Erdem Atay
Erdem Atay

Vaşington izlenimleri… Halkbank davası ve Amerikan-Türk heyeti görüşmeleri

Erdem Atay yazdı...

featured

ABD’nin Anayasa Mahkemesi olarak bilinen Yüksek Mahkemede, Halkbank davasının ABD’de yargılanıp yargılanmayacağına ilişkin duruşma yapıldı. Duruşma bir buçuk saat sürdü ancak bir karar çıkmadı.
Kararın ne zaman açıklanacağı da davanın geleceği de adeta yılan hikayesine döndü.

Konuya uzak olanlar için çok kısa özetleyelim.

*
Mart 2016 tarihiydi. ABD’nin uyguladığı İran yaptırımları sürerken yaptırımları deldiği belirtilen İran asıllı iş adamı Rıza Zarrab, 20 milyar doları aklamaktan, ABD’ye girişte yakalandı ve hakkında dava açıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisini ‘Hayırlı iş adamı’ olarak tanıtırken, AKP’liler de ‘vatansever bir iş adamı’ olarak lanse etti Zarrab’ı.

İşte bu vatansever, hayırlı iş adamı Zarrab, ABD’de verdiği ifadede, ABD yaptırımlarını Halkbank üzerinden deldiğini açıkladı.

Ve bir Halkbank davası açıldı. İşte o davanın tanığı ise ‘hayırsever’ Zarrab’tı.

Zarrab’ın arkasından eski CIA Direktör Yardımcısı ve eski Hazine Bakanlığı Müsteşarı David Cohen de tanık olarak ifade verdi. O da ‘Türkiye ile İran arasında yaptırımları delmeye yönelik ticarette asıl kullanılan bankanın Halkbank’ olduğunu söyledi.

PASAPORTU ELİNDEN ALINANLAR

2017 Mart’ında da Eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla ABD’ye girişte yakalandı ve tutuklandı.

32 ay ceza alan Atilla, 28 ay sonra tahliye edildi ve Temmuz 2019’da Türkiye’ye döndü.

Ama suç Hakan Atilla’da mıydı?

Hayır. O hiçbir şekilde rüşvet yememesine rağmen, cezalandırılan kişi olmuştu. Atilla’nın tutuklanmasına neden olanlar arasında bulunan dönemin bakanı Zafer Çağlayan Türkiye’de huzur içinde yaşıyordu. Hala da öyle. Hatta pasaportu elinden alınmış bir şekilde. Düşünün bir bakanın pasaportu elinden alınıyor. Çünkü Çağlayan yurtdışına çıkarsa ABD’nin hedefi olabilecek ve bir anda durum daha karmaşık bir hal alabilecek.
Aynı engellemeyi AKP hükümeti Atilla’nın eşi ve çocuğu için de yapmış. Bu bilgiyi de Atilla’nın açıklamalarından öğreniyoruz. Atilla’nın eşi ve çocuklarının pasaportlarına el konulmuş, yurtdışına çıkmalarının önüne geçilmiş. Neden acaba? Rehin mi alındılar?

Ama aynı AKP hükümeti, Zarrab’ın pasaportuna el koymamış, onun kaçmasına ve ABD’ye sığınmasına, birçok belgeyle Türkiye’yi suçlamasının önünü açmıştı.

Neyse…

Dönelim konumuza…

HALKBANK NEYLE SUÇLANIYOR?

Halkbank, ABD tarafından 6 suçlamayla karşı karşıya…

ABD’yi dolandırmak aracıyla komplo kurmak

Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası’nı İran’a para transferleri yaparak ihlal etmek için komplo kurmak

ABD bankalarını dolandırmak

ABD bankacılık ve finans sistemini dolandırmak amacıyla komplo kurmak

Kara para aklamak

Kara para aklamak amacıyla komplo kurmak.

KARAR NASIL ÇIKACAK?

İşte bu suçlamalarla karşı karşıya olan bir Türkiye Cumhuriyeti kurumu var. AKP’ye göre Halkbank davası tamamen siyasi.

Ama gerçekten ‘tamamen’ siyasi mi?

Öyle görünmüyor.

Ama Türkiye’nin bir çıkış yolu vardı.

İşte onu kullandı.

Halkbank, Egemen Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası’nı dayanak göstererek ABD’nin en yüksek mahkemesi olan Anayasa Mahkamesi’ne temyiz başvurusu yaptı.

Halkbank, federal ve bölge istinat mahkemelerinde, Türkiye’ye ait bir kamu kurumu olduğu için Egemen Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası’na göre ABD’de bir ceza mahkemesinde yargılanamayacağını söylemişti. Bir devlet bir başka devletin kurumunu yargılayamazdı. Halkbank da bu başvuruyu yaptı.
Başvuru kabul edildi ve süreç başladı.

İşte dün ABD’nin başkenti Vaşington’da bu duruşma görüldü.

Yüzde 85’i devlet bankası olan Halkbank’ı ABD yargılanabilir miydi, yoksa yargılayamaz mıydı?

