Niğde’de Ömer Halisdemir Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Emin Çalışkan, ‘aeroponi’ sistemiyle patatesin toprak altı organlarının genetik mekanizmasını incelediklerini belirterek, bu çalışmanın dünyada ilk defa yapıldığını söyledi.
Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi’nde ’aeroponi’ adı verilen topraksız tarım tekniğiyle patatesin toprak altı organlarının genetik mekanizması inceleniyor. Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Emin Çalışkan, açıklamada, ‘aeroponi’ adı verilen topraksız tarım tekniğinin genellikle mini yumru elde edilmesinde kullanıldığını söyledi.
Toprağa ekilen bitkiden ortalama 5-6 mini yumru alınabildiğini anlatan Çalışkan, topraksız tarım tekniğiyle 40’a kadar mini yumru elde edilebildiğini belirtti.
Çalışkan, aeroponi sistemiyle patatesin toprak altı organlarının genetik mekanizmasını anlamaya çalıştıklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti: “Bunu toprakta yaptığımız zaman köklerin tamamını ölçmemiz mümkün değil. Ama bu sistemde kökler boşlukta büyüdüğü için burada 200 farklı genotip var. Biz bunların kök büyüklüklerini kökün genişliğini dallanmasını, stolon oluşumunu, stolon dallanmasını ve yumru oluşumunu hepsini kaydettikten sonra gen dizimine bakarak kök büyümesini etkileyen genleri inceliyoruz. Bunların genetik olarak ya da çevreden mi kaynaklandığını ortaya koymuş olacağız. Bu anlamda yapılan bu çalışma dünya yapılan ilk çalışma. Bir arkadaşımızın doktora tezi olarak yürüyor bu proje.”
10 KATA KADAR FAZLA MİNİ YUMRU
Bu sistemde genetik yapısı birbirinden farklı olan birçok patates çeşidini yan yana ekebildiklerini vurgulayan Çalışkan, “Aeroponi sistemde kök sistemini bütün boyutlarıyla daha net görebildiğimiz için bu çeşitlerin önce kök verilerini elde edeceğiz. Büyüklüklerini, uzunluklarını, ağırlıklarını daha sonra bunları, elimizdeki genetik verilerle karşılaştırarak aralarındaki ilişkiyi ve kökün büyümesinden stolonun büyümesinden sorumlu hangi genler, bunlar bitkinin hangi kromozomunda bulunuyor bunu da ortaya koymuş olacağız” dedi.
Çalışkan, bu sistemi yaklaşık 4 yıldır kullandıklarını ve bu sistemin tohumluk amacıyla kullanılacağında da toprağa dikilen sisteme göre 10 kata kadar fazla mini yumru elde edilebildiğine, daha önce bununla ilgili çalışmaları da yaptıklarını sözlerine ekledi.
