Virüs fabrikası gibi çalışıyorlar… Hayalet taşıyıcılara dikkat!

Vaka sayılarındaki artış sürerken hiç belirti göstermeyen sessiz taşıyıcılarla ilgili önemli uyarısı geldi. “Bulaş fabrikası” işlevi gören bu hastalar her gün toplu taşımada, iş yerinde, sokakta yanı başımızda dolaşıyorlar. Üstelik çoğu da maske takmıyor.

Vaka sayıların yurt genelinde yükselişi devam ederken, Prof. Dr. Osman Müftüoğlu’ndan sessiz taşıyıcılar konusunda uyarı geldi. Günlük test sayısının 200 binlere ulaşması gerektiğini belirten Müftüoğlu’nun yazısının satır başları şöyle:

“Uzmanlara göre aramızda on binlerce sessiz taşıyıcı var. Onların mümkün olduğunca erken, olabildiğince hızlı tanımlanıp izole edilmeleri pandemiyle mücadelenin çok ama çok önemli bir ayrıntısı. Eğer sessiz taşıyıcıları zamanında belirleyip izole edemezsek, eğer dikkatimizi sadece yeni vaka rakamlarının üzerinde yoğunlaştırmaya devam edersek, emin olunuz ki pandemi mücadelesinde sınıfta kalmasak bile ikmale kalacağımız kesindir. İşte bu nedenle dikkatlerimizi biraz da sessiz taşıyıcılar üzerinde yoğunlaştırmamızda fayda var.

Tekrarlayalım: Test sayısının artması, sadece erken teşhisin kolaylaşması anlamına gelmiyor. Aynı zamanda daha fazla “sessiz/hayalet taşıyıcı”nın tanımlanması, dolayısıyla onlar vasıtasıyla oluşabilecek yeni bulaşmaların önlenmesini de sağlıyor. Tıbbi adıyla “asemptomatik vakalar” olarak da tanımlanan sessiz taşıyıcılar, bizde de diğer ülkelerde de hastalığın kontrol altına alınmasını engelleyen en önemli faktörlerden biridir. Onları yakalamanın en etkili yolu da daha
fazla test yapmaktır.

Bazı uzmanlara göre COVID-19 vakalarının yüzde 40’ından fazlası, virüsü herhangi bir “semptom/belirti” göstermeden ortalama 2-3 hafta taşıyabiliyor. Bu son derece önemli bir bilgi. Zira bu vakaların her biri adeta birer “bulaş fabrikası” işlevi görüyor. Evlerinde ailelerine, toplu taşıma araçlarında diğer yolculara, işyerlerinde iş arkadaşlarına, toplumsal ortamlarda dostlarına/arkadaşlarına virüs bulaştırıyor. İşin kötüsü, bu sessiz taşıyıcılar o virüsü taşıdıklarının farkında bile değiller. Dolayısıyla yaşam tarzlarında en ufak bir değişiklik yapmayı veya tedbir almayı da düşünmüyorlar. Üstelik çoğunun maske bile kullanmadıkları, daha da önemlisi evlerinde ve işyerlerinde maskelerini çıkararak etrafa virüs bulaştırdıkları çok iyi biliniyor. COVID-19’un hiçbir belirtisini göstermeden virüsü yayan sessiz taşıyıcılar en az 2 hatta 3 haftaya yakın bir süre o virüsleri çevrelerine de yayabiliyor. İşte bu nedenle test sayısının arttırılması, virüsü taşıdığından habersiz kişilerin hızlıca belirlenmesi açısından son derece önemli bir ayrıntıdır.