Halis Aygün’ün ÖSYM Başkanlığı görevinden alınmasına ve şüpheli Yediiklim Yayınevi hakkında soruşturma açılmasına sebep olan KPSS skandalına yönelik ilgili tüm kurumlar teyakkuzda. Devlet Denetleme Kurumu (DDK) ve Yükseköğretim Kurumu’nun (YÖK) incelemelerinin yanı sıra Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın da soruşturduğu olayın ardından yeni ÖSYM Başkanı Bayram Ali Ersoy, dün öğlen saatlerinde kameralar karşısına geçerek sınavın iptal edildiğini duyurdu.
Ersoy, açıklamasında şunları kaydetti:
“Böyle bir tablonun hem kurumumuzun çalışma ilkeleri hem hukuk hem de kamuoyu vicdanı bakımından kabulü asla mümkün değildir. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın talimatıyla Devlet Denetleme Kurulu Başkanlığı hemen harekete geçerek inceleme başlatmıştır. İptal edilen ve ertelenen sınavlara ilişkin yeni takvim en kısa sürede kamuoyuyla paylaşılacaktır. Sınavı iptal edilen KPSS adaylarından, gireceği yeni sınav için herhangi bir ilave ücret talep edilmeyecektir. Amacımız tüm adaylara gönül huzuruyla katılacakları ve sonucunun adaletinden emin olacakları bir sınav ortamı oluşturmaktır. Ortaya çıkan eksiklikleri ve aksaklıkları açık yüreklilikle kamuoyuyla paylaşmak ve gereken tedbirleri etkin şekilde almak suretiyle ÖSYM’nin milletin kalbindeki yerini güçlendirmekte kararlıyız. Hiç arzu etmediğimiz şekilde iptal ve ertelemelere sebebiyet veren bu talihsiz süreçten dolayı tüm adaylardan özür diliyoruz.”
KOZMİK ODA İNCELENİYOR
2 Ağustos’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla inceleme başlatan DDK, Başkan Arıcı’nın “şüpheli bulgular” olduğunu açıklamasının ardından denetçilerini ÖSYM’ye göndermiş, hemen ardından da olayla ilgili suç duyurusunda bulunmuştu. DDK denetçilerinin merkezde incelemeleri üçüncü gününde devam ediyor. DDK müfettişleri yüzbinlerce sorunun yer aldığı test merkezi havuzunu inceliyor. İnceleme nedeniyle “kozmik oda” olarak adlandırılan merkezdeki soruların deşifre olduğu ve yenilenmesi gerekeceği ifade ediliyor. DDK incelemesinin ardından rapor hazırlanacağı bildirildi.
İLK TESPİTLER
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturma kapsamında ise önceki akşam “sahtecilik, kamu aleyhine dolandırıcılık ve görevi kötüye kullanma” suçlamalarına istinaden Yediiklim Yayınevi’nin Ankara’daki iki adresine baskın yapılmıştı. Ankara Karanfil Sokak ve OSTİM Cevat Dündar Caddesi üzerindeki binalarında gerçekleştirilen aramalar yedi saati buldu. Aramalar neticesinde bir kısım dijital materyaller ile soru kitapçıklarına el konuldu. Bu çalışmaların ardından da Yayınevi’nin avukatları, dün sabah DDK’ya giderek, Kurum’un istediği bilgi ve belgeleri teslim etti. Yayınevinin sahibi ise yaptığı basın açıklamasında asıl mağdurun kendileri olduğunu savundu.
SORULAR VE PARA TRAFİĞİ MERCEK ALTINDA
T24’ün aktardığı bilgilere göre, Ankara Başsavcılığının, yapılan ilk incelemede KPSS’de sorulan sorulardan üçünün, yayınevine ait soru bankasındaki sorularla birebir aynı olduğunu tespit edildiği öğrenildi. Savcılığın, hem yayın evinin soru bankalarını hem de KPSS kitapçıklarını inceleyerek rapor hazırlamaları için dosyayı bilirkişilere vermeye hazırlandığı öğrenildi. Bu arada MASAK’tan da Yediiklim’in sahipleri ve yetkilileri ile ÖSYM yetkililerinin hesaplarını incelemesi istenecek.
