü Kemal Gözler’den ‘yeni fakülte’ yorumu

İki yeni fakülte kurulması kararını yorumlayan Anayasa Profesörü Kemal Gözler, sürecin Boğaziçi Üniversitesi’nin bölünmesine kadar gidebileceğini belirtti.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan kararla Boğaziçi Üniversitesi‘ne hukuk ve iletişim fakültelerinin kurulması kararlaştırıldı. 

Kararın üzerine çeşitli tartışmalar yaşandı.

Kararın, protestoların hedefinde olan ve öğretim üyelerinin kabul etmemesi nedeniyle 1 aydır yardımcı bulamayan Rektör Melih Bulu’ya destek anlamı taşıdığı yorumları yapıldı. 

Karara ve devamında gelecek adımlarla Boğaziçi Üniversitesi’nde daha radikal adımlar atılacağı görüşünü savununlar da var.

Bunlardan biri de ünlü Anayasa Profesörü Kemal Gözler… Hukuk fakültelerinde ders olarak okutulan çok sayıda kitapta imzası bulunan Gözler, sürecin Boğaziçi Üniversitesi’nin bölünmesine kadar gidebileceğini belirtti. İki fakültenin kurulması amacını anayasa.gen.tr‘de değerlendiren Gözler’in yazısı şöyle:

 “Bugün 6 Şubat 2021 Cumartesi. Sabah kalktığımda, bu gece sabaha karşı yayınlanan Resmî Gazetede, 5 Şubat 2021 tarih ve 3519 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla, Boğaziçi Üniversitemizde, biri Hukuk Fakültesi, diğeri İletişim Fakültesi olmak üzere iki yeni Fakültenin kurulmuş olduğunu gördüm.

Cumartesi günleri sabaha karşı yayınlanan Resmî Gazetelere dikkat!

Sayın İrfan Fidan da Anayasa Mahkemesi üyeliğine bir Cumartesi günü sabaha karşı yayınlanan 23 Ocak 2021 tarihli Resmî Gazetedeki atama kararıyla atandı [1].

Sayın Melih Bulu da Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğüne yine bir Cumartesi günü sabaha karşı yayınlanan 2 Ocak 2021 tarihli Resmî Gazetedeki atama kararıyla atandı [2].

İktidar artık önemli kararları bir tatil günü sabaha karşı yayınlamayı tercih ediyor!

Artık her Cumartesi sabahı, güne başlarken Resmî Gazeteye bakma âdetini edindik!

1. NEDEN BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİNDE HUKUK VE İLETİŞİM FAKÜLTELERİ KURULDU?

Boğaziçi Üniversitesi, Türkiye’nin eski üniversitelerinden biri. Bunca yıldır bu Üniversitede hukuk ve iletişim fakültesine ihtiyaç yoktu da, bu fakültelere 2021 yılının Şubat ayında mı ihtiyaç duyuldu?

Bu iki Fakültenin geçmişte değil de şimdi kurulması bir rastlantı mı?

Boğaziçi Üniversitesine 2 Ocak 2021 tarihinde Prof. Dr. Melih Bulu, Rektör olarak atandı. Ama Sayın Rektör, Üniversite tarafından benimsenmedi ve tepkiyle karşılandı. Hâlâ da bu tepkiler devam ediyor. Melih Bulu’nun Boğaziçi Üniversitesinde kendini destekleyecek iki adet öğretim üyesi dahi bulamadığı iddia ediliyor. Bir ayda sadece bir adet Rektör Yardımcısı atayabildiği, kendilerine teklif gelen bütün öğretim üyelerinin Sayın Bulu’nun tekliflerini reddettikleri söyleniyor.

