Kamuoyunda ‘af yasası’ olarak bilinen Ceza İnfaz Düzenlemesi’ne hükümetin farklı bir yol seçtiği iddia edildi. Hazırlığı devam pakete MHP’nin ‘5 yıllık indirim’ modelinin de eklendiği belirtildi.
Cumhurbaşkanı’nın görüşüne sunulmak üzere son rötuşlarının yapıldığı belirtilen “af” pakette MHP’nin önerisinin de yer bulduğu bildirildi.
Haber Türk’ten Muharrem Sarıkaya, bugünkü köşesine, af yasasıyla ilgili çalışmayı taşıdı.
Yazısının satır başları şöyle:
“Cezaevlerinin dolması üzerine, ceza indirimi konusunu ilk gündeme taşıyan MHP oldu.
Bu konuda hazırladığı teklifini de MHP Grubu, başta lideri Devlet Bahçeli’nin imzası olmak üzere TBMM’ye sundu.
Getirilen teklif 19 Mayıs 2018 tarihinden önce işlenen suçlarda düzenleme yapıyordu.
Buna göre bazı suçlar istisnalar olmak üzere, hükümlü olanların tabi oldukları infaz hükümlerine göre, çekmeleri gereken toplam ceza süresinden 5 yıl indirilmesi hedefleniyordu.
Ancak düzenlemeye hükümetin olumlu yaklaşmaması üzerine MHP lideri Bahçeli bir süre önce yaptığı açıklamada, “tekliflerini geri çektiklerini ve beklemeye aldıklarını” duyurdu.
Bunu yaparken, “AK Parti’nin ikinci yargı paketini TBMM’den geçirecek siyasal çoğunluğa sahip olduğunu” da kayda geçirdi.
Ancak aradan geçen sürede hükümet birinci yargı paketini TBMM’ye getirip geçmesini sağlarken, içinde infaz düzenlemesi olan ikinci paketi üzerinde uzun süredir çalışıyordu.
Bunun için de alternatifli infaz indirimi modelleri üzerinde duruyordu; MHP’nin teklifinin ise Anayasa Mahkemesi’nden dönme ihtimalinin yüksek olduğuna inanıyordu.
MHP’den gelen yaklaşım hükümet çevrelerini etkilemiş olacak ki, ikinci paket üzerindeki çalışmalar sırasında alternatif bir model olarak ittifak ortağının 5 yıllık indirimi de gündeme alınmış.
MHP’NİN ÖNERİSİ DE TASLAK METİNDE
Bunun pakete nasıl eklemlenebileceği üzerinde durulmuş.
Cumhurbaşkanı’nın da görüşüne sunulmak üzere son rötuşlarının yapıldığı belirtilen pakette, MHP’nin önerisi de taslak metinde yer buluyor.
Ancak bu kez, bir defaya mahsus yapılacak 5 yıllık indirim düzenlemesine tabi tarihin 19 Mayıs 2018 yerine, daha yakın bir zaman dilimine çekilmesi hedefleniyor.
Ayrıca MHP’nin teklifinde, kadına şiddet, çocuk istismarı, uyuşturucu kaçakçılığı gibi ceza indiriminden istisna olan suçların tanımı vardı, burada da bir düzeltmeye gidilmesi hedefleniyor.
Çünkü geçmişte de istisna maddelerden birinin Anayasa Mahkemesi tarafından iptali sıkıntı yaratmış ve o madde de indirimden yararlanır hale gelmişti.
Bu durumu ortadan kaldırmak için istisna maddeler yerine, hangi suçların kapsam içinde olacağının sıralanması yönüne gidilmiş.
Şunu belirteyim ki düzenlemenin bu halinden MHP de memnun.
100 BİN KİŞİ AŞTI
Teklifin hazırlayıcılarından MHP Hukuk İşleri Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız ile dün sohbet ederken, cezaevlerinin kapasitesinin 100 bin kişi aştığını belirtti.
Yıldız, getirilen düzenlemeden memnuniyetini dile getirdi ve şunları söyledi:
“Bu cezaların ağırlıklı bölümü bugün hakimlik ve savcılık mesleğinden atılanlar tarafından düzenlendi. Toplumun barışması, yaralarının sarılıp tedavi edilmesi gerekir. Uyuşturucu baronu ile torbacı Şanlıurfalı çocuğa da aynı ceza verilmemeli…”
CEZA İNDİRİMİ FORMÜLÜ
Bu durumda belirli bir tarihin öncesinde olanlara 5 yıllık ceza indirimi uygulanacak.
Geri kalan hükümlüler için ise iki formül söz konusu…
Bunlardan ilki mevcut uygulamada cezasının 2/3’sini infaz kurumunda çekmiş olma şartı vardı.
Örneğin 18 ay ceza almış bir kişi, bir yıl da infaz indirimi olduğu için hiç hapishane yüzü görmeden mahkeme kapısından ayrılıyordu.