Savcılığın örgüt şüphesi ile ilgili de araştırma yaptığı öğrenildi. ÖSYM’nin ana serverı olarak bilinen Sır cihazına ise diğer sınavlarda aksaklık olmaması amacıyla el konulmadığı ifade edildi.
AYNI DERSHANEDEKİ 21 ÖĞRENCİNİN SINAVDAKİ YANITLARI AYNI
Milliyet’te yer alan habere göre, başlatılan incelemede bir dershanede sınavdan kısa bir süre önce yapılan KPSS denemesindeki soruların bazılarının soru kitapçığında yer aldığı da belirlendi. Aynı dershanede eğitim alan öğrencilerden 21’inin sınavdaki yanıtlarının aynı olduğu belirtildi.
FETÖ BAĞLANTISI ARAŞTIRILIYOR
CNN TÜRK muhabiri Arda Erdoğan da, KPSS soruşturmasıyla ilgili son bilgileri şöyle aktardı:
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı mercek altına aldı. 2 ayaklı devam ediyor bu soruşturma. Yayınevinin ÖSYM bağlantısı bir yandan devam ederken diğer yandan da benzer sınav sorularının tümünü doğru yapan adayların kimler olduğu bunlar arasında bir ilişki ağının olup olmadığı değerlendiriliyor. İddiaya göre 2 dershaneye giden bazı adayların bütün soruları doğru yaptığı bu yönde tespitlerin olması durumunda soruşturmanın daha da derinleşeceği belirtiliyor. İncelemeler tüm bunların üzerine yapılıyor. KPSS’de verdiği yanıtlar üzerinden adaylar değerlendirilecek. Öne çıkan başlık 2 dershaneye giden bazı adayların bütün soruları doğru yanıtladığı iddiaları var. Bu iddialar ince bir şekilde değerlendirilecek. O adaylar arasında bir ilişki ağı olup olmadığına kadar kapsamlı bir inceleme yapılacak. Bütün bu olayların ardında bir FETÖ parmağının olup olmadığı. Bu da yine masadaki değerlendirilecek başlıklar arasında.Bu nedenle daha önce esasınsa FETÖ’nün merkezi sınavlarda yaptığı soru çalma faaliyetlerini inceleyen Ankara Emniyeti’ne bağlı mali şube polisleri de soruşturma yürütüyor. Bu noktada daha önce deneyimli olan ekibin soruşturmayı yürüttüğüne de dikkat çekmekte fayda görüyoruz. Yayınevi üzerinden FETÖ iltisakı olup olmadığı da değerlendirilenler arasında.
‘ŞİFRELEME VAR’
Öte yandan, NTV’nin haberine göre eğitim uzmanı Sadık Gültekin de sınavla ilgili dikkat çeken bir başka iddiayı gündeme getirdi. Türkçe testinde şifreleme olduğunu söyleyen Gültekin, “Şifrelemeyi ilk kelimeyle son kelimede yapmışlar. Soruda cumartesi kelimesi geçiyor. Dördüncü soru da C seçeneği cumartesi C ile başlıyor. Albert Camus de Camus’yü vurguladığımızda vurguda ilk C seçeneği gelir, Doğru cevap C. Veba’yı vurguladığımızda da ilk seçenek hangisi ‘veBa’ B. Doğru yanıt B.” dedi.
MURAT YETKİN: KPSS DOSYASI BÜYÜYOR, 2018’DEN BERİ TÜM SINAVLARA BAKILIYOR
KPSS skandalıyla ilgili başlatılan soruşturmaya ilişkin bir başka iddia da gazeteci Murat Yetkin’den geldi. Yetkin, soruşturmanın sadece iptal edilen KPSS ile sınırlı kalmadığını, görevden alınan Halis Aygün’ün ÖSYM başkanı olduğu 2018 yılından itibaren yapılan tüm sınavlara bakıldığını ifade etti.
