Haftanın sürprizi hiç kuşku yok ki Zelensky’nin Noel arifesinde Washington ziyareti oldu. Her ne kadar bizler için sürpriz olsa da Zelensky ve ekibi için sürpriz değildi. Geçen hafta çarşamba günü Biden Zeensky’i davet etmiş, Zelensky daveti geçen hafta Cuma günü kabul etmiş ve geçen Pazar da Biden Kongre’deki iki partinin liderlerini bilgilendirmiş. Zelensky dün ABD başkanlığına ait resmi bir uçak ile Washington’a geldi. Bu ziyaret aslında son günlerde Kongre koridorlarında yoğunlaşan Ukrayna’ya yardım konusundaki tartışmalara bir nokta koymak için gerçekleştirildi. Ayrıca ziyaretin tam da Putin’in Belarus’u ziyaret etmesin ardından Medvedev’in de Çin’i ziyareti sırasında gelmesi anlamlıydı. Ziyaret Amerikan medyasında İngiliz Başbakanı Winston Churchill’in 22 Aralık 1941’de yani Pearl Harbor saldırısının ardından Washington’a yaptığı ziyarete benzetildi.
Açıkçası Biden, Zelensky’i davet ederek “gel kendi işini kendin hallet” dedi. Bir başka deyişle Zelensky Ukrayna adına Kongre üyeleri nezdinde lobi yapmaya geldi. Zira 3 Ocak 2023’te 118.Kongre görev başı yapacak. Bu yeni Kongrede Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçilerin kontrolünde olacak. Halihazırda Ukrayna’ya 45 milyar dolar yardım Kongrenin önünde. Cumhuriyetçiler, Zelensky destek vermekle birlikte Ukrayna’ya verilen paraların nerelerde harcandığı bilmek istiyorlar. Kayıtları görmek istiyorlar. Büyük paralar veriliyor ve nerelerde kullanıldığı konusunda tam kesini bilgi yok. Cumhuriyetçiler Amerikalı vergi mükelleflerinin paralarının nerelerde harcandığını bilme hakları var diyor. Bazı cumhuriyetçiler ise kendi sınırlarımız korumak yerine Ukrayna’nın sınırlarını koruyoruz diyerek, böyle bir tercihi neden yaptığımızı Amerikan halkının bilmeyi hakkettiğin söylüyorlar.
İşte bu ortam içinde Zelensky Washington’u ziyaret etti, Biden ile görüştü, Kongre’de bir konuşma yaptı. Tüm açıklamaları ve konuşması duygusal bir atmosferde gerçekleşerek hem Beyaz Saray’ı hem de Kongre’yi vicdanları üzerinden hedefleyerek empati yapmalarını istedi. Kongrede yaptığı konuşmada “Amerikan yardımı hayır değil aksine küresel güvenliğe ve demokrasiye yatırımdır” diyerek Ukrayna’nın tiranlığın karşındaki ön cephe hattı olduğunu söyledi. Bir başka deyişle Zelensky Ukrayna düşerse Avrupa düşer mesajı veriyor. Dolayısıyla daha fazla para ve daha fazla silah istiyor.
Biden, Zelensky’i Kongrede konuşturarak çok akıllıca bir hamle yaptı. Ocak 2023’te Cumhuriyetçilerin Ukrayna’ya yönelik olası mali ve askeri yardımlarına muhalefet etmelerinin önüne bir şekilde geçmiş olacak. Cumhuriyetçilerin elini kolu bağlandı mı? Onu önümüzdeki günlerde göreceğiz. Şimdilik Patriot hava savunma sistemleri verilecek, bunun yanında 1.8 milyar dolar da yardım alacaklar. Ancak Zelensky’e göre bunlar yeterli değil. Sınırsız askeri yardım ve para istiyor. Adeta kurnaz bir tüccar gibi Washington’da pazarlıklar yapıyor. Cumhuriyetçiler bu bizim savaşımız değil, Avrupa’nın savaşı diyor ve Avrupa’nın daha fazla mali sorumluluk almasını istiyorlar.
Rusya tarafında ise Kremlin, Patriotlar baş da olmak üzere yeni silahların savaşı daha şiddetlendireceği konusunda uyarılarda bulundu. Putin’in Belarus ziyareti ve burada S-400 hava savunma sistemlerinin aktif edilmesi ve İskender-m füzelerinin konuşlandırılmasının tamamlandığının duyurulması ve cepheye yeni nesil füzelerin sevk edileceğinin açıklanması da savaşın seyrinin değişeceğini göstermektedir. Bu ziyaretle zaten Amerikan medyası savaşın yeni bir aşamaya geçtiğini çoktan yazdı bile.
Anlaşıldığı kadar Biden görüşmede cılız da olsa adil bir barışı gündeme getirmiş olmalı ki Zelensky, adil barışın taviz vermemek olduğunu düşündüğünü, Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü sağlamak olarak düşündüğü söyleyerek, ölen Ukraynalılar için adil barışın hiçbir anlam ifade etmediğini, para ve tazminatın hiçbir anlamı olmadığını,ölenlerin yakınlarının gözlerini intikam bürümüş durumda olduğuna işaret etti. Yine de Zelensky barışa kapıyı kapatmadı. Barış için küresel bir barış forumunun oluşturulmasını talep etti. Muhtemelen bir uluslararası konferans düzenlenmesini istiyor. Barışın ABD ve Avrupa’nın desteğiyle geleceğine inanıyor. Bu haliyle artık Türkiye’nin barış çabaları da Ukrayna’nın yeni fantezileri nedeniyle aksayacak gibi. Kiev, Barış görüşmelerini uluslararası düzeyde ve zeminde yapılmasını istiyor.
Geziden çıkan sonuç savaş 2023’de de devam edecek gibi görünüyor. Ayrıca Biden ısrarla Rusya’nın işediği savaş suçlarının bedelini ödeyeceğini söyledi. Zaten Kasım ayında BM aldığı bir kararla Rusya’nın Ukrayna’ya savaş tazminatı ödemesine karar vermişti. Putin ise daha fazlası için hazırlanıyor. Şu sıralar Rusya tarafında bir hareketlilik var. Birbirinden kopuk gibi görünse de bazı gelişmeler kapsamlı bir stratejinin parçaları gibi görünüyor. Kış savaşı soğuk mu geçecek yoksa sıcak mı bunu 2023’te göreceğiz gibi.
