MERVE DUMAN/ VERYANSIN TV
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2022 yılına ait Sayıştay Denetim Raporu’ndan, ihalelerde usulsüzlükler ve kentsel dönüşüm ile afet riskine yönelik denetim eksiklikleri çıktı.
Raporda; bakanlığın teklif çıkmaması nedeniyle iptal edilen taşıt kiralama ihalelerindeki süreci hatalı yönettiğine dikkat çekildi. Raporda, açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihaleler sonucunda teklif çıkmaması durumunda, Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesindeki (a) bendinin kullanıldığı hatırlatıldı.
Ancak, belediyenin iptal edilen taşıt kiralama ihalelerinde “doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen” durumlarda kullanılması gereken ve ihale sürecinin hızlandırılmasını sağlayan (b) bendine göre işlem yaptığı görüldü. Raporda, hatalı yönetilen ihale sürecinde rekabet ilkesinin gözetilmediği belirtildi.
BAKANLIĞIN YABANCI ARAÇ DÜŞKÜNLÜĞÜ
Öte yandan, bakanlığın hizmet alımı suretiyle kiraladığı genel hizmetler için kullanılacak binek ve station-wagon cinsi taşıtların bir kısmının yabancı menşeili olduğu tespit edildi. Raporda cumhurbaşkanlığına bağlı başkanlıkların ve idarelerin yurt dışı teşkilatları dışında yabancı menşeli binek veya station-wagon cinsi taşıt edinilemeyeceği belirtilip “Yapılan incelemede, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yayınlamış olduğu yerli muhteva oranı %50’nin altında olan yabancı menşeli araçların kiralandığı görülmüştür.” denildi.
YILLAR GEÇTİ, BAKANLIK DEĞİŞMEDİ… BELEDİYELER YİNE TAKİP EDİLMEDİ
6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerde 50 binden fazla vatandaşımız hayatını kaybetti. 11 ilde büyük yıkıma yol açan depremin ardından deprem yönetimindeki eksiklikler gündemi sarstı. Gözler ‘Bir felaket daha olursa’ korkusuyla İstanbul’a çevrilirken; bakanlığın Sayıştay raporlarındaki bulgular dikkat çekti.
Rapora göre; ‘Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi’ hakkındaki kanun kapsamında uygulama yapan belediyelerin yükümlülüklerini, yerine getirip getirmedikleri takip edilmedi. Bakanlığın gerekli kontrol mekanizmalarını kurmaması, belediyelerin yatırıma ilişkin yıllık bütçelerinin yüzde beşi ile tahsil edilen harç gelirlerinin yüzde ellisini, afet yönetimine ilişkin uygulamalara ayırıp ayırmadığının da takibi yapılmadı.
Sayıştay raporunda bu denetimlerin önceki dönemde de yapılmadığı aktarılarak “Bulguda yer verilen tespitlere 2019, 2020 ve 2021 yılları Sayıştay denetim raporlarında değinilmiş olup, söz konusu hususlar hakkında herhangi bir gelişme kaydedilmediği görülmektedir” ifadelerine yer verildi.
BİNA YÜKSEKLİKLERİNİ BELİRLEMEDİ
Kahramanmaraş depreminin gözler önüne serdiği ‘yüksek bina riski’ Sayıştay raporlarına da yansıdı. Raporda, “Bina yükseklikleri belirlenmeyen imar planlarının bulunduğu, Bakanlığın, imar planlarındaki bina yüksekliklerini ilgili idareler tarafından belirlenip belirlemediğini takip etmediği ve imar planı değişikliği yapmak suretiyle bina yüksekliklerini belirlemediği tespit edilmiştir.” denildi.
RAPORDAN NELER ÇIKTI?
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2022 yılına ait Sayıştay Denetim Raporu’ndan öne çıkanlar şöyle:
– Bakanlığın faaliyetlerinde kullanılmak üzere bedeli döner sermaye bütçesinden karşılanmak üzere edinilen ve herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan bilgisayar yazılımı gibi değerler izlenmedi.
– Bakanlığın faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan plan-proje, bilgisayar yazılımı, lisans gibi değerler izlenmedi ve doğrudan gider kaydedildi.
– Bakanlık mali tabloları üzerinde yapılan incelemede, diğer idareler hesabına yaptırılan inşaat, bina onarımı, büyük onarım, tadilat ve güçlendirme işlerinden geçici kabulü yapılanların ilgili idaresine devredilmemesi nedeniyle giderler hesabının tam durumu yansıtmadığı tespit edildi.
YEMEKHANE GİDERLERİ BAKANLIĞIN MUHASEBE KAYITLARINDA
– Sosyal tesislerin mali tablolarında izlenmesi gereken sosyal tesislere ait olan dayanıklı taşınırların Bakanlık mali tablolarında yer aldığı görüldü. Yapılan incelemede, yemekhane ve kreşin tesis, makine ve cihazları ile demirbaşlarının sosyal tesis nezdinde kayıtlarının tutulmayıp Bakanlık muhasebe kayıtlarında yer alması dikkat çekti.
Bakanlık konuya ilişkin verdiği yanıtta, sosyal tesislere ait duran varlıkların envanter kayıt işlemlerinin tamamlanmış olduğunu ve 2023 yılında da devir işlemlerinin tamamlanacağını dolayısıyla bulgunun gereğinin yerine getirildiğini ifade etti. Raporda bahsedilen hatanın sosyal tesislere ilişkin envanter işlemlerinin tamamlanması olmadığının, sosyal tesislerin bakanlık mali tablolarında izlenmesi olduğu belirtildi. Raporda, sosyal tesislerin kendi mali tablolarında yer almasının uygun olacağının altı çizildi.
ÖDENEKLER ‘BAĞIŞ’ OLDU
– Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından diğer idareler adına yaptırılan inşaat işlerinin finansmanı için söz konusu idarelerden gönderilen ödeneklerin, Bakanlık muhasebe kayıtlarında “Bağış ve Yardımlar” adı altında takip edildiği görüldü. Raporda, bakanlık mali tablolarının gelirler kısmında söz konusu ödenek rakamının şartlı bağış ve yardım tutarı olarak görünmesinin, muhasebe ilkelerinden “özün önceliği” ilkesine aykırı olduğunun altı çizildi.
