Zülfü Livaneli’nin ‘huzursuzluğu’ neden?

Mehmet Şekeroğlu yazdı

Julien Benda, “Aydınların İhaneti” başlıklı kitabını yüz yıl kadar önce yazmıştı. Aydın ihaneti, bugün de aynen sürüyor. Burada sorun, aydın dediğimiz (genellikle) “küçük burjuvanın”, egemen güçler tarafından devşirilmeye açık olmasından kaynaklanıyor. Küçük burjuva, her insan gibi ünlü ve zengin olmak istemekte, elinde her çeşit imkanı olan burjuvazi/ kapitalizm de ona istediklerini belirli şartlarla vermektedir.

Nedir bu şartlar?

Küçük burjuva “aydın”ı (isterseniz, “entel” diyelim), örneğin “Atatürkçü” geçinse de, “solcuyum” dese de; “dünya vatandaşı”, “demokrasi ve insan hakları yanlısı” olduğunu söylese de, sonuç değişmiyor. Hakim sistem tarafından kabul edilmek istediğinde, mutlaka yapması ve asla yapmaması gereken şeyler çıkıyor önüne. Yapması gereken şey, “sistem”e uymak; onun para ve özel mülkiyet düzeniyle sürtüşmeye girmemek. Yapmaması gereken şey de bunun tam tersi: Hakim kapitalist, parafetişist sistemle sürtüşmeye girmek!

Sistemle çatışmadığı sürece, küçük burjuva enteli, “Karlı Kayın Ormanı”nda yürümekten, “Özgürlük”ün adını dağlara taşlara yazmaya kadar her istediğini yapmakla hürdür!

Nazım Hikmet’in, “Bir Hazin Hürriyet” başlıklı şiirinin bir yerinde dediği gibi:

“Büyük hürriyetinle çalışırsın el kapısında, ananı ağlatanı
Karun etmek hürriyetiyle hürsün!”

Sonra:

“En yakın insanınmış gibi verirsin memleketini, günün birinde, mesela,
Amerika’ya ciro ederler onu seni de büyük hürriyetinle beraber,
hava üssü olmak hürriyetiyle hürsün!”

ZÜLFÜ LİVANELİ’NİN HUZURSUZLUK’U

Zülfü Livaneli’nin, “Huzursuzluk” adlı romanı neden yazdığı, daha doğrusu ona bu romanı yazmasını kimin, hangi “merci”nin “telkin” (!) ettiği konusu son derece önemlidir. Bu yazıda, buna değineceğim.

Önce, romanın içeriğine, maddeler halinde toparlayarak bir göz atalım.

Zülfü Livaneli, bir oryentalisttir. Bunu, „Huzursuzluk“ başlıklı kitabının başına ve sonuna koyduğu „Harese“ tezinden anlıyoruz:

1- Zülfü Livaneli, bir oryantalisttir. Bunu, “Huzursuzluk” isimli kitabının başına ve sonuna koyduğu “Harese” tezinden anlıyoruz:

“Harese nedir, bilir misin? Develerin çölde çok sevdiği bir diken var. Deve, dikeni yedikçe ağzı kanar. Tuzlu kanın tadı dikeninkiyle karışınca, bu devenin daha çok hoşuna gider. Kanadıkça yer, bir türlü kendi kanına doyamaz… Orta Doğu’nun adeti budur, tarih boyunca birbirini öldürür ama aslında kendini öldürdüğünü anlamaz. Kendi kanının tadından sarhoş olur. Bilindiği gibi, oryantalizm, ırkçılığın, faşizmin bir türüdür. İnsanları, güya onlarda değişmemek üzere var olan özellikler bahanesiyle aşağılama ideolojisidir. Herese hikayesinin telkin etmeye çalıştığı ideoloji şudur:

“Ey Ortadoğu insanı! Başına ne geldiyse – Filistin savaşı/ Afganistan savaşı/ Irak savaşı/ Libya savaşı/ Suriye savaşı/ PKK savaşı/ IŞİD savaşı… – hepsi senin yanlış mantaliten, “herese”ye yatkın karakterin yüzünden gelmiştir! Komplo teorilerinden başka bir şey olmayan, emperyalizmin ve kapitalizmin sömürü ilişkilerinin ortaya atılıp suçlanması saçmadır. Suç senin yanlış zihniyetindedir!“

