İstanbul serbest piyasada dolar 8,4620 liradan, euro 10,3400 liradan güne başladı.
Borsa İstanbul Endeksi (BIST100) 1,392 ve 1,426 puan arasında dalgalandığı Çarşamba gününü yüzde 1.92 artışla 1,427.06 puanda tamamladı. Kapanışta, BIST Sanayi Endeksi yüzde 1.71, BIST Mali Endeks yüzde 1.96, BIST Hizmetler Endeksi yüzde 1.43 artıdaydı.
Döviz piyasalarındaki işlemlerde;
– dolar en düşük 8.4540 lira ve en yüksek 8.4678 lirayı gördükten sonra, 8.46 – 8.47 lira aralığında,
– euro en düşük 10.3170 lira ve en yüksek 10.3454 lirayı gördükten sonra, 10.33 – 10.34 lira aralığında,
– sterlin en düşük 11.9407 lira ve en yüksek 11.9761 lirayı gördükten sonra 11.97 – 11.98 lira aralığında hareket ediyordu.
Küresel piyasalarda 1.21752 – 1.21969 aralığında hareket eden euro/dolar paritesi 1.21952 düzeyindeydi.
Gedik Yatırım’ın günlük bülteninde, “Endeksin güne yataya yakın hafif satıcılı bir açılış yapmasını bekliyoruz” denildi ve eklendi:
“Önceki gün gelen sert satışların ardından dün BIST 100’de önce dengelenme ardından da günün son bölümünde tepki alımları görüldü.
“Bu tepki ile endeksin dün bahsettiğimiz 1,415 üzerine hareketlenmesi ve bu seviye üzerinde kalarak günün en yüksek seviyesinden kapanması olumlu oldu. 1,415 üzerinde dün de bahsettiğimiz 1,430 – 1,445 aralığı yeniden dengelenme bölgesi olarak izlenebilir. 1,445 aşılacak olursa da yakın dönem için en güçlü ve en kritik seviye olarak izlediğimiz 1,462 yeniden gündeme gelebilir.
“Burası aşılamadığı sürece yükselişlere temkinli yaklaşmak gerektiği görüşümüzü koruyoruz. Aşağıda ise 1,415 ve buranın altında son satışlarda gördüğümüz en düşük seviyeler olan 1,390 civarı en kritik destek bölgesi konumunda bulunuyor.”
DÖVİZ KURLARINI (FİYATLARINI) ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?
Arz ve Talep Faktörü
Her ticari malın fiyatının belirlenmesinde, arz ve talep faktörleri yer almaktadır. Arz ve talebin birbirine oranında yaşanan değişiklikler nedeniyle fiyatlarda dalgalanmalar görülüyor. Dövizler üzerinde de arz ve talebin oldukça önemli bir noktada olduğunu hiçbir zaman unutmamalısınız. Hatta döviz kurlarını etkileyen en önemli faktör olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Çünkü arz ve talep dengesi, döviz kurunu belirlemektedir.
Bir ülkenin döviz talebi, cari açığa işaret etmektedir. Bir ülkede harcanan dövizlerin, ülkeye giren dövizlerden (döviz arzından) daha fazla olması durumunda cari açık problemiyle karşılaşılmaktadır. Bu durumda da ülke para biriminin değersizleşmesi durumu ortaya çıkacaktır. Arz faktörünün, talebi geçtiği noktalarda, ülke ekonomisinde döviz kurları aşağı yönlü hareket etmektedir. Talep faktörünün, arzı geçtiği noktalarda ise ülkede döviz kurları yukarı yönlü hareket etmektedir.
Faiz Oranları
FED’in izlediği para politikasında faiz artırımına gitme ihtimalinin, dolar üzerinde yarattığı etkileri hepimiz yakından takip ediyoruz. Faizleri arttıracağı ihtimalinin yükselmesiyle birlikte doların güçlendiğini görüyoruz. Buradan da anlaşılacağı gibi faiz oranlarının yükselmesi, döviz kurları üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
Enflasyon Oranları
Enflasyon oranlarının yükseldiği zamanlarda, üretilen bir malın fiyatı, yurt dışına göre daha yüksek hale gelecektir. Böylece ithal mallara olan talep artacaktır. Bu durum ise dövize olan talebin de artmasına neden olacaktır. Döviz kurlarında yaşanacak bir artış ile ithal mal fiyatları da etkilenecektir. Döviz kurunda yaşanan yükselişin, malların fiyatına da yansıması; bir ülkede fiyatlar genel düzeyinde de artışı beraberinde getirecektir. Bu durumda ülkenin para birimi değer kaybederken, döviz fiyatı yükselir.
Siyasi ve Politik Olaylar
Normalde fiyatlar, ekonomik faktörlere bağlı olarak değişim gösterir. Ama siyasi ve politik gelişmelerin de dövizler üzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Siyasi belirsizliğin, iktidara olan güvensizliğin ve politikada görülen hareketlilik, dövizleri yukarı yönlü etkilemektedir. Aynı şekilde döviz rezervlerinin güçlendiği yani döviz arzının yüksek olduğu zamanlarda, kurlarda artış görülecektir.
Ödemeler Dengesi
Özellikle döviz kurlarının tahmininde, ödemeler dengesinde yaşanan değişimler önemli bir göstergedir. Bir ülkenin ödemeler dengesi olumlu yönde hareket ediyorsa; cari denge fazla veriyor ve bu etki ile uluslararası rezervler artıyor demektir. Tüm bunlar ise ülke para biriminin olumlu yönde etkilenmesine neden olur. Ödemeler dengesinin kötü olması ise cari açık veriyor demektir. Bu durum da uluslararası rezervlerin azalışı anlamına gelir. Bunların sonucunda ise ülke para birimi değer kaybeder.