Yetkin’in yazısında ilgili bölüm şöyle:
“31 Temmuz’da yapılan Kamu Personeli Seçme Sınavının (KPSS) iptal edildiği, soru yolsuzluğu iddiaları üzerine görevden alınan Halis Aygün’ün yerine, yine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığına atanan Bayram Ali Ersoy tarafından 4 Ağustos’ta açıklandı. Ersoy, 6-7 Ağustos ve 14 Ağustos KPSS sınavlarının da ertelendiğini duyurdu. YetkinReport’a bilgi veren kaynaklar ise sınav sorularının sızdırılmasıyla ilgili soruşturmanın iptal edilen sınavla sınırlı kalmayacağını ve Aygün’ün ÖSYM Başkanlığına atandığı 2018’den itibaren bütün KPSS sınavlarının yanı sıra mercek altına alınmakta olduğunu söyledi. Öncelikle Devlet Denetleme Kurulu (DDK) sorumluluğuna yürütülecek inceleme, gerekirse savcılık soruşturmasına da dönüşebilecek.
İsminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, incelemelerin sadece KPSS değil, ÖSYM tarafından yapılan üniversite giriş sınavları (YKS) dahil 2018’den bütün sınavları da kapsaması üzerinde durulduğunu söyledi.”
‘DİĞER SINAVLAR DA İNCELENECEK’
Habertürk’te yer alan habere göre ise; yetkililer, “Yediiklim yayınevinin deneme sınavıyla KPSS sınavında bire bir aynı olan ya da birbirine benzeyen soru sayısı iddia edildiği gibi 20 değil. 3-5 soru var” dedi.
Sınavla ilgili şaibeler olduğunu, sadece Yediiklim değil, başka yayınevleri aracılığıyla da soruların çalınmış ya da kopyalanmış olabileceğini söyleyen yetkililer, sınav sorularının tespit edilen başka yayınevlerinin yayınları ile karşılaştırılacağını belirtti.
KPSS ve diğer sınavların soru havuzları bu amaçla gözden geçirileceğini belirten yetkiler, gerekirse diğer sınavların da inceleneceğini ancak şu an önceliğin 2022 KPSS olduğunu belirtti.
DDK’DAN YENİ AÇIKLAMA
Devlet Denetleme Kurulu Başkanı Yunus Arıncı’dan süreçle ilgili yeni bir açıklama geldi. Arıncı, “Sosyal medyada ve bazı haber mecralarında, iptal edilen KPSS ile ilgili kurumumuz kaynak gösterilerek bazı asılsız haberler paylaşılmaktadır. Süreci bulandırmaya çalışanlara itibar etmeyiniz. Süreci şeffaf bir şekilde sürdürmeye, kamuoyunu bizzat bilgilendirmeye devam edeceğiz.” dedi.
SORULAR NASIL HAZIRLANIYOR?
Soru hazırlama sürecinin belirlendiği Soruların Hazırlanması, Soru Havuzunun Oluşturulması ve Soruların Güvenliğinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmelik’e göre, sınav sorularını hazırlayan herkes, kamu görevlisi sayılıyor. Sorular, şu aşamalardan geçiyor:
Alanında uzmanlaşmış, soru hazırlama tekniklerine vakıf öğretim elemanları, kamu görevlileri ve “diğer kişiler”den oluşan soru yazarları ve denetmenlerin kişisel bilgileri bir veri tabanında toplanıyor. Veri tabanı, Soru Hazırlama ve Geliştirme Daire Başkanlığı ve Yabancı Dil Sınavları Daire Başkanlığı tarafından belirli dönemlerde güncelleniyor. Uzmanların seçiminde “ÖSYM’nin uyguladığı sınavlara yönelik herhangi bir dershane, etüt merkezi, yayınevi ile bir ilişkisinin bulunup bulunmadığı” kriteri de göz önünde bulunduruluyor.
KULLANMA ŞARTI VAR
Gizlilik esasıyla yürütülen soru hazırlama süreci, tüm kurum ve kuruluşların iş birliğiyle yürütülüyor. Görev alanların kimliği istisnai durumlar dışında gizli tutuluyor. Soru yazarlarına, ÖSYM için yazdıkları soruları başka hiçbir yerde kullanamama, satmama ve ücretsiz devredememe şartı bulunuyor. Kişilerin bu sorumluluğu görevlerinden ayrıldıktan sonra da devam ediyor. Soru yazarları tarafından hazırlanan her soruya, soru yazarının T.C. kimlik numarası ile sorunun, alanı, yazara göre zorluk derecesi, seviyesi, konusu, alt konusu ve benzeri özellikleri kapsayan etiketleme işlemi yapılıyor.