2- Zülfü Livaneli, Huzursuzluk adlı romanında etnik ve dinsel grupların güzellemesini yapan bir postmodernist, dolayısıyla neoliberalisttir. (Postmodernizm, özünde, hiçbir etik kaygı gütmeyen, faşizan bir ideolojidir – ki burada konumuz bu değildir!). Livaneli, Huzursuzluk’ta, Yezidilik ve PKK güzellemesi yapmaktadır. Tabii o, kendisi dışındakileri aptal sandığından, kendisini ortaya süren/ yönlendiren mercilerin gözüne girmek için yaptığı bu güzelleme‘lerin üstünü güya edebi olarak perdelemekle, böylece eleştiriden ve etik sorumluluktan kurtulabileceğini sanmaktadır.

3- Zülfü Livaneli’nin Huzursuzluk’u, aslında kendi huzursuzluğu değildir yani. Karşımızda, edebi anlamda bir roman da yoktur. Ismarlama bir “üst çete” projesine mecburi bir katkı vardır. “Üst Çete”, kendi yarattığı IŞİD hayaletini bahane ederek, yarattığı mağduriyetlerle Yezidilik olgusunu ve sonuçta PKK/ YPG’yi parlatmak istiyor. Oyun hep aynı: Emperyalizmin ürünü IŞİD, Suriye ve Irak halklarının üstüne salınıyor. Emperyalizmin desteklediği PKK/ YPG, Yezidiler’i IŞİD zulmünden kurtarıyor. Çıkan çatışmalarda, kukla olarak Çin’den, Rusya’dan, Avrupa’dan, Türkiye’den ve diğer halkı Müslüman ülkelerden toplanıp, gizli servislerin güdümünde getirilip organize edilen IŞİD’ci cihatçıların bir kısmı piyon olarak harcanıyor; diğer kısmı emperyalizmin uçaklarıyla, helikopterleriyle, otobüsleriyle başka bir yere götürülüyor ki, orada da benzer oyunla emperyalizme işgal alanı açılsın. Türkiye’yi de bir “Kürt Koridoru”yla Güney’den kuşatma amacı taşıyan bu işgal alanına Doğu Perinçek Grubu tarafından “2. İsrail” adının verilmesi, emperyalizmin mantığı hesaba katıldığında, rahatlıkla anlaşılabilecek ve yerinde bir adlandırma.

4-Entel romancı, okuyucusunun ilgisini, arabesk bir mazohizmle kendi entel varlığına ve savunduğu Yezidiliğe çekmeye çalışıyor. Kendisi İstanbullu,”huzursuz”, bıkkın bir enteldir. Şimdiye kadarki yaşamından (güya) şikayetçidir; İstanbul’dan, karısından, mesleğinden… Aslında bu, tam tersine, gizli bir entel memnuniyetidir. Bir çeşit entel mazoşizmi, entel arabeski, entel’in zevkli bir “huzursuzluk”u: Bir entel “HARESE”si!

Alıntı yapalım:
“Hasta oldum sanırım, başımda bir ağrı, midemde bir kabarma, bulantı. Ne oluyor bana diye sorup durdum kendime. Akşam, otel odasında su bardağına doldurup içtiğim onca şarap mı bozdu beni, yoksa göçmen çadırındaki o kadından duyduklarım mı, bilemiyorum. Herhalde ikincisi çünkü otele döndüğümde de hasta gibiydim. Kampta çadır çadır dolaşıp Meleknaz’ı tanıyan biri olup olmadığını sormuştuk. Şeyhin oğlu yanımda olmasa, ne dolaşmama, ne çadırlara girmeme, ne de soru sarmama izin verirlerdi ama şeyh denilince akan sular duruyordu. Sonradan duyduğuma göre Ezidilerde kast sistemi çok güçlüymüş. Şeyhlerin emrinden de çıkılmazmış.“ (S. 89).

5. “Kast sistemi”ymiş! Anadolu kültür mozayiği! Basitçe öyle, işte! Ne ala!

