İran ve Çin, askeri işbirliği mi yapacak?

İran’ı ziyaret eden Çin Savunma Bakanı Wei Fenghe’yi Tahran’da kabul eden İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reyisi, bölgesel ve küresel gelişmelerin İran-Çin stratejik işbirliğinin değerini her zamankinden daha fazla kanıtladığını söyledi.

İran Fars Haber Ajansı’nın bildirdiğine göre, Çarşamba sabahı Tahran’a gelen Wei Fenghe, önce İran Savunma Bakanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Ashtiani ve İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmelerde bulundu.

Daha sonra Reyisi ile bir araya gelen Wei, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in selamını Reyisi’ye ileterek, “İran ile Çin arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi, özellikle mevcut kritik ve çalkantılı dönemde bölge ve dünya için her zaman bir güvenlik kaynağı oldu. İran ve Çin, tüm küresel konularda işbirliği yapabilir ve dünya barışının gelişmesine katkıda bulunabilir” dedi.

Çin Savunma Bakanı ABD’yi kastederek, “Tek taraflılık, dünyanın sürdürülebilir ekonomik büyümesini engelliyor” ifadelerini kullandı.

Reyisi de Wei’ye katılarak, tek taraflılığa karşı koymanın, istikrar ve düzen oluşturmanın ancak bağımsız güçlerin işbirliği ile mümkün olacağını söyledi.

İran cumhurbaşkanı ABD’nin İran’ın nükleer programına ilişkin ortak geniş aksiyon planından (JCPOA) tek taraflı çekilmesine işaret ederek, “Amerikalılar, JCPOA’yı ihlal ederek İran’a en yoğun baskıyı yapmak istediler, ancak bugün yanlış yaptıklarını resmen kabul ediyorlar. İran hakkının direnişle elde edilebileceğini göstermiştir” diye konuştu.

Reyisi, İran İslam Cumhuriyeti’nin, Çin ile yapılan 25 yıllık dev anlaşmaya da dikkat çekerek, “Karşılıklı siyasi güvene dayalı stratejik ilişkilerin başarılı bir şekilde geliştirilmesi için çalışıyoruz. 25 yıllık kapsamlı işbirliği programı bu konuda bir önceliktir” ifadelerini kullandı.

İran ve Çin arasında Mart 2021’de, “Uzun Vadeli İş Birliği Yol Haritası” olarak bilinen “25 Yıllık Kapsamlı İş Birliği Anlaşması”nı imzalamıştı. En az 400 milyar dolarlık Çin yatırımını içeren bu stratejik Anlaşma’nın detayları henüz yayımlanmamış olsa da, yol haritasının çeşitli siyasi, güvenlik ve kültürel boyutları kapsadığı belirtiliyor.