Sigortalı çalışan bir kadının doğumdan kaynaklı emeklilik sürecinin ileriye atmaması için doğum sonrası süreçte de sigorta primini yatırarak gerçekleşen bu sisteme doğum borçlanması denir.
DOĞUM BORÇLANMASI NEDİR?
Doğum borçlanması, doğum yapan kadının çalışamadığı dönem süresince sigorta primini ödeme imkanına kavuşmasına denir. Çocuğun doğumundan itibaren başlayan süre boyunca borçlanma oluşur.
DOĞUM BORÇLANMASIYLA İLGİLİ YASA NE ZAMAN DEĞİŞTİ?
Doğum borçlanması 1 Ekim 2008’de yürürlüğe girdi. Yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kapsamı oldukça dardı. 2014’e kadar tüm sigortalılara doğum borçlanması hakkı tanımıyordu. 2014 yılında 6552 sayılı kanunla yapılan değişiklik sonucunda tüm sigortalılar doğum borçlanması imkanına kavuştu. Bu kanun değişikliğinde sigorta girişi ve çalışma öncesi yapılan doğumlar yine borçlanma dışında kaldı.
DOĞUM BORÇLANMASI NASIL YAPILIR?
İlk defa 5510 sayılı kanuna göre hizmet akdiyle çalışanlar ve kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmaya başlayan sigortalılar, 2925 sayılı kanuna tabi sigortalılar ile mülga 506 sayılı kanun, 1479 sayılı kanun ve 2926 sayılı kanununa tabi olan sigortalılar ve hak sahipleri, sigortalının en son çalışmasının geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvurmalıdır. Kamu görevlileri “SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı Mithatpaşa Caddesi No:7 Sıhhıye/ANKARA” adresine borçlanma talep dilekçesiyle veya e-devlet ile başvuruda bulunarak doğum borçlanması işlemini yapabileceklerdir. Doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalının işveren belge almadan Kurum hizmet kayıtlarından tespiti yapılarak işlem sonuçlandırılır.
DOĞUM BORÇLANMASININ ŞARTLARI NELERDİR?
Doğum borçlanması yapılabilmesi için birtakım şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Şartlar şu şekilde sıralanabilir:
Sigortalı olduktan sonra doğum yapmak.
Doğum yaptıktan sonraki iki yıl boyunca prim ödememiş olmak. Bir kısmında çalışılmış/ödenmiş ise ödenmemiş kısmı için borçlanabilirsiniz.
Çocuğunuzun sağ doğmuş olması gerek. Doğumdan sonraki iki yılı tamamlamadan bebeğiniz vefat ettiyse yaşadığı zamanı borçlanabilirsiniz.
Borçlanma yapılabilecek doğum sayısı üçtür.
Her çocuk için 2 yıl (720 gün), toplamda 6 yıl (2160 gün) borçlanma yapabilirsiniz.
DOĞUM BORÇLANMASINDAN KİMLER YARARLANABİLİR?
SGK’nın web sitesinde yaptığı resmi duyuruya göre;
doğumdan önce
Hizmet akdine tabi çalışması bulunan kadın sigortalılar (2925 sayılı Kanun, mülga 506 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/1-a ),
Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışma kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 1479 sayılı Kanun, Mülga 2926 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/b),
Kamu görevlisi kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 5434 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/c) ile bunların hak sahipleri, talepte bulunabilirler.
DOĞUM BORÇLANMASI KAÇ GÜN YAPILIR?
Doğum borçlanması süresi her çocuk için 2 yıldır. Toplamda en fazla 3 çocuk için doğum borçlanması uygulanır.
2023 DOĞUM BORÇLANMASI HESAPLAMA
1 Temmuz 2023’ten itibaren yapılan doğum borçlanmalarında ödenecek en düşük prim 143,088 TL’dir.
DOĞUM BORÇLANMASI DURUMUNDA TAKSİT YAPILIR MI?
Doğum borçlanması bedeli taksitle ödenemez fakat bir bankaya doğum borçlanması ödemesi için başvuru yapabilirsiniz. Bu şekilde banka SGK’ye ödeme yaparken siz de bankaya taksitle doğum borçlanması ödeyebilirsiniz.
İKİZ DOĞUMDA TEK BORÇLANMA MI YAPILIYOR?
İkiz doğumlarda borçlanma tek sayılıyor, yani 4 yıl yerine 2 yıl borçlanma hakkı tanınıyor.
STAJ SİGORTASI DOĞUM BORÇLANMASI SAĞLAR MI?
Staj sigortası emeklilik için başlangıç kabul edilmemekle birlikte doğum borçlanması için müsaade ediyor. Staj sigortası yaptırdıktan sonra doğum borçlanması da yaptırabilirsiniz.
DOĞUM BORÇLANMASIYLA ERKEN EMEKLİLİK MÜMKÜN MÜ?
Staj girişi ile ilk kez uzun vadeli sigorta kollarına tabi olunan süre içerisindeki doğumlarda emeklilik erken olmakla birlikte diğer sigortalılık türlerinde emeklilik yaşında bir değişiklik olmamaktadır.