Bir başka örnek, eğer geçmişte 12 yıl hüküm almış ise 2/3’si indiğinde mahkumiyetine tabi süre 8 yıla düşüyordu.
Bir yıl da denetimli serbestlik eklendiğinde mahkumiyet 7 yıla iniyordu.
Beş yıl da blok indirimden yararlandığı takdirde bu kişinin mahkumiyet süresi 2 yıl olarak kalıyordu ki bu da infaz yasası gereği yarı açık cezaevi demekti.
ERDOĞAN KARAR VERECEK
Yeni düzenleme ise iki farklı öneriyi barındırıyor; hangisinin uygulanacağına Cumhurbaşkanı karar verecek.
İlki cezaya tabi sürenin yarısını indiriyor; yani 4 yıl cezası olan bir kişi 2 yıl hapiste kalacak.
Bir diğer taslak ise kişinin cezaevinde geçireceği sürenin 1/5’ini indiriyor, buna 2 yıl da ilave denetimli serbestlik getiriyor.
Bu durumda 4 yıla hükmü olan kişi cezaevinde geçireceği süre 2 yıl yani, 24 ay iken, 4/5’ini cezaevinde geçirmek zorunda olduğu için hapiste kalacağı süre 19 aya düşüyor.
Bir başka anlatımla diyelim ki 18 ay cezaevinde geçirmesi gereken süre var, bunun 4/5’ini yatmakla yükümlü olduğu için 9 ay hapis yatacak.
Benzer şekilde 24 yıl hüküm almışsa, cezası mevcut 2/3 uygulamasındaki gibi 19,5 yıla inmeyecek, 21 yıl hapiste kalacak.
Dolayısıyla 4 yıl hapis cezası alanlar kapalı cezaevinde 3 gün “iyi hali” kaldıktan sonra açık cezaevine geçiyor, buradan da koşullu denetimli serbestlikle dışarı çıkıyordu.
Örneğin 10 yıl hapis cezası almış bir kişi de mevcut durumda bir ay kapalı cezaevi yüzü gördükten sonra, açık cezaevine geçiyordu.
Yeni uygulama ise bu durumları ortadan kaldırıyor, hiç cezaevi yüzü görmeden kimseyi bırakmıyor, muhakkak hapishane ile tanıştırıyor.
İNFAZ HAKİMİ GELİYOR
Düzenleme ile getirilen bir yenilik de var olan ancak bir türlü uygulanmayan infaz hakimliği kurumunu ayağa kaldırması.
Mevcut sistemde kurum oluşmadığı için infazın tüm uygulamalarını hükmü veren mahkeme takip ediyordu.
Hem mahkumiyeti veriyor, hem cezanın nerede çekileceğini belirliyor, ardından da cezanın infaz iyi hal durumunu takip ediyordu.
Mahkemenin iş yükünü arttıran bu uygulama bitecek ve var olan infaz hakimliği bu görevi üstlenecek.
İYİ HALİ DÜZENLEMESİ
Bir başka uygulama da iyi hal ile ilgili.
Kişi daha cezaevine gitmeden, orada iyi halli davranıp davranmayacağına bakılmaksızın baştan öyle olacağı varsayılıyordu.
Bundan böyle cezaevindeki hal ve davranışları iyi halini belirleyecek, baştan verilmeyecek.
Çünkü, normalde ¾’ten, ½’ye cezalar indirilirse, suçlunun önceden aldığı indirimlerle hiç hapis yatmadan mahkeme kapısından ayrılmasını engelleyen düzenleme getiriliyor.
Müebbet ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalarında ise ¾ oranı korunuyor.
Örneğin, TCK 81 veya 82’de yerini bulan adam öldürme suçundan hüküm alan kişiyi varsayalım, bu süreli suçlar olmadığı için ¾’lük bölümünü cezaevinde geçirmesi gerekecek, ½ indiriminden yararlanamayacak.
Ancak, hakim bu suçunu ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet hapisten, iyi hali göz önünde tutarak süreli suça dönüştürür ve cezayı 20 yıla indirirse ne olacak?
Ceza süresine mi, yoksa cezaya konu maddeye mi bakılacak?
Hukukçular bu durumda cezaya konu maddeye bakılacağını ve bunun olanaksız olduğunu belirtti.
RAHŞAN AFFINA DÖNÜŞÜR MÜ?
Bu aşamada düzenlemenin bir süre önce Hakk’a yürüyen Rahşan Ecevit’in adıyla anılan “Rahşan Affına” dönüp dönmeyeceğini sorguladım.
İnfaz düzenlemesi olduğu ve geçmişte de yapıldığı için imkansız olduğunu belirttiler.
Ancak, bir gerçek var ki Türkiye son yıllarda sorununu ceza hukuku ile çözer oldu.
Buna bir an önce son vermesi ve Türk Ceza Kanunu’nu araçsal olmaktan çıkarması gerekiyor…”