Duruşmada hem ABD Adalet Bakanlığı yetkilisi hem de Halkbank savunmalarını yaptı. Mahkeme taraflara konuyla ilgili sorularını sordu.

Ancak karar çıkmadı. Mahkeme kararını bu hafta açıklayabileceği gibi 3-4 ay sonra da kamuoyuna sunabilir. Hatta kimi iddialara göre bu karar 2023’ün sonlarına kadar bile çıkmayabilir.

Hep birlikte göreceğiz.

Eğer ABD Anayasa Mahkemesi Halkbank’ın itirazını kabul etmezse, dava Ni York’ta dava devam edecek. Böyle bir durumda olayın nerelere kadar gideceğini kimse tahmin edemiyor. Halkbank’ın yanında 5 bankanın daha yargılanmasının önü açılabilir. Bu da Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ekibini çok zor durumunda bırakabilir.

Görüldüğü üzere Erdoğan bir şekilde kendi kaderini Türkiye’nin kaderine de bağlamış durumda. Yargılanan Erdoğan ve ekibi gibi dursa da, bunun cezasını çekecek olan Türk milletinin tamamı. Dolayısıyla kararın Türkiye’yi sıkıntıya sokmadan çıkması oldukça elzem. Ancak şu unutulmamalıdır ki, bu yapılanların mutlaka bir cezası olmalı ve o cezayı da Türk hukuku ilgili kişilere kesmeli. Bu günler de gelecektir.

AMERİKAN-TÜRK HEYETLERİ GÖRÜŞMELERİ

Bu dava görülürken, 3 gün boyunca Amerikalı yetkililerle çok kritik görüşmeler yapmak için çok sayıda üst düzey Türk yetkili ABD’ye geldi. Hatta Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Ünal ile aynı uçaktaydık. Ünal’ı ABD’nin Türk Büyükelçisi Murat Mercan ve heyeti karşıladı. Mercan’ı Vaşington havalimanında görünce kendisiyle görüşme talebinde bulunduğumu ve bu konuda bizlere randevu vermesini istedim.
Amerikalı yetkililerle çok geniş çaplı görüşmeler yapacaklarını söyleyip, çok yoğun olduğunu ancak boş bir an bulduğunda mutlaka davet edeceğini söyledi. Görüşmelerin kapsamı ise Suriye, PKK, F-35, F-16, Halkbank davası gibi çok kritik konular.

Bu görüşmelere bugün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı. Biden yönetiminin göreve başlamasının ardından ABD’ye Türk yetkililerinin ilk üst düzey ziyareti demek yanlış olmaz. Bu görüşmelerin tam da seçim öncesine denk gelmesi de tesadüf olsa gerek!

MURAT MERCAN’LA GÖRÜŞTÜM: SBK DOSYASI…

İnsan sormadan da edemiyor, acaba Halkbank kararının çıkmamasının da bununla bir ilgisi var mı, diye.
Büyükelçi Murat Mercan’a, havalimanında ayaküstü görüşmemizde Sezgin Baran Korkmaz davasını da sordum. ‘O davadan hiçbir şey çıkmayacak’ dedi. Kendisinin geçen yıl Yalçın Ayaslı ile önemli bir görüşme yaptığını, bu konuda ayrıntıları öğrenmek istediğimizi söylediğimde ise bir anda heyet eşyalarını bagaj bantlarından aldı ve çıkış kapısına yöneldi. Maalesef görüşmemiz de yarım kaldı.

Neyse… Belki ayrıntılar önümüzdeki günler ortaya çıkar.

ABD ile Türk heyeti arasındaki komisyon görüşmelerinin çok kritik olduğunu söylemeliyim. Bu görüşmelerden neler çıkacak, önümüzdeki süreçte Biden ile Erdoğan arasında bir görüşme olur mu ve ABD-Türkiye ilişkileri için yeni bir adım atılır mı hep birlikte göreceğiz.

Seçimlerin yaklaşmasını dikkate aldığımızda, AKP’nin yeniden Atlantik ötesine koşmasını, birçok soruna çözüm aramasını anlamlandırmak zor olmasa gerek.

Alıştık artık.

Bakalım ‘eksen’ ne kadar kaymış ya da kaymış mı hep birlikte izleyeceğiz.

Seçimler öncesi şu unutulmaz sözle bitirelim yazımızı:

Bu ABD-Türkiye görüşmelerinden sonra, ‘Hiçbir şey olmasa bile kesin bir şeyler oldu!’

Vaşington izlenimleri… Halkbank davası ve Amerikan-Türk heyeti görüşmeleri

Abonelik

VeryansınTV'ye destek ol.
Reklamsız haber okumanın keyfini çıkar.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

2 Yorum

  1. 25 Ocak 2023, 00:42

    johan dundar bugün uğur mumcu’yu anmış!
    93′ yapımı crush’ı ya da 96 yapımı crash’i izledi mi acep?

  2. Erdem bey, bu konularla ilgilendiğiniz için, Cumhuriyet’in kurumlarını korumaya çabaladığınız için sizi örnek alınacak bir haberci olarak görüyorum.
    Elinize sağlık.

Giriş Yap

VeryansınTV ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!