KABUL SÜRECİ
Etiketlenen sorular ön bilimsel denetime tabi tutuluyor. Kabul edilen soruların, alan uzmanı tarafından ön düzenlemesi yapılarak taslak soru havuzuna aktarılıyor. Bu aşamada görevliye soru başına ücreti ödeniyor. Reddedilen sorular da iki yıl süreyle atıl soru havuzunda saklanıp, ardından imha ediliyor. Reddedilen soru için soru yazarı, herhangi bir bilgi veya ücret talep edemiyor. Taslak soru havuzunda çalışacak denetmenler, sorunun içeriği gibi hususlar da göz önünde bulundurularak seçiliyor. Sorunun nihai denetimi ise, bireysel yapılabileceği gibi komisyon tarafından da yapılabiliyor. Soruların denetimi bireysel olarak yapılacaksa, uzman sayısının yeterli olduğu alanlarda en az üç farklı kişinin denetlemesi de şart koşuluyor. Denetimi yapılan soru diğer bilimsel denetmenlere denetlettirilebiliyor.
DİL DENETİMİ
Soruları hazırlayan uzmanların yanı sıra; nihai denetimin parçası olan “dil denetimlerini” yapan denetmenler de görüyor. Dil denetmeni tarafından sorunun içeriği ile ilgili bir değişiklik önerisi yapıldığı takdirde bu öneri, alan uzmanı tarafından aynı bilimsel denetmenlere kontrol ettirilebiliyor.
SORU GÜVENLİĞİ
Nihai ve dil denetimlerinden geçen sorular, soru havuzuna aktarılıyor. Sorular; fiziki güvenliği sağlanmış, internet bağlantısı olmayan, kontrollü ve gerekli güvenlik önlemleri alınmış bir ortamdaki soru havuzunda saklanıyor. Alan uzmanları veya Başkanlıkça yazılı olarak görevlendirilenler haricinde, soru havuzunun bulunduğu ortama kimse erişemiyor. Soru havuzunda olası teknik arıza durumunda müdahaleyi yapacak görevlinin yanında daima ÖSYM Başkanı tarafından görevlendirilen bir personel bulunuyor. Soru havuzundan soruların seçilmesi ve sisteme erişim sadece Başkan tarafından görevlendirilen personel tarafından, kriptolu cihazlarla sağlanıyor. Basılı ortamda yapılan sınavlarda soru kitapçıkları kapalı dönemde (Her türlü iletişimden izole edilmiş ortamda, soruların hazırlanmasından, nakil araçlarına yüklenmesine kadar süreçleri kapsayan, 24 saat esasına göre yürütülen çalışma) basılıyor. Burada, Başkan, görevlendirdiği Başkan Yardımcısı ve ilgili personel haricinde kimse sorulara ulaşamıyor.
8 YILA KADAR HAPİS
6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Hizmetleri Hakkında Kanun’da şu cezai yaptırımlar öngörülüyor: Gizli olan bilgileri, hukuka aykırı olarak elde eden veya elinde bulunduran kişi, fiili daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılıyor. Bu bilgileri ifşa eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına çarptırılıyor. Sınav sonuçlarını bir adayın lehine veya aleyhine olacak şekilde değiştiren kişi için ise, başka bir suç olmadığı takdirde, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası belirleniyor.
Cumartesi yazıyorsa C şıkkı, Albert Camus yazıyorsa yine C şıkkı aman dikkat A şıkkı değil. Bu kafa ile her yerde şifre görürsün. Bu iş bu tip iddiaları ortaya atanlar tarafından sulandırılıyor gibi geliyor. Fetöcüler soruları testler üzerinden sürekli aynı soruları çözdürmek suretiyle bu işi yapıyor, bu olay özelinde şifre işin sulandırılması.