AKP hükümetinin Filistin’e destek açıklamalarının ardından İsrail ile ticaretin devam ettiğine dair haberler sık sık gündeme geldi.
İSRAİLLİ TİCARET GEMİSİ AMBARLI’YA DEMİRLEDİ
Son olarak İsrailli ZIM şirketine ait ticaret gemisinin İstanbul Avcılar’da bulunan Ambarlı Limanı ve Beylikdüzü’nde bulunan Yakuplu Limanı’nda dün gece saatlerinde demirlediği öğrenildi.
Gemilerin İstanbul limanlarına demirlediğini öğrenen bir grup vatandaş Filistin üzerinden İsrail ile sürdürülen ticareti protesto etti. Limana gelen vatandaşlar başta İsrail merkezli ZIM şirketi olmak üzere İsrailli şirketlere ait konteynerlerin önünü kesti.
Göstericilere müdahale etmeye çalışan özel güvenlik görevlileriyle arbede yaşanırken, bir güvenlik görevlisi silahını çıkarıp eylemcilerin arasında havaya ateş açtı. Buna rağmen göstericiler eyleme devam ederek ZIM’e ait tırların önünü kesti.
O anlar cep telefonu görüntülerine yansıdı.
‘BAKANLIK SUÇ ÜSTÜ YAKALANDI’
Gazeteci Metin Cihan, Ambarlı’da yaşananlara ilişkin sosyal medya hesabından şu paylaşımı yaptı:
“Dün gece İstanbul Ambarlı limanında Ticaret Bakanlığı suç üstü yakalandı. İsrail ile ticareti protesto etmek ve sevkiyatı engellemek isteyen vatandaşlara karşı özel güvenlik havaya ateş açtı ve polis İsrail firmasının konteynerlerini korudu.
Buraya uzunca bir not düşmek istiyorum. İsrail ile Ticaretin devam ettiğini herkese açık resmi kaynaklardan tespit edip kanıtlarıyla sundum. Şimdi insanlar limanlara gidip kendi gözleriyle görüyor. Videolarla biz de görüyoruz. Bize yalan söylediler. Gazze’de katliamların sürdüğü ilk 6 ay boyunca İsrail ile ticaretin olmadığını söylediler. Bizzat Ticaret Bakanı ve Ak Parti İstanbul İl Başkanı bu yalanları canlı yayınlarda anlattı. Birçok güdümlü gazeteci bu yalanları paylaştı. Sonra pes ettiler. Önce itiraf edip ardından ticaretin kesildiğini açıkladılar. İkinci 6 ay bu yalanla uyutulduk. Ticareti kesmeyip başta Filistin olmak üzere diğer ülkeler üzerinden sürdürdüklerini, bu kadar alçaldıklarını yeni yeni öğreniyoruz. İsrail ordusuna çelik, çimento, dikenli tel ve diğer ihtiyaçlarını gönderip gümrük beyannamesine Filistin diye kaydettiler.
İsrail’e makyaj malzemesi ihracatı bile durmadı. Onu da Filistin diye kaydedip gönderdiler. Katliama desteğimiz yetmezmiş gibi bir de Filistin halkıyla böyle alay ettiler. Bu işbirlikçiliğin sorumlusu kim? Elbette iktidar ve patronlar. Videolardan birinde İsrail şirketinin konteynerini taşıyan tır durduruluyor ve “şoföre dokunmayın ha” sesini duyuyoruz. Tam da bunu anlatmaya çalışıyorum. Evet, bu işbirliğine şoförlük yapmayı bile reddetmek en doğru tavır ama siyasilere ve patronlara dokunmadan işçilere ya da sıradan vatandaşa dokunmak hedefi saptırmak olur. Asıl suçluları rahatlatır. Bunu paylaşmak istedim.”
TİCARET BAKANI BOLAT’TAN AÇIKLAMA
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, sosyal medya hesbaından bir açıklama yayımladı.
İsrail’le ticarete ilişkin açıklama yapan Bakan Bolat, “İsrail’den ülkemize hiçbir sevkiyat bulunmamaktadır.” dedi.
İsrail’le ticarete ilişkin olarak gümrük sisteminin kapalı olduğunu belirten Bolat, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“TÜRKİYE’NİN İSRAİL İLE TİCARETE YÖNELİK OLARAK GÜMRÜK SİSTEMİ TAMAMEN KAPALIDIR!
