Ukrayna’nın ‘Türkiye garantör olsun’ talebi… Hasan Ünal: Çok riskli

Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi devam ederken, Kiev’den gelen ‘güvenlik garantisi’ talebi dikkat çekiyor.

Ukrayna, ateşkes için BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri Rusya, ABD, İngiltere, Fransa ve Çin’in yanı sıra Türkiye ve Almanya’dan da güvenlik garantisi talep ediyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in danışmanı Mykhailo Podolyak da Rusya’yla ateşkes görüşmelerinde Ukrayna’nın gelecekte saldırıya uğramayacağına dair bir dizi ülkeden güvenlik garantisi istediğini belirtmişti.

ÇAVUŞOĞLU: RUSYA’NIN İTİRAZI YOK

Rusya’nın ardından Ukrayna’ya giden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da “Ukrayna Türkiye garantör olsun” talebini teyit etmişti.

Çavuşoğlu, ayrıca Rusya’nın buna itirazı bulunmadığını söyledi.

Ukrayna’nın talebine Ankara’dan gelen mesajlar sonrası Maltepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Ünal uyarılarda bulundu.

Garantörlüğün risklerine dikkat çeken Ünal, “Ukrayna’da kurulacak yeni anayasal düzeni ve askeri bir ittifaka girmeyeceği garantilerini değiştiren/değiştirmek isteyen bir hükümete karşı Moskova kuvvet kullanmak isterse garantörler Rusya’yı durdurmak zorunda mı kalacaklar?” diye sordu.

‘ÇOK RİSKLİDİR’

Ünal’ın açıklamaları şöyle:

“Müzakerelerde Ukrayna tarafı, ısrarla, yapılacak bir barış anlaşmasına ABD, İngiltere ve Türkiye’nin garantör olmasını istiyor. Böyle bir şey ilk anda hoşumuza gidebilir ancak çok risklidir ve bu tür bir garantörlüğü üstlenmemek gerekir.

Biz Kıbrıs Cumhuriyeti’nin (1960) garantörüydük ve orada ne yapacağımız, neye izin vermeyeceğimiz belliydi. Garanti ve İttifak Anlaşması’ndan doğan haklarımızı kullanarak 1974 yılında Kıbrıs çıkarmasını yaptık.

Ukrayna’nın herhangi bir askeri ittifaka girmeyeceğini hatta belki federal bir anayasal yapıya kavuşturulacağını ve Naziliğin tasfiye edileceğini içeren bir uzlaşma imzalandığını düşünelim.

Ukrayna’nın yapması gereken anayasal değişiklikleri imzalanacak anlaşmanın içinde/ekinde yer alabilir. Fakat daha sonra bu hükümlerin uygulanmaması halinde veya bazı partilerin bu anayasal hükümleri değiştirmeye kalkışması (referandum vs) durumunda ne olacaktır?

‘MOSKOVA KUVVET KULLANMAK İSTERSE…’

Ukrayna’da kurulacak yeni anayasal düzeni ve askeri bir ittifaka girmeyeceği garantilerini değiştiren/değiştirmek isteyen bir hükümete karşı Moskova kuvvet kullanmak isterse garantörler Rusya’yı durdurmak zorunda mı kalacaklar? Bu tür garantileri ABD ve İngiltere de veremeyebilir

‘MEVCUT POLİTİKAYA DEVAM ETMEK EN DOĞRUSU’

Kısacası garanti, garantörlük gibi kulağa ilk anda hoş gelen kavramlardan uzak durup, bunun yerine iki tarafa da eşit mesafede durup dengeli davranan mevcut politikaya devam etmek etmek en doğrusu olur.”