430 ev balçığa gömüldü!

Artvin’de dün, saatte metrekareye düşen 170 kilogram yağışın ardından meydana gelen, 1 kişinin kaybolduğu, alt ve üst yapıda ağır hasarların oluştuğu sel ve heyelan afetinin hasarı gün ağarınca ortaya çıktı. Selin çekildiği Arhavi ilçesinde 430 ev ve iş yerinin zemin ve bodrum katları balçığa gömüldü, onlarca araç hurdaya döndü.

Doğu Karadeniz, 8 gün aranın ardından yeniden sel ve heyelanlara teslim oldu. Rize’de 6 kişinin hayatını kaybettiği, 2 kişinin de kaybolduğu sel felaketinin izleri silinmeye çalışılırken, Artvin’de dün saatte metrekareye düşen 170 kilogram yağışın ardından sel ve heyelanlar meydana geldi.

Murgul ilçesinde sele kapılan 1 kişi kaybolurken, Arhavi ilçesinde kaya tahkimatının yıkılması sonucu Kapisre deresi ilçe merkezine taştı, cadde ve sokaklar nehre döndü. Boğaziçi ve Cumhuriyet mahallelerinde mahsur kalanlar ekiplerce botlarla kurtarıldı, ev ve iş yerlerinin zemin ve bodrum katları suyla doldu, araçlar sürüklendi. İlçede alt ve üst yapıda ağır hasarlar oluştu, tarım arazileri ve karayolları çöktü, su, elektrik ve telefon hatları zarar gördü.

430 EV VE İŞ YERİNİ SU BASTI

Sel afetinin en çok etkilendiği Arhavi ilçesinde oluşan hasar gün ağarınca ortaya çıktı. Selin çekildiği ilçe balçığa gömüldü. Boğaziçi Mahallesi’nde 320, Cumhuriyet Mahallesi’nde ise 110 ev ve iş yerinin zemin ve bodrum katlarını su bastı. İlçede 50’den fazla araç hasar gördü, selin sürüklediği kamyonlar ters döndü. Trafo merkezinin yıkılması sonucu elektrik verilemeyen ilçede su şebekesi alt yapısı da ağır hasar gördü. Suların kesildiği Arhavi’ye tankerle su veriliyor. Artvin ve Rize’de hasar gören 56 trafo nedeniyle 3 bin 45 abone elektriksiz kaldı. Arhavi’de 3 karayolu, 30 köy ve 19 yayla yolu da sel ve heyelanlarda ulaşıma kapandı. Bölge illerden gelen takviye vidanjörler yardımıyla bodrum katlara dolan suyun çekilmesi için de çalışma başlatıldı.

BARINAĞI SU BASTI, 25 KÖPEK KURTARILDI

Arhavi ilçesinde belediyeye ait barınağı su bastı. Görevlilerin kapıları açarak köpekleri bırakmasına rağmen bazı köpekler sele kapıldı. Arhavi Sokak Hayvanlarını Koruma Derneği üyeleri, barınaktaki 25 köpeği kurtarmayı başardı. Dernek başkanı Nuray Güzel, “Belediyenin hayvan bakım evini su bastı. Kaybolan hayvanlarımız var. Biz yardıma koştuk. Görevliler kapıları açtı ama su yeniden kapıları kapattı. 25 dolayında köpeği kurtardık. Ama kurtaramadıklarımız da var” dedi.

‘HİÇBİR ŞEYİMİZ KALMADI’

Evini sel basan Züleyha Meydan, “Sel geldi eve girdi. Hiçbir şeyimiz kalmadı. Sel aniden geldi, üst katlara çıkarak kurtulduk” diye konuştu.

Otomobili selde sürüklenen Osman Şişman, “Otomobilim park halindeydi. 2 metrelik sel geldi. Aracım sürüklendi. Yapacak bir şeyim yoktu” ifadelerini kullandı. 

