Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla 1932’de düzenlenen ‘Birinci Türk Dil Kurultayı’nın açılış günü olan 26 Eylül, her yıl ‘Dil Bayramı’ olarak kutlanıyor.
Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine dil işlerini yürütecek bir oluşumun kurulmasına karar verilmesi ile birlikte ilk kez 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dil Kurumu kurumu kuruldu. Sonrasında ise düzenlenen Türk Dili Kurultayı ise 26 Eylül’ü Dil Bayramı ilan etti.
TÜRK DİL BAYRAMI NEDİR?
Türk Dil Kurumu 89 yıl önce, çok sayıda bilim adamı, gazeteci, yazar, devlet adamı ve sanatçı gibi önemli meslek gruplarını topladığı Türk Dili Kurultayı’nda Türkçe’nin önemini vurgulamak için 26 Eylül gününü ‘dil bayramı’ ilan etti.
DİL BAYRAMI TARİHİ
Bir milletin var olabilmesi için dilin en önemli unsur olduğuna inanan Atatürk, 11 Temmuz 1932 tarihinde bir akşam yemeğinde masadakilere dil işlerine yoğunlaşılması gerektiğini söylemesi üzerine Türk Dili Tetkik Cemiyeti adında 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk dili ile ilgilenen bir kurum kuruldu.
Samih Rifat, Ruşen Eşref, Celâl Sahir ve Yakup Kadri İçişleri Bakanlığına giderek başvuruda bulunmasıyla kurulan kurumun adı sonradan Türk Dil Kurumu olarak değiştirildi. Kurumun oluşturulduktan sonra Türk Dil Kurultayı, birçok bilim adamı, gazeteci, yazar, devlet adamı ve sanatçı gibi dönemin önde gelenleri katılır. Türk Dil Kurultaylarının Türk dilinin gelişmesi, özleşmesi, zenginleşmesi konusunda önemli bir yeri vardır.
KURULTAYDA FARKLI MESLEK GRUPLARINDAN İNSANLAR YER ALDI
Dil bilimcilerin yanı sıra yazarların, her meslekten aydınların, halk temsilcilerinin katıldığı kurultayda çalışma kolları kuruldu.
Ahmet Cevat (Emre) “Sözlük-Terim Kolu”, Ragıp Hulusi (Özden) “Derleme Kolu”, Hasan Ali (Yücel) ”Lenguistik-Filoloji Kolu”, İbrahim Naci (Dilmen) “Yayın Kolu” başkanlığına getirildi.
Türk Dil Kurumu 88 yıl önce, çok sayıda bilim adamı, gazeteci, yazar, devlet adamı ve sanatçı gibi önemli meslek gruplarını topladığı Türk Dili Kurultayı’nda Türkçe’nin önemini vurgulamak için 26 Eylül gününü “dil bayramı” ilan etti.
Cemiyet, 1934’te yapılan kurultayda “Türk Dili Araştırma Kurumu” adını aldı, 1936’daki kurultayda ise adı, bugünkü “Türk Dil Kurumu” olarak değiştirildi.
Atatürk, vefatından kısa süre önce yazdığı vasiyetname ile mal varlığını TDK ile Türk Tarih Kurumuna bıraktı. TDK ve TTK, 1982 Anayasası ile oluşturulan ”Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu”na bağlandı.
Türkçeye verilmesi gereken önemi işaret eden Türk Dil Bayramını 89 yıldan beri çalışmalarıyla güçlendiren TDK, kurulduğu günden bugüne Türk dilinin gelişmesi, doğru kullanılması ve yaygınlaşması için ulusal ve uluslararası alanda projelerini sürdürüyor.
RECEP TAYYİP ERDOĞAN’DAN MESAJ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 26 Eylül Türk Dil Bayramı dolayısıyla bir mesaj yayınladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan mesajında şu ifadelere yer verdi:
“Hayatı, maddi ve manevi dünyamızı anlamlandırdığımız Türkçemiz, dünyanın en kadim, en yaygın dillerinden biri olarak en büyük zenginliklerimizdendir. Dünyanın sayılı dilleri arasında yer alan Türk dili, milli ruhun oluşmasında, milli kimliğin kazanılmasında ve yaşatılmasında temel bir unsur olagelmiştir. Dilimizin tüm zenginliklerini kucaklayan bir anlayışla Türkçemize sahip çıkmanın hayati önemi haizdir. Yaşayan bir varlık olan dilimizi beslemek, korumak ve geliştirmek için Türkçemizin kullanımına özen göstermeyi sürdürmeliyiz. Teknolojinin hızla ilerlediği, dijitalleşmenin hayatın her alanına sirayet ettiği bir dünyada, dilimizi tüm özgünlüğüyle muhafaza etmeliyiz. Türkçe’nin sanat, edebiyat, bilim ve eğitim dili olarak kullanımının yanı sıra dilimizin zenginliğini ve derinliğini ihtiva eden sözlü ve yazılı eserlerin üretimi, zengin dil mirasımızı gelecek nesillere aktarmanın ve Türkçemizin itibarını yükseltmenin önemli bir adımı olacaktır. Bu vesileyle, Yunus Emre’den Köroğlu’na, Yahya Kemal’den Necip Fazıl’a, Aşık Veysel’den Neşet Ertaş’a, Türkçemizin güzelliklerinin bizlere ulaşmasına vesile olan tüm söz ustalarını, gönül erlerini, kalem ve kelâm erbabını minnetle yâd ediyorum. Türk Dil Bayramı’nın, Türkçemizin yaşatılması, gelecek nesillere tüm özgünlüğü ve derinliğiyle aktarılması için bir vesile olmasını diliyor, tüm vatandaşlarımı en kalbi duygularımla selamlıyorum.”
herşeyde aşınma olduğu gibi maalesef Türk dilinde de ciddi aşınma söz konusau geçen yıllar içinde.hep yabancı dillerin kuşatması altında eskiden franszıca şimdilerde inglizce..