Herkes, önce kendi HERESE’liğiyle, şu türden satırları neden yazıp durduğuyla hesaplaşmalı:
“Dünyanın gelmiş geçmiş bütün filozoflarına, bütün şairlerine, bütün yalvaçlarına, bütün ermişlerine kızıyorum, onca kitap niye yazıldı diye düşünüyorum, ne gereği vardı, o kitaplıklar, o konferanslar, o toplantılar; o kendini matah bir şey zanneden politikacılar, benim gibi gazeteciler, dünyayı kurtaracakmış gibi ciddi yüz ifadesiyle ekrana çıkan çokbilmişler, üniversiteler, ben var ya ben diyenler, hepimizi toplasalar bir incir çeğirdeğini doldurmayız diye düşünüyorum. Hele o zenginler, hele o paraya, kata, yata tapanlar, hele o gösteriş düşkünleri…” (S. 109-110).

Bu vesveseler, HERESE’nin, mazoşizmin, arabesk çözümsüzlüğünün, HERESE’deki, “kendi kanının tadından sarhoş olan deve”nin en açık örneğidir. “Entel‘imizin “huzursuzluk”unun nedeni, sadece Yezidiler’e, Kürtler’e yapılan IŞİD/ “İslam” zulmüdür.

*

Mesela Livaneli, şöyle bir soruyu asla sormayacaktır:

“Bu katliamları hangi emperyalist güçler, mağduriyetleri yaşatarak hangi emperyal (siyasi ve ekonomik) sonuçları yaratmak için yapıyorlar/ yaptırıyorlar?”

Kendisine böyle bir soru yöneltilse, söyleyeceği şey aşağı yukarı şudur:
“Ben oradaki insanların o anda gördükleri zulme, uğradıkları mağduriyete bakarım! Oradaki acının ve katliamın üstünü kapatmak için uydurulan komplo teorileri beni ilgilendirmez! Ben bir romancıyım; HERESE’yi ve acı çeken BEN’i ve acı çeken Ezidileri ve Kürtleri yazarım. İnsanlığın önemli bir yarasına parmak bastığım için kitabım hemen 150 bin basıldı! Beni eleştiren, önce bu somut gerçeklerle yüzleşmeli!“

Buna cevabım,  Ziya Paşa’nın dizeleriyle olacak:
“Hâlî ne zaman kaldı cihân ehl-i tama’dan
Sen zatını bu âleme elzem mi sanırsın
En ummadığın keşf eder esrâr-ı derûnun
Sen herkesi kör âlemi sersem mi sanırsın.“

LİVANELİ’NİN KÜRTÇÜLÜK PROPAGANDASI

Peki, “Üst Çete”, güdümünde tuttuğu entellere bugünkü süreçte neden Yezidilik ve PKK/ PYD güzellemeleri yaptırıyor? Livaneli’nin Huzursuzluk’undan alıntılar yapmaya geçmeden önce, kısaca bunu irdeleyelim:

Emperyalizmin Orta doğu’daki en açık amaçlarından biri, orada kendi güdümünde bir PKK/ PYD devleti (aslında 2. Israil) kurmaktır. Burada desteklediği aletler, her zaman olduğu gibi etnik, dinsel ve kültürel kimlikler/ gruplar/ örgütlenmelerdir. Yezidilik de, Kürtçülük de, Alevicilik de, Sünnicilik de, emperyalizm için sadece ve sadece BÖLÜNME-GERİLİM-KAOS ve SAVAŞ yaratılması yolunda kullanılan araçlardır.

Emperyalizmin güdümündeki entel, düğmesine basıldığının sinyalini bazı durumlarda doğrudan, bazen de kendisine yapılan dolaylı telkinlerle alıyor ve hizmete soyunuyor. Zülfü Livaneli, bağlamında üstlenilen görev, Yezidilik’i ve PKK/ PYD yapılanmasını parlatırken, emperyalizmin kurdurduğu ve yönettiği IŞİD’i (yani İslamcı terörizm) “absolut kötü“ damgasıyla “kötülüğün ekseni”ne oturtmaktır. Böylesine bir hedef şaşırtma, akıl karıştırma, gerçeklerin üstünü örtme… ancak emperyalizm güdümlü bir entelin yapabileceği bir ihanettir! (Aydın‘ın İhaneti“ demiyorum, çünkü, burada söz konusu olan aydın değil, ‘entel’dir!).

