Tarihçi-yazar İlber Ortaylı, Çaycuma’daki mozaikleri konu aldığı yazısında 76 yaşındaki bir çiftçinin mozaikleri tesadüfen bulduğunu belirterek, ‘Kimseye haber verememiş, duyurmak da pek kimselerin işine gelmiyor. Türkiye’de bu mekanizma son derecece sinir bozucudur.’ dedi.
Tarihçi – yazar İlber Ortaylı, Çaycuma’daki mozaikleri kaleme aldı.
Mozaiklerin korunmasına yönelik ihale sürecini eleştiren Ortaylı, “Geçen haftaki yazımız üzerine Çaycuma Mozaikleri üzerinde ilgi uyandı; buna çok memnunuz. İdari otoriteler ilgilenmeye, Kültür ve Turizm Bakanlığı mahalli temsilcileri ile girişimlerde bulunmaya başladı. Yalnız şu anda ihale süreci başlamış; tabii arkeolojik alan korumaları TOKİ ihaleleri kadar cazip değil.” yorumunu yaptı.
Ortaylı yazısında, “Asıl yürek sızlatan, Nizamettin Oral’ın demecidir. 76 yaşındaki bu çiftçimizin Çaycuma Mozaikleri’ni 14 yıl evvel tesadüfen bulduğu anlaşılıyor. Kimseye haber verememiş, duyurmak da pek kimselerin işine gelmiyor. Türkiye’de bu mekanizma son derecece sinir bozucudur. Bu gibi kalıntıya rastlayan bir müteahhit, çiftçi veya herhangi birisi üstünü betonla örtmek “fırsatçılığını” gösteremezse yandı demektir. Hatay’da “Arkeoloji Müzesi”ni inşa eden Necmi Asfuroğlu Bey’in başına gelenler bir ibret mi değil mi, yoksa bir örnek mi?” ifadesini kullandı.
NE OLMUŞTU?
Çaycuma’ya bağlı Kadıoğlu köyünde yaşayan emekli maden işçisi Nizamettin Oral (76), 14 yıl önce bahçesine sera kurmak istedi. Kurmak istediği seranın demirleri ilerlemeyince toprağı kazmaya başladı. Geç Roma-Erken Bizans dönemine ait olduğu tahmin edilen mozaiklerle karşılaşan Oral, durumu jandarmaya haber verdi.
14 YILDIR NÖBET TUTUYOR
Kültür ve Turizm Bakanlığı bölgeyi koruma altına alıp arazide 5 yıl boyunca kazı çalışması yaptı. Bu sırada bahçedeki kalıntıların zarar görmemesi için gece gündüz nöbet tutan Nizamettin Oral’a 173 bin TL kamulaştırma bedeli çıkartıldı. Gece-gündüz uyku uyuyamadığını 14 yıl boyunca arazide nöbet tuttuğunu anlatan Oral, bölgenin ülke turizmine büyük katkı sağlayacakken toprağın altında beklediğini ifade etti.
Yıllardır çok masraf yaptığını ve uğraştığını belirten Oral, “Burada bu nimeti bulduk. Gerçekten biz kötü mü olduk bilmiyorum. Çok değerli bir şeymiş bu. Arkadaş buna sahip çıkılsın. Vali, milletvekilleri değişti. Kültür Bakanı, Kültür Müdürüne varana kadar herkes değişti. Buraya sahip çıkan yok. Taşlar çökmüş, bezler çürümüş. Hayvanlar otluyor burada. Ne olacaksa bir an evvel olsun. Gaziantep’teki mozaiklere eş değer deniliyor. Bilenler çok güzel bir malzeme diyor. Burası Çaycuma’ya, Kadıoğlu köyüne lazım değil. Burası Türkiye’ye lazım olan bir müessese olacak.14 yıl hep üzüntüyle geçti. Acaba bu kış, bu yaz ne olacak. Çalışacaklar mı diye bekledik. Biraz çalıştılar gittiler. Ondan sonra bakan olmadı. Siyasi olarak söylemiyorum. Bütün ilçe başkanlarına varana kadar müracaat ettim. Çaycuma’nın zenginleri de var. Hiç sahip çıkmıyorlar” dEMİŞTİ.
