Yenikapı Kadir Topbaş Gösteri ve Sanat Merkezi’nde düzenlenen toplantıda, Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğünce (TUHİM) akaryakıta gelen zamlar nedeniyle elektronik bilet, taksi, taksi dolmuş, minibüs ve servis ücretlerine yüzde 40 zam yapılması önerisi görüşüldü.
Müzakerelerin ardından teklif kabul edildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı temsilcisi ise karara şerh düştü.
TAM ELEKTRONİK BİLET 5,48’DEN 7,67 LİRAYA YÜKSELDİ
Buna göre, tam elektronik bilet ücreti 5,48 liradan 7,67 liraya, tam abonman ücreti 430 liradan 602 liraya, öğrenci abonman 78 liradan 109 liraya, ilk aktarma 3,92’den 5,48 liraya, sarı taksi açılış ücreti 9,8 liraya, sarı taksi kısa mesafe ücreti 20 liradan 28 liraya, minibüs indi-bindi ücreti 3,75’den 5,25’e liraya, okul servis ücreti 396 liradan 554 liraya, personel servis ücreti 211 liradan 295 liraya, taksi dolmuş ücreti de 7,25 liradan 10 liraya yükseldi.
MARMARAY TAM PARKUR ÜCRETİ 16,97 LİRA OLDU
Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı Marmaray’da tam parkur ücreti 12,12’den 16,97 liraya, en az taşıma ücreti 5,48 liradan 7,67 liraya, öğrenci indirimli 2,67 liradan 3,74 liraya çıktı.
Düzenlemeyle 1-7 istasyon 5,48’den 7,67’ye, indirimli öğrenci 2,76’dan 3,74’e, 8-14 istasyon 7,04’ten 9,86’ya, indirimli öğrenci 3,29’dan 4,61’e, 15-21 istasyon 8,13’den 11,38’e, indirimli öğrenci 3,92’den 5,49’a, 22-28 istasyon 9,38’den 13,13’e, indirimli öğrenci 4,46’dan 6,24’e, 29-35 istasyon 10,95’ten 15,33’e, indirimli öğrenci 5,24’ten 7,34’e, 36-43 istasyon 12,12’den 16,97’ye, indirimli öğrenci de 5,48’den 7,67 liraya yükseldi.
Bir geç bilet ücreti 23 liradan 32 liraya, 2 geç bilet 35 liradan 49 liraya, 3 geç bileti de 67 liradan 94 liraya çıktı.
METROBÜS ÜCRETİ 11,38 OLDU
Metrobüs ücretleri de gelen zam ile 1 durak 3,92’den 5,49’a, indirimli öğrenci 1,73’ten 2,42’ye, 2 durak 4,69’dan 6,57’ye, öğrenci 1,88’den 2,63’e, 3 durak 5,48’den 7,67’ye öğrenci 2,19’dan 3,07’ye, 4-9 durak 6,26’dan 8,76’ya öğrenci 2,50’den 3,50’ye, 10-15 durak 6,88’den 9,63’e öğrenci 2,67’den 3,74’e, 16-21 durak 7,19’dan 10,07’ye, öğrenci 2,67’den 3,74’e, 22-27 durak 7,43’ten 10,40’a öğrenci 2,67’den 3,74’e, 28-33 durak 7,59’dan 10,63’e öğrenci 2,67’den 3,74’e, 34-43 durak 8,13’ten 11,38’e öğrenci de 2,67’den 3,74’e yükseldi.
ŞEHİR HATLARI ZAM TARİFESİ Şehir Hatları zam tarifesi
Zam tarifesine göre Şehir Hatları Üsküdar-Eminönü tam bilet 5,71’den 7,99’a, Ortaköy-Üsküdar 5,48’den 7,67’ye, Ortaköy-Kadıköy 6,26’dan 8,76’ya, Üsküdar-Kadıköy 5,48’den 7,67’ye, Kadıköy-Eminönü 6,26’dan 8,76’ya, Kadıköy-Karaköy 6,26’dan 8,76’ya, Beşiktaş-Üsküdar 5,48’den 7,67’ye, Kabataş (Beşiktaş)-Üsküdar 5,48’den 7,67’ye, Kadıköy-Beşiktaş 6,26’dan 8,76’ya, Kadıköy-Kabataş 6,26’dan 8,76’ya, Beykoz-Yeniköy 5,48’den 7,67’ye, Karaköy-Bostancı 8,61’den 12,05’e, Anadolu Hisarı-Küçüksu-Aşiyan 5,48’den 7,67’ye, Beykoz-Sarıyer 5,71’den 7,99 liraya çıktı. Bütün hatlarda öğrenci ücreti 2,67’den 3,74’e arttı.
Adalar tarife ücreti ise 15,64’ten 21,90 liraya, öğrenci 7,82’den 10,95 liraya yükseldi.
Servis ücretlerine yapılan zammın yarın, diğer tarifeler ise 9 Nisan Cumartesi gününden itibaren geçerli olacağı belirtildi.
‘ŞERHİMİZİN ARKASINDAYIZ’
UKOME toplantısında söz alan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 1. Bölge Müdürü Serdar Yücel, ücretlerin ayrı ayrı değerlendirilmesini talep ettiklerini hatırlatarak, “Yüzde 32 olarak. Ama böyle bir oylama olmayacağı söylendi. Dolayısıyla biz aralıkta yapılan zamda bir şerh koymuştuk. O şerhimizin arkasındayız. O şartla bütün olarak getirdiğiniz için o şerhlerimize sadık kalarak, mahkeme sürecinin de devamını kabul ederek bu teklifinizin oylanmasını talep ediyoruz.” dedi.