İş yerini su basan Tanju Pitoz da, “Bir anda oldu her şey. Arka derenin taşması ile etrafımız çevrildi. Derenin ortasında kaldık. Arabalar, iş yerleri gitti. Hasarımız çok büyük” dedi.

BELEDİYE BAŞKANI: KAYA TAHKİMATINDA YIRTIKLAR VARDI

Arhavi Belediye Başkanı Vasfi Kurdoğlu, 4 vadiden aynı anda yağış almaları sonucu Kapisre deresinin kaya tahkimatlarını sökerek taştığını belirterek “Sel tahkimatı aştı ve Boğaziçi Mahallesi’nde 320, Cumhuriyet Mahallemizde 110 konutun zemin ve bodrum katları su dolu. Hasarımız büyük. Belediye başkanlarımız ve merkezi hükümetle hep beraber yaraları sarmaya gayret ediyoruz. Kapisre deresindeki kaya tahkimatı önceden yapılmıştı. Ancak yer yer yırtıklar vardı. Bunları biz söyledik, yazılarımızı da yazdık. Böyle bir şey mi olması gerekirdi? Buradan ders çıkartmak gerekiyor. İnşallah gerekli çalışma yapılacak” diye konuştu.

CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayrakturan ise, “Yağış Karadeniz’in kaderi olmamalı. Burada felaket çanlarını çalarak geldi. Biz burada derenin taşacağını ve yerleşim yerlerine zarar vereceğine yönelik soru önergeleri vermiştik. Bu tablo Karadeniz’in kaderi değil” ifadelerini kullandı.

SEL TEMİZLİĞİ İÇİN KOMANDOLAR DEVREDE

Artvin’in Arhavi ilçesinde, meydana gelen taşkında çamur ve balçıkla kaplanan yol, cadde ve sokakların temizliğinde jandarma komando taburları da görev yapıyor. Artvin’in yanı sıra Trabzon, Rize, Ordu, Giresun, Samsun ve Erzurum illerinden gelen komandolar, ellerindeki kürek ve el arabalarıyla caddelere kaplanan balçığı temizliyor. Bölgeye çevre il ve ilçe belediye ekipleri de sevk edilerek, su tahliyelerinin yanı sıra sel temizliğine eşlik ediyor. AFAD ekipleri de evlerin bodrum ve zemin katlarındaki vatandaşların temizlik çalışmalarına destek veriyor. İçme suyu şebekesinin hasar gördüğü ilçede vatandaşlara tankerle su taşınıyor. Arhavi’de Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü ile Defterdarlık ekiplerince de hasar tespit çalışmalarına başlandı.

KAYIP ARANIYOR

Bu arada, Murgul ilçesinde sel sularına kapılarak kaybolan Serdar Yiğit’i (43)  arama çalışmaları da sürüyor.

SELDE YIKILAN EVDEN SON ANDA ÇIKMIŞLAR

Artvin’in Arhavi ilçesi Cumhuriyet Mahallesi’nde taşan Kapisre Deresi’nin kenarındaki Ali Şimşek’e ait 2 katlı ev sele kapılıp, yıkıldı. Evin yıkıldığı anlar cep telefonu kamerasıyla görüntülendi. Görüntülerde, o anları kayda alan kişinin, ‘Evi su aldı götürüyor” dediği duyuluyor.

‘EVİMİZ 2 SANİYEDE YIKILDI, GİTTİ’

Şimşek ailesinin 5 ferdi, derenin taşması sonrası evi terk ederek kurtuldu. O anları anlatan aile fertlerinden Burak Şimşek, “36 yıllık binamızdı. Bütün anılarımız, her şeyimiz içerisindeydi. Dere taştı, birkaç saniye içinde 2 katlı evimiz yerle bir oldu, sular alıp sürükledi. Evimiz 2 saniyede yıkıldı, gitti, çok üzgünüz. Cana gelmemesi tek tesellimiz” dedi.