LİVANELİ’DE MAĞDURİYET İDEOLOJİSİ VE SALDIRGANLIĞI

Mağdurlar, çeşit çeşittir, Bir kısmı mecliste konuşurken parmağından vurulur, bir diğer kısmı, bir şiir okuduğu için önce hapise atılıp, sonra milletvekili ve başbakan seçilir; diğerinin ise kazandığı seçim yenilenir…

Hakim güçler, “mağduriyet algı operasyonu”yla, elemanlarını bir “güç” haline getirir.

Ermeniler… Boşnaklar… Türbanlılar… Hristiyanlar… Yahudiler… Müslümanlar… Yezidiler… Aleviler… Kürtler… Birbirlerine düşman edilen etnik ve dinsel gruplar… Emperyalizmce organize edilen düşmanlıkların yarattığı mağduriyetler ve o mağduriyetler adına yaratılan şiddet ve yeni mağduriyetler ve yeni devletçikler, yeni bölünmeler ve yutulmalar…

*

“Üst Çete”nin değişmeyen amacı, insanları, tek bir dünya devletinin etnik, dinsel kimlikli, büyüklük fantezileri içinde afyonlanmış, ekonomik eşitsizliklerle/ kastlarla birbirinden ayrılmış, hatta birbirine düşman edilmiş köleleri haline getirmektir. Tüm dünyayı, parçalanmış Yugoslavya’ya çevirme gayretini, bugün de bütün dünyada sürdürmektedir: Rusya’da, Çin’de, İran’da, Suriye’de, Irak’ta, Türkiye’de, Afrika’da…

*

„IŞİD’in Yezidi/ Kürt katliamı olarak yansıtılan olgu da, “üst çete”nin, yukarıda saydığım gerçek karakterli oyunlarından oluşan sahnelemeler‘ine tipik bir örnektir. Amaç,mağduriyet yaratmak, bölmek ve yutmaktır!

Emperyalizmin kurduğu ve istediği gibi kullandığı IŞİD’in mağdur ettiği Yezidiler/ Kürtler, sonra kendilerini mağdur edenleri (emperyalizmin yardımıyla) yenerler ve sonra da yine emperyalizmin yardımıyla özgürlüklerini (!), “kendi kaderlerini kendilerinin tayin hakkını”, ABD’nin güdümünde yaşadıkları „özgür kantonlar“da; „Rojava“da, Sincar’da… ilan ederler!

*

Zülfü Livaneli, yukarıda da vurguladığım gibi, Yezidiler’in ve Kürtler‘in, „mağduriyet“ini pekiştirmek için kaleme sarılması sağlanmış, „gönderilmiş“ bir enteldir.

Huzursuzluk romanı, Yezidiliğin mistifikasyonuyla ve mağduriyet ideolojisiyle doludur. İki alıntı:

“Hepsinin durumu kötü ama en büyük zulmü Yezidiler görmüş, IŞİD bunların köylerini basmış, on yaşından büyük erkeklerin kafalarını kesmiş, kadınları, kızları esir alıp tecavüz etmiş, sonra da satmış. On yaşından büyük oğlan çocuklarını da IŞİD militanı olarak yetiştiriyorlarmış. O katliam günlerinde kaçabilenler Laleş’e sığınmışlar. Laleş onların kutsal mekanı, ne zaman zulüm görseler oraya kaçarlar zaten. IŞİD orada da peşlerine düşmüş ama Kürtler Yezidileri kurtarmaya gelince, çekilmişler.”(S. 35).

