ABD’nin eski Suriye Büyükelçisi Robert Ford, Suriye’nin doğusunda ABD şemsiyesi altında de facto bir Kürt devleti kurulmasının kaçınılmaz olacağını söyledi.
ABD’nin son Suriye Büyükelçisi Robert Ford, “Şarku’l Avsat” dergisi için 7 Ekim’de “Askerler kalır ama Amerikan çözümü Suriye için yok” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Geçen hafta iki Suriyeli heyetin Washington’u ziyaret ettiğini, ancak heyetlerin ortak bir vizyona sahip olmadıkları için birbirleriyle görüşmediklerini aktaran ABD’nin eski Suriye ve Cezayir Büyükelçisi Robert Ford, Şarku’l Avsat’taki yazısında, Washington’un ‘özerk Kürt yönetimine ve kuvvetlerine verdiği destekler arttıkça, Suriyeli Kürtlerin Esad güçleriyle bir anlaşmaya varmasının da zorlaşacağını’ ifade etti.
Milliyet’in aktardığı yazıya göre Ford, “Özerk yönetim özerklikten ödün vermeyecek ve Amerikalılar da Esad’ı ödün vermeye zorlayamayacak. Böylesi bir çıkmazda, özerk yönetim, Amerikan askeri şemsiyesi altında de facto küçük bir devlete evriliyor” ifadelerini kullandı.
İSLAMİ GRUPLAR
ABD yönetimlerinin yıllardır Ulusal Koalisyon’daki İslami gruplardan ve Türkiye’nin bu gruplara desteğinden rahatsız olduğunu öne süren Ford, yazısında, buna karşılık Amerikalıların IŞİD’e karşı yürüttüğü “başarılı mücadele nedeniyle” özerk Kürt yönetimi ve YPG’ye müteşekkir olduğunu savundu. Yazıda Suriye Ulusal Koalisyon heyeti liderinin Amerika’nın kendilerine farklı ve uzak davrandığını açıklamasına da yer verildi.
Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın, Suriyeli Kürt heyetlerin ziyareti ardından 29 Eylül’de, bölgede “istikrar”a vurgu yapan açıklamasını da yorumlayan Ford, diplomatik dille yazılsa da, bunun özerk Kürt yönetimini korumak, Rusya, İran, Türkiye ve Esad’a “engel olmak” için ABD kuvvetlerinin Suriye’nin doğusunda kalma anlamına geldiğini ifade etti. ABD’nin söz konusu açıklamayla, Suriye Demokratik Güçleri (SDF) olarak anılan ve terör örgütü PKK’nın Suriye uzantısı YPG’nin IŞİD’le savaşına yardım etmeye devam edeceğine dair söz verdiğini vurguladı.
ELDEKİ TEK PLAN
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın faaliyetlerinden rahatsızlığını açık bir şekilde dile getirdiği, Biden’ın Ortadoğu danışmanı Brett McGurk’tan da bahseden Ford, 2019 yılında Trump’ın Amerikan askerlerini Afganistan’dan çekme kararı sebebiyle istifa eden McGurk’un itibarının, özerk Kürt yönetiminin kaderiyle birbirine bağlı olduğunu da belirtti. Eski Büyükelçi Ford’a göre, Afganistan’dan geri çekilmenin ardından, Biden yönetiminin IŞİD’i Suriye’nin doğusunda sınırlamak amacıyla ikna edici bir plana ihtiyacı var ve eldeki mevcut tek plan, ‘Suriyeli Kürt milisler ve özerk yönetim’.
ABD yavaş yavaş bölgede bağımsız bir devlet oluşturamayacağını