‘ÇOK BÜYÜK SELDİ, ÇOK KORKTUK’   

Şimşek ailesinin komşularından Ali Akdemir de, “Ev yıkılınca, dere önüne set çekti. Bizim eve suların girmesinden kurtardı, yoksa bizim ev de gidecekti. Saniyeler içinde ev yıkıldı. Geceyi burada geçirmedik, evden çıktık, kızımızın evine gittik. Çok büyük seldi, çok korktuk. Eğer o ev yıkılmasaydı, bizim evler de sele kapılmıştı” diye konuştu.  

‘BU KORKUYU UNUTAMAYIZ’

Ayşe Akdemir ise, “Dere öyle bir geldi ki 5 metre dalga atıyordu. Çok büyük korku yaşadık, bu korkuyu ömrümüzün sonuna kadar unutamayız. Komşumuzun evi gitti, bizim ev de büyük riskte kaldı. Evi terk ettik, akrabalarımızın yanına gittik” ifadelerinde bulundu.

‘HEYELAN RİSKİNE MARUZ YAPILAR YIKILMALI’

Öte yandan Doğu Karadeniz’de yaşanılan sel ve afetlerle ilgili artık radikal adımların atılması gerektiğini ifade eden Mimar ve Mühendisler İstişare Kurulu Üyesi Kadem Ekşi, şunları söyledi:

“Bu iklim değişikliğiyle birlikte Anadolu’da kuraklık, Doğu Karadeniz’de de sel ve heyelanların olacağını bilim dünyası zaten ısrarla söylüyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un da söylediği gibi özellikle dere yataklarındaki fiili işgallerle ilgili radikal kararlar alınmalıdır. Dere yatağına yakın inşa edilmiş köprüler de dahil olmak üzere bu alanlarda bir süpürme hareketi başlatmamız lazım. Belki can yanacak ama her yağışta ‘bu bizim kaderimiz’ deyip sonucu da bekleyemeyiz. Allah’ın verdiği bir akıl var, geleceğe bir miras bırakacaksak çözüm noktasında hükümete yardımcı olmamız lazım. Bu adımı hep birlikte atmamız gerekiyor. Tarım alanlarını genişletmek amacıyla kızılağaç ve meşe orman varlığıyla ilgili çok ciddi alanlar açtık. Buralara da köksüz çay bitkileri ekerek, tarımsal faaliyet ortaya koyduk ama heyelanları hiç düşünmedik. Malzeme suyla doygun hale gelince dereye veya eğim aşağı alanlara hızla kayma durumundadır.”

‘HALININ ALTINA SÜPÜRÜYORUZ’

Radikal değişimler yapılmazsa her yağışta benzer olayların yaşanacağını belirten Ekşi, şöyle devam etti:

“Heyelan riskine maruz yapıların yıkılmasıyla ilgili radikal kararların artık bir an evvel verilmesi gerekiyor. Hiçbir bahaneye geçit vermeden bu yapıları kaldırmamız lazım. İnsanlara da zulmetmeyeceğiz, onları da farklı alanlarda, belki geçici süre TOKİ’lere, rezerv alanlara taşıyacağız. Daha sonra bu alanları mutlaka temizlememiz lazım, eğer bunu yapmazsak bu risk denetimini sağlayamayız. Krizi yönetiyoruz ama bu kriz yönetiminden artık risk yönetimine adım atmalıyız. Bu noktada imarla ilgi değişiklikleri yapmamız lazım. Bu adımları atmazsak her yağışta yine gözyaşı, yine acılar yaşanacak. Herkesin çözüm odaklı düşünmesi gerekiyor. Bizler, bu konuda uzun yıllardır konuşuyoruz ama çözüm noktasına iş gelince yine halının altına süpürüyoruz. Artık buna ne devletin kaynakları ne enerjisi yetmez. Güvenli yaşam alanlarını insanlarımıza sunmak zorundayız, bu Doğu Karadeniz için bir zorunluluktur. Bu yaşanılanlar bize ciddi dersler de oluşturuyoruz, inşallah bir an evvel gereken adımları atarız.”