31 Ocak’ta, Londra saatiyle 23: 00’de İngiltere resmi olarak Avrupa Birliği’nden ayrılıyor. Bu andan itibaren, AB 28 değil 27 ülkeden oluşan bir bloğa dönüşecek, İngiltere kendi hayatına Brüksel’den ayrı olarak başlayacak. Bundan sonra İngilizlerin yaşamlarında ne değişecek? Vize, ekonomi, İngiltere’deki Avrupalılar ve AB’deki İngilizlere ne olacak?
İngiliz Parlamentosu tarafından onaylanan, Boris Johnson Hükümeti’nin AB ile Brexit anlaşmasına göre (bunun için erken seçimlere gitmek gerekiyordu) 31 Ocak günü akşam saat 11’de (Brüksel’de saat 12’de) İngiltere Avrupa Birliği üyesi olmaktan çıkacak.
BU KARAR KESİN MİDİR?
Bu karar kesindir. II. Elizabeth tarafından imzalanır ve Brüksel’deki AB temsilcileri bunu onaylar. Geri dönüş yok; İngiltere AB’den ayrılıyor.
Brexit anlaşması İngiliz Parlamentosu’nun desteğiyle karşılaşmadığı için hem 29 Mart 2019 hem de 31 Ekim’den önceki tüm son tarihler etkisiz kaldı. Şimdi tüm engeller kaldırıldı ve hiçbir şey İngiltere’nin 1 Şubat gecesi AB’den ayrılmasını engelleyemez.
BREXİT’TEN SONRA NE DEĞİŞECEK?
Hemen hemen hiçbir şey. Gerçek şu ki, Brexit anlaşması, 2020’nin sonuna kadar, Boris Johnson hükümetinin yeni bir ticaret anlaşması, sınır ve gümrük kontrolü koşulları ve diğer birçok ayrıntı hakkında Brüksel ile anlaşacağı bir geçiş dönemi öngörüyor. Aynı zamanda İngiltere, ilişkiler için kendi mevzuatını Avrupa Birliği’nden ayrı olarak hazırlayacaktır.
Bu geçiş dönemi müzakerelerinin tam olarak nasıl sona ereceğini kimse bilmiyor. Kısmen mevcut anlaşmaların yerine yeni anlaşmaların yapılması mümkün olabilir, ancak sadece kısmen. 1 Ocak 2021, İngiltere için geçerli olan tüm AB kuralları olan tüm sözleşmelerin geçerliliği sona erecek, yenileri ile değiştirilecek veya krallık özel şartlar koymadan aynen kalacak ve genel kurallar konusunda Avrupa’nın geri kalanıyla işbirliği yapılacak.
Hem Avrupa Birliği hem de Johnson hükümeti müzakerelerin ilerlemesi konusunda hala sessiz. Belki Mart 2020 yılında başlayacak. Boris Johnson, elbette, ülkeye “Brexit” kelimesini unutturmaya çalışıyor, böylece bunun tamamlanmış bir aşama olduğunu simgeliyor. Ancak, İngiliz basındaki manşetlere bakılırsa, şimdiye kadar bu konuda pek etkili değil.
BRİTANYA’DAKİ AVRUPALILAR AVRUPA’DAKİ BRİTANYALILAR NE OLACAK?
Avrupa’daki İngilizlerle başlayalım. Kaderleri AB ile müzakereye bağlıdır ve hükumet hiçbir şeyin temelde değişmeyeceğine söz vermektedir. Her AB ülkesi, kendi topraklarında İngiliz vatandaşlarıyla ilgili bazı ek hükümler kabul edebilir. Kimse bu sorunun nasıl çözüleceğini bilmiyor, ancak müzakerelerin taraflarından hiçbiri AB’deki bir milyondan fazla İngiliz’in hayatını karmaşıklaştırmak istemiyor. 2020’nin sonuna kadar sürecek olan geçiş döneminde hiçbir şey değişmeyecek.
İngiltere’deki Avrupalılara bakınca hikaye daha iyi anlaşılır. Avrupa pasaportu olan ve Birleşik Krallık’a taşınan herkes, yerleşik veya önceden kurulmuş statüsüne başvurabilir. Birincisi, beş yıl boyunca Birleşik Krallık’ta kalıcı olarak yaşayanlara (yani yılda en az altı aydır krallıkta) sahip olanlara verilir, ikincisi bu kritere girmeyenlere.
Bir durumu seçemezseniz yine de temelde hiçbir şeyi etkilemez. İngiltere’ye taşınmaya karar veren Avrupalıların şimdi bu konuda endişelenmemeleri gerekiyor.
BREXİT NASIL KUTLANACAK?
Boris Johnson, Elizabeth kulesinde Big Ben çanını çalarak AB’den çıkışı kutlamayı hayal ediyor. Şimdi saat kulesi onarım aşamasında, ancak bazen – özel durumlarda – çan hala çalıyor.
31 Ocak için planlar şu şekildedir: tüm siyasi kariyeri Büyük Britanya’nın AB’den bağımsızlığıyla bağlantılı olan ana “Brexiter” Nigel Faraj, Parlamento önündeki meydanda bir miting düzenleyecek. Bu belki de Brexit’in onurunda temel olaydır. Ayrıca, 10 Downing Caddesi’nin cephesinde, Avrupa Birliği’nden ayrılmadan önce geçen zamanı sayan bir saat konulacaktır. (The Guardian)