Hükümetimiz, İsrail kalıcı ateşkes ilan edinceye ve Gazze Şeridi’ne yeterli miktarda ve kesintisiz insani yardım akışına izin verinceye kadar, İsrail’le ilgili ihracat ve ithalat işlemleri 2 Mayıs 2024 tarihinden itibaren ise tüm ürünleri kapsayacak şekilde tamamen durdurmuştur. Bu tarihten sonra, ülkemizden İsrail’e yönelik ihracat ve ithalat için tescil edilmiş hiçbir gümrük beyannamesi bulunmamaktadır. Aynı şekilde İsrail’den ülkemize hiçbir sevkiyat bulunmamaktadır. İsrail ile ticarete yönelik olarak gümrük sistemimiz tamamen kapalıdır.
Diğer taraftan, 2 Mayıs 2024 tarihindeki Kararımızda belirttiğimiz üzere, Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Gazze’yi kapsayan yaklaşık 6 milyon nüfuslu Filistin’in ihtiyaç duyduğu ürünlerin tedariki amacıyla, Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı’nın isteği üzerine varılan karşılıklı mutabakat çerçevesinde ihracata, ancak “Filistin varışlı ve alıcının Filistinli ithalatçı olduğunu” Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı’yla resmi yoldan teyitleşilmesi halinde müsaade edilmektedir.
Bu malların münhasıran Filistin tarafından kullanıldığı, Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı tarafından da birçok kez açıklanmış olup; mezkur malların Filistin ile ticaretimize ait olduğu ticaret verilerimizden de anlaşılmaktadır.
Nitekim 2022 yılında yaklaşık 7,7 milyar dolar yıllık toplam ithalatı, 6 milyona yakın nüfusu bulunan Filistin, her yıl dolaylı ya da doğrudan ithalatının yaklaşık %25’ini ülkemizden yapmaktadır. 2024 yılında Filistin’e yönelik ihracatımız istatistik sisteminde artık kendi kodu ile giriş yapılmaya başlanmış ve daha önceden İsrail kayıtlı olarak giden Filistin alımları, ülkemizin istatistik sisteminde artık Filistin’in kendi kodu ile kaydedilmeye başlanmıştır.
Kurulan ve zaman içerisinde güçlendirilen Türkiye-Filistin ikili ticaret mekanizmasında, her bir sevkiyat için Filistinli ithalatçılar, Filistin Milli Ekonomi Bakanlığına başvurmakta ve sevkiyata ilişkin mutabık kalınan bilgilerin elektronik ortamda Bakanlığımız koordinasyonunda teyitleşilmesi sonrasında, sevkiyatlara ilişkin tescil işlemleri gerçekleştirilmektedir.
Bu kapsamda, ihracat beyannamelerinde gideceği ülke Filistin olarak beyan edilen sevkiyatlarda da,
▪ Filistinli ithalatçı firmalar öncelikle Filistin Ulusal Ekonomi Bakanlığına başvurmakta;
▪ Bu başvurunun uygun bulunması durumunda Filistin Ulusal Ekonomi Bakanlığınca düzenlenen teyit mektubu ülkemiz elektronik teyit kanalına ulaştırılmaktadır.
▪ Söz konusu bildirim konusu ihracata ilişkin gümrük beyannamelerinin gümrük idarelerince tesciline, ancak iletilen teyit mektubunun hem bu süreç içerisinde gerçekleşmiş olması, hem de ürünler ile ilgili değerlendirmelerin yapılması akabinde onaylanması halinde izin verilmektedir.
Ülkemize, Filistin’den yapılan ithalatlarda ise; Filistinli ihracatçıların ülkemize yönelik ihracat başvurusunun, Filistin Ulusal Ekonomi Bakanlığı tarafından uygun bulunması durumunda, ülkemize iletmesi sonrasında ve geldiği ülke olarak Filistin olduğunun tevsiki onaylanmaktadır.
Ayrıca, Filistin’e Serbest Bölgeler ve antrepolardan yapılacak ithalat ve ihracat işlemleri de, aynı elektronik onay mekanizması kapsamındaki teyitleşme sonrasında tamamlanabilmektedir.
Ülkemiz bu mekanizma ile mazlum Filistin Halkının ihtiyaçlarını karşılamaya ve Filistin’in bu haklı davasında ekonomik olarak da yanında destek olmaya devam edecektir.”
ERDOĞAN ‘O İŞ BİTTİ’ DEMİŞTİ
İsrail ile ticarete ilişkin Cumhurbaşkanı Erdoğan, 24 Nisan’da “O iş bitti” demişti. Son olarak 15 Ekim’de Afrika ziyaretinde konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “İsrail’e yönelik ticareti 2 Mayıs’tan itibaren tamamen kesmiş durumdayız” ifadelerini kullanmıştı.