Romanda, HERESEmsi mistifikasyon ve mağduriyet satırlarının sonu gelmiyor; ve yine Melek Tavus’un sembolü Angelina Jolie’yi görüyor Yazar, rüyasında:

“Ona bir mendil uzatıyorum, köşesine siyah ve kırmızı iplikle Melek Tavus işlenmiş bir mendil. Alıp bakıyor, soru sorar gibi bakıyor bana. O mendilin bir Ezidi kadına ait olduğunu anlatıyorum, belki de kendi elleriyle işlemiştir Melek Tavus’u diyorum. Ezidilerin meleği bu, herkesin inandığı gibi şeytan değil. Ne olur beni dinleyin, bana inanın, şeytanın çocukları değil bu insanlar, güneşin çocukları, üç dağın çocukları, kelamın çocukları. Kutsal kitapları Mushafi Reş yani Kara Kitap kayıp olduğu için artık sadece sözler var ellerinde, soydan soya aktardıkları sözler. Bu sözler kutsal onlar için. Bu yüzden kelamın çocukları, sözün çocukları deniyor ya onlara. Zulüm gördüler, soyları kurumak üzere. Bu mendili işleyen kızın kör doğmuş bir bebeği var. Sizin çok merhametli olduğunuzu biliyoruz, bütün dünya biliyor, onca çocuğu evlat edindiniz. Bence bu kör çocuğu da alın, gözlerini açtırın, şimdi kayıp annesini de buluruz, ben de onu arıyorum zaten. Onun adı da Melek, sizinki de. Ne garip değil mi, Melek Tavus’un çocuklarını kurtarmak için bir başka melek geliyor, Angelina adlı melekçik çıkageliyor.

O zaman anlamadığım bir şey oluyor. Angelika Jolie’nin yüzü, Melek Tavus’a dönüşüyor, ben zaten annesiyim onun diyor, o bebeği zaten ben doğurdum.“ (S. 69-70).

Bu son alıntının rüya tabirini bir psikiyatra bırakmalı!

Yukarıdaki ilk alıntıda “Kürtler“ dediğinin PKK/ YPG olduğunu anlamak için ise müneccim olmak gerekmiyor. Bunun böyle olduğunu, utangaç (!) Livaneli, şu satırlarla öylesine açıkça ortaya seriyor ki, biz, onun bu kitabı neden yazdığını veya ona bu kitabın neden yazdırıldığını bu satırlardan rahatlıkla anlayabiliyoruz:
“Bütün gücümüzü kaybettiğimiz anda bir tepenin ardından silahlı insanlar çıktı. Üç kişilerdi, omuzlarında tüfekler vardı, bize doğru yaklaştıkça üçünün de kız olduğunu fark ettik. Esmer, sırım gibi kızlardı, taş çatlasın 17-18 yaşındalardı. Kim olduğumuzu sordular, Ezidi olduğumuzu öğrenince bize yardım ettiler, ekmek verdiler, sonra bizim geldiğimiz yola doğru yürüyüp gittiler. Size bu zulmü yapanları öldürmeye gidiyoruz, dediler. O taraftan silah sesleri duyuluyordu.” (S. 108).

Biz “devşirme” olgusunun Osmanlı’yla sona erdiğini düşünüyoruz. Oysa, günümüzde de yoğun şekilde devam etmektedir.

Üst Çete (uzun bir süredir George Soros’un sermayesiyle), düğmesine bastığında harekete geçirebileceği entelleri erken yaşlarda devşiriyor, besliyor ve meşhur ediyor. Meşhur edilme aşamasında kotarılan “özel görüntü videoları ve resimleri” ve yine biriktirdiği yolsuzluk belgeleri ile şantaj yapıyor ve devşirmeleri elinde tutuyor

CEVAPLAMAKTAN KAÇACAĞI SORU

Zülfü Livaneli’nin, güdümlü ve “seçilmiş” bir “entel” olduğu için kendisine asla soramayacağı, sorulunca cevap ver(e)meyeceği soru şudur:

“Bana, belirli tarihsel süreçlerde belirli fikirleri savunma; önemli yerlerde önemli şovlar yapma; belirli konularda konuşma; belirli konularda ve içerikte yazı ve kitap yazma telkinini yapan; yazdığım kitapları hemen 150 bin adet basan; bana kitabımı Avrupa ülkelerindeki büyük edebiyat organizasyonlarında tanıtma/ fikirlerimi yayma İMKANI veren MERCİ kimdir, nedir?”