Türkiye Şoförler Federasyonu Temsilcisi ve İstanbul Taksiciler Esnaf Odası (İTEO) Başkanı Eyup Aksu da giderlerinin yüzde 100 oranında arttığını belirterek, esnaf adına yüzde 50 zam talep etti.
İBB Genel Sekreteri Can Akın Çağlar, öngörülemeyen maliyet artışları, ulaşım sektörünün en önemli girdisi olan akaryakıt ve ulaşım sektörünün maliyet kalemleri olan bakım, onarım, personel giderlerinin artması nedeniyle İstanbul’daki ulaşım ücretlerinin artışında bir zaruret ortaya çıktığını dile getirdi.
Alt komisyonda rakamlar üzerinde uzun toplantılar yaptıklarını kaydeden Çağlar, şunları söyledi:
“Bakanlık temsilcilerimizle gece 00.00’a kadar devam etmiş, mutabakat zemini oluşturulmaya çalışılmıştır. Yapılan teknik ve uzun detaylı çalışmalar neticesinde hem kamusal hizmetlerin sürdürülebilirliği hem de esnafın sermaye kaybının bir nebze önlenebilmesi açısından yüzde 40’lık bir fiyat ayarlamasında mutabık kalınarak bugünkü gündem oluşturulmuştur.
Yılbaşında 43,6 milyar lira olan İBB bütçesi içerisinde 5,5 milyar liralık ulaşım sübvansiyonu bugün gelinen noktada yaklaşık 10 milyar liraya yükselmiştir. Maliyet artışları bu hızla gidecek olursa bütçemizin neredeyse 3’te 1’ini İstanbullu hemşerilerimizin ucuz ulaşımına harcamak durumunda kalacağız. Bu doğrultuda alınacak kararın hem İBB hem de esnafımızın hizmetlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması açısından önemli olduğunun hem de zaruret içerdiğinin altını çizmek istiyorum.”
İETT’DEN AÇIKLAMA
İstanbul’da ulaşıma yapılan yüzde 40 zammın ardından İETT’den yapılan açıklamada, ”Tek bir yolcunun İETT’ye maliyeti 12,3 lira. İETT’nin yolculuk geliri ise 3,5 lira. Aradaki fark İBB tarafından ödeniyor” denildi.
Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“İstanbul’da İBB’ye bağlı İETT tarafından 6 binden fazla araçla verilen toplu taşıma hizmeti, ancak belediyenin destekleri sayesinde sürdürülebiliyor.
Son dönemde toplu ulaşım hizmetini sunmak için zorunlu olan giderlerin maliyetlerinde korkunç artışlar yaşandı. Kasım 2021’de 8,2 lira olan motorinin litre fiyatı yüzde 158 artışla Nisan 2022’de 21,2 liraya yükseldi. Temel pek çok harcamanın dövizle yapıldığı ulaşım alanında Amerikan Doları da aynı dönemde 9,9 liradan yüzde 50 civarında bir artışla 14,7 liraya yükseldi.
İETT’ye bağlı özel halk otobüsleri de dahil edildiğinde, toplu ulaşımda günlük motorin tüketimi 600 bin litreyi buluyor. Sadece motorin artışının İBB’ye getirdiği ek yük 3 milyar liraya ulaşmış durumda. Yıllık akaryakıt tüketiminin sadece KDV ve ÖTV tutarı ise 1,25 milyar lira tutuyor. Eğer merkezi yönetim, çağrısının yaptığımız şekilde toplu ulaşımda tüketilen akaryakıttan KDV ve ÖTV almaktan vazgeçmiş olsaydı, toplu ulaşım ücretlerine zam yapma zorunluluğu bir süre daha ertelenebilirdi. Ancak hükümet bu artışın yükünü vatandaşla birlikte belediyelere de yüklemeyi tercih etti. Ekonomik şartlar vatandaşlar için de çok çok zorlayıcı bir hal almış olmasına rağmen, toplu ulaşım hizmetinin sürdürülebilmesi için ulaşım ücretlerine artış yapmak bir zorunluluk haline geldi. Sadece kamu kuruluşu olan İETT araçları için değil, toplu ulaşımın diğer aktörleri, Halk Otobüsleri, taksiler, minibüsler, yolcu taşıyan motorlar, Şehir Hatları vapurları için de maliyetler karşılanamaz hale gelmiş bulunuyor.
İETT’nin yolculuk gelirleri de sadece motorin tüketimini karşılayamaz hale geldi. Önceden 2 tam bilet karşılığı alabildiğimiz 1 litre motorini bu artış öncesi 4 tam biletle alabiliyorduk. İETT’nin işletme gelirlerinin giderlerini karşılama oranı, yıldan yıla dolar karşısında düşüş gösteren bilet ücretleri nedeniyle 2018’de yüzde 70 iken 2022’de yüzde 31 seviyesine gerilemiş durumda.
Tek bir yolcunun İETT’ye maliyeti 12,3 lira. İETT’nin yolculuk geliri ise, indirimli ve ücretsiz kartlarla beraber bakıldığında, yolcu başına 3,5 lira. Aradaki fark İBB tarafından ödeniyor ve bu fark İBB bütçesinin 4’te 1’i seviyesine ulaşmış durumda.”
