Çanakkale’nin Ayvacık ilçesindeki Assos Antik Limanı’ndaki kaya ıslahı çalışmaları için Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ve Assos Dostları’nın açtığı davada, İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Assos Antik Limanı’na inen yola yamacından taş düşmesi nedeniyle bölge can güvenliğinin sağlanması amacıyla ‘afet bölgesi’ ilan edildi. Çanakkale İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü tarafından hazırlanan ‘Kaya Islah Projesi’, Ayvacık Köylere Hizmet Götürme Birliği’nce geçen geçen yıl 26 Mart’ta ihale edildi. 500 günde bitirilmesi planlanan çalışmalar için Assos Antik Limanı’ndaki otel, pansiyon, kamp, restoran, büfe, çay bahçesi ve dondurmacı olmak üzere toplam 19 tesis kapatılarak, tahliye edilirken; tehlike yaratan kaya parçalarının ıslahı için 3 paletli kepçe ve kırıcı tarafından çalışma başlatıldı. Kaya ıslahı çalışmalarına profesyonel dağcı ekibi de katıldı. Assos Antik Limanı’na inen yol ise, çalışmalar nedeniyle 24 Nisan’da kapatıldı.
Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ve Assos Dostları’nın, Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhine açtığı dava sonucunda, Çanakkale İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, şöyle konuştu:
“Geç gelen bir karar olsa da sevinçliyiz. Bizler de, projenin uygulanması sırasında 1’inci derece arkeolojik ve doğal sit alanında ortaya çıkan büyük yıkım üzerine, ‘Assos Antik Liman mevkiinde kaya düşmesi tehlikesini gidermek amacıyla hazırlanan teknik rapor, önlem projesi ve uygulama projesinin uygun olduğuna’ dair Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 16.12.2020 tarih ve 6603 sayılı kararının 1’inci derece tarihi ve doğal sit alanları ile ilgili ilke kararlarına aykırı olduğu ve hukuka uygun olmadığı gerekçesi ile kararın iptali için dava açmıştık.
Mahkeme, antik limandan Behramkale köyüne kadar uzanan alanın tamamının 1’inci derece arkeolojik sit ve yer yer de 1’inci derece doğal sit alanı, antik limanın bulunduğu bölgenin ise arkeolojik kentsel sit alanı olduğunu belirterek, afet durumlarında 1’inci derece sit alanlarında zemine en az müdahale edilmesi gerektiği, kararda süre bulunmadığı, bilim kurulu oluşturulmadan karar verildiği, gerekçeleriyle Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararının bu konudaki 658 ve 562 sayılı İlke kararlarına aykırı olduğuna hükmederek, yürütmeyi durdurma kararı vermiştir. Mahkemenin verdiği bu karar en başından bu yana duyduğumuz bilimsel ve hukuksal kaygıları doğrulamıştır.”
‘ASSOS’UN DOĞAL VE KÜLTÜREL PEYZAJI KATLEDİLMİŞTİR’
Can ve mal güvenliğinin önemli olduğunu ancak bilimsel yaklaşımla, daha az müdahale ile gerekli önlemler alınabilecekken Assos Antik Limanı’nda yanlış ve telafisi oldukça güç bir müdahalenin gerçekleştiğini ifade eden Dernek Başkanı Süheyla Doğan, şunları söyledi:
“Amacın dışına çıkılarak Assos’un doğal ve kültürel peyzajı katledilmiştir. Halihazırda ortaya çıkan durumu alana girişin yasak olması nedeniyle detaylı incelememiz mümkün olmamakla birlikte, uzaktan yaptığımız tespitlerle mevcut durumun çevresel ve yaşamsal riskler oluşturduğuna dair ciddi kaygılarımız vardır. Bu kaygılarımızın giderilmesi ve can ve mal güvenliğinin sağlanması ve gerekli önlemlerin alınabilmesi için konusunda uzman bilirkişilerce ‘durum tespiti’ yapılmasına ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz.
Bölge halkımızın, köylülerin ve turizmcilerin inşaat nedeniyle maruz kaldıkları gelir kaybından bizler de endişeliyiz ve alanın bir an önce turizme açılmasını istemekteyiz. Diğer yandan Assos’un doğal ve kültürel değerler olmadan bölgedeki turizmin de değeri kalmayacaktır. Yapılan yanlışlardan geri dönülmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için gerekli bilimsel araştırma ve uygulamalar acilen yerine getirilmelidir.”