Eğer bu iddialar doğruysa, Boğaziçi Üniversitesinde saygıdeğer Rektör Melih Bulu’nun kendisini destekleyecek bir Üniversite Yönetim Kurulu ve Senatosunu oluşturamayacağı açık. Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyeleri kompozisyonu bu şekilde sürdükçe, Rektör Melih Bulu’nun Üniversiteyi yönetmesi imkânsız. Çünkü Üniversitenin yetkili kurulları ya hiç oluşturulamayacak, ya da Melih Bulu’ya karşı öğretim üyelerinden oluşacak ve Sayın Rektör, bu kurullardan istediği kararları çıkartamayacak.

İşte bir Cumartesi günü sabaha karşı alelacele Boğaziçi Üniversitesinde iki yeni Fakülte kurulmasının sebebi pek muhtemelen budur. Pek muhtemelen önümüzdeki günlerde Boğaziçi Üniversitesi Hukuk ve İletişim Fakülteleri için dışarıdan dekanlar atanacağını ve derhal bu Fakülteler için öğretim üyesi kadroları ilân edileceğini göreceğiz. Yine pek muhtemelen bu kadrolar hiç şaşırmayacağımız öğretim üyeleriyle doldurulacak. Yine pek muhtemelen göreceğiz ki, Boğaziçi Üniversitesinin yetkili kurulları, işte bu yeni atanmış öğretim üyelerinden oluşturulacaktır. Hâliyle saygıdeğer Rektör Bulu da, nihayet ihtiyacı olan Rektör yardımcılarını ve danışmanlarını bu yeni öğretim üyeleri arasından atayabilecektir.

Yine önümüzdeki günlerde Boğaziçi Üniversitesine bir de ilâhiyat fakültesi kurulursa ben şahsen hiç şaşırmam. Türkiye’de 2019 yılı itibarıyla 99 adet ilâhiyat veya İslâmî ilimler fakültesi var [3] (2021 yılı itibarıyla sayı muhtemelen daha fazladır). İlâhiyat fakültesi kurulmamış az sayıdaki devlet üniversitelerimizden biri Boğaziçi Üniversitesidir. İlâhiyat fakültelerimiz Türkiye’de muazzam bir gelişme ve yayılma içinde olan fakültelerdir. Bu konuda benim 3 Kasım 2019 tarihinde yayınladığım ve pek çok istatistiksel veriyi içeren “İlâhiyat Nereye Gidiyor?” başlıklı makaleme bakılabilir [4]. Kurulduğu her üniversiteyi olağanüstü bir gelişim içine sokan ilâhiyat fakültelerinin bu değerli katkısından Boğaziçi Üniversitesini mahrum bırakmamak gerekir.

Boğaziçi Üniversitesi üzerinde tam bir hâkimiyet kurulması için bunlar da yetmez ise bu Üniversite, pek muhtemelen, önümüzdeki günlerde, ikiye bölünecektir. Her birinde de tekrar yeni fakülteler kurulacak ve her birine de yeni rektörler, yeni dekanlar ve yeni öğretim üyeleri atanacaktır.

Bunlar benim hayalimden uydurduğum şeyler değil. Bunların hepsinin geçmişte pek çok üniversitede yapıldığına şahit olduk. İktidarın üniversitelere hâkim olma sürecinde kullandığı çeşitli taktikler vardır. Bu taktiklerin uygulanmasına Boğaziçi Üniversitesinde daha yeni başlanmıştır. Bugün Boğaziçi Üniversitesinde yapılanların hepsi geçmişte Türkiye’de diğer üniversitelerde aynen yapılmıştır.

2. YENİ BİR HUKUK FAKÜLTESİNE İHTİYAÇ VAR MIDIR?

Şüphesiz bazı okuyucular, iktidarın iyiniyetli olabileceğini, belki de iktidarın kamu yararı gördüğü için Boğaziçi Üniversitesinde bir hukuk fakültesi kurulmasına karar vermiş olabileceğini düşünebilirler.

Ben öyle düşünmüyorum: Boğaziçi Üniversitesinde bir hukuk fakültesi kurulmasında bir kamu yararı yoktur. 2019 yılı itibarıyla Türkiye’de toplam 82 adet hukuk fakültesi vardır [5] (2021 yılı itibarıyla sayı muhtemelen daha fazladır). Türkiye’de 2018-2019 öğretim yılı itibarıyla hukuk fakültelerinde toplam 82322 (seksen iki bin üç yüz yirmi iki) öğrenci okumaktadır [6]. Bu rakamlar Türkiye’nin ihtiyacından çok, ama çok fazladır. Bu konuda eleştirilerim için benim “Akademinin Değersizleştirilmesi” isimli makaleme bakılabilir [7]. Bugün Türkiye’de o kadar çok hukuk fakültesi vardır ki, bunların çoğu kendilerinde ders verecek hukukçu öğretim üyesi dahi bulamıyorlar. Türkiye’de 2019 yılı itibarıyla 82 hukuk fakültesinden 20’si, kendisine hukukçu bir dekan dahi bulamıştır. Ne kadar acıdır ki 20 hukuk fakültemiz, ilahiyatçı, ziraatçı, tıpçı, kimyacı gibi hukukçu olmayan dekanlar tarafından yönetilmektedir [8].

Dahası Türkiye’de 2019 yılı itibarıyla 82 hukuk fakültesinden 29’u İstanbul’dadır [9]. 29 hukuk fakültesi olduğu bir şehre bir hukuk fakültesi daha kurmanın ne gereği vardır?

Türkiye’nin de, İstanbul’un da yeni bir hukuk fakültesine ihtiyacı yoktur.

Türkiye’de hukuk fakültesinin hiç olmayacağı iki üniversite var ise, bunlardan birincisi Boğaziçi Üniversitesi, ikincisi ODTÜ’dür. Bu iki üniversiteye hukuk fakültesi kurmak, bu üniversitelerin varlık sebebiyle ve ruhuyla bağdaşmaz. Zaten muhtemelen bu sebeple, ülkemizin en eski üniversiteleri arasında yer alan bu iki Üniversitemizde hukuk fakültesi kurulmamıştır.

Hâlâ belki Boğaziçi Üniversitesinde hukuk fakültesi iyi niyetle kurulmuştur diye düşünenler var ise, onlara şunu söylemek isterim: Önümüzdeki günlerde Boğaziçi Üniversitesi Hukuk Fakültesine yeni atanan öğretim üyelerinin kimler olduğunu görünce bu konuda tereddüdünüz kalmayacaktır.

3. YENİ BİR ŞEY VAR MI?

Bazıları Boğaziçi Üniversitesinin başına gelenlerin yeni şeyler olduklarını sanıyorlar. En azından öyle bir hava esiyor. Ne yazık ki bunlar yeni şeyler değil. 2021 yılında Boğaziçi Üniversitesi başına gelenlerin aynısı çok fazlasıyla geçmişte Türkiye’de daha pek çok üniversitenin başına geldi.

Ben üniversitelerin nasıl değersizleştirildiğini 25 Kasım 2019 tarihinde yayınladığım “Akademinin Değersizleşmesi Üzerine” başlıklı makalemde ayrıntılarıyla ve istatistiklerle gösterdim [10]. Hatta bu makalemde aynen şöyle yazmıştım:

“Ben Türkiye’de ODTÜ ve Boğaziçi gibi başarısını bugüne kadar koruyabilen son bir iki üniversitenin de çok yakın bir gelecekte başarılarının kurbanı olacağından korkuyorum” [11].

Bu bir kehanet değildi. Önceden tasarlanmış ve uygulamaya konulmuş bir sürecin gözlemlenmesinden çıkardığım sonuçtu. Zira süreç, bir saat gibi işliyordu ve zamanı gelince bu süreç, istisnasız her bir üniversiteye uygulanacaktı. O nedenle, benim için, Boğaziçi Üniversitesini başına gelenler bir sürpriz olmadı. Tersine bu olaylar benim öngörülerimi teyit etti.

Yine ilave etmek isterim ki, Türkiye’de üniversiteler birden bire değersizleşmedi. İktidar, önceden ve ustaca hazırlanmış “dört safhalı bir plân” dahilinde üniversiteler üzerinde, adım adım hâkimiyet kurdu. Bu dört safhalı plân konusunda, okuyuculara, anayasa.gen.tr’de 28 Ocak 2021 tarihinde yayınlanan “Kurbağa Manastırı” isimli yazıyı sabırla ve dikkatle sonuna kadar okumalarını tavsiye ederim [12].

Sonuç

Ülkemiz maalesef akademinin değersizleştirilmesi sürecinden geçti. Bu sürecin neredeyse tamamına yakını tamamlandı. Boğaziçi Üniversitesi bu sürecin son örneklerinden biridir.

Maalesef Türkiye’de akademi bitmiştir.

Bu makaleyi de “Akademinin Değersizleşmesi Üzerine” başlıklı makalemin sonuç bölümüyle bitireyim:

“İnsan denen varlıkta değerleri ele geçirme içgüdüsü vardır. Ne var ki bilim, altın gibi elden ele geçebilen, elden ele geçtikçe de değerini yitirmeyen bir şey değildir. Bilim onu hak etmeyenlerin ellerinde kısa bir süre içinde değerini yitirir ve yok olup gider”.

DİPNOTLAR

[1] www.resmigazete.gov.tr/…-21.pdf.

[2] www.resmigazete.gov.tr/…-7.pdf.

[3] Bu konuda bkz.: Kemal Gözler, “İlâhiyat Nereye Gidiyor? Hukukun Sefaleti ve İlahiyatın Zenginliği Üzerine Gözlemler (Bırakın Sayılar Konuşsun!)”, www.anayasa.gen.tr/hukuk-ilahiyat.htm (Yayın Tarihi: 3 Kasım 2019). 30 Ekim 2019 tarihli fakülte listesi için bkz.: www.anayasa.gen.tr/…-ek-2.pdf.

[4] Kemal Gözler, “İlâhiyat Nereye Gidiyor? Hukukun Sefaleti ve İlahiyatın Zenginliği Üzerine Gözlemler (Bırakın Sayılar Konuşsun!)”, www.anayasa.gen.tr/hukuk-ilahiyat.htm (Yayın Tarihi: 3 Kasım 2019).

[5] 31 Ekim 2019 tarihli hukuk fakülteleri listesi için bkz.: www.anayasa.gen.tr/…ek-1.pdf.

[6] www.anayasa.gen.tr/…tablo-3.jpg. 

[7] Kemal Gözler, “Akademinin Değersizleşmesi Üzerine”, www.anayasa.gen.tr/degersizlesme.htm (Yayın Tarihi: 24 Kasım 2019).

[8] 16 Ekim 2019 tarihi itibarıyla hukukçu olmayan dekanların listesi için bkz.: www.anayasa.gen.tr/…-yeni.jpg. Kemal Gözler, “Hukukçu Olmayan Hukuk Dekanları: Türkiye’de Bazı Hukuk Fakültelerine Hukukçu Olmayan Dekan Atanması Hakkında Eleştiriler”, www.anayasa.gen.tr/dekanlar.htm (Yayın Tarihi: 12.10.2019).

[9] 31 Ekim 2019 tarihi itibarıyla hukuk fakülteleri listesi için bkz.: www.anayasa.gen.tr/…ek-1.pdf.

[10] Kemal Gözler, “Akademinin Değersizleşmesi Üzerine”, www.anayasa.gen.tr/degersizlesme.htm (Yayın Tarihi: 24 Kasım 2019).

[11] Kemal Gözler, “Akademinin Değersizleşmesi Üzerine”, www.anayasa.gen.tr/degersizlesme.htm (Yayın Tarihi: 24 Kasım 2019).

[12] Kemal Gözler, “Abbatia Ranae (Kurbağa Manastırı)”, www.anayasa.gen.tr/kurbaga-manastiri.htm (Yayın Tarihi: 28 Ocak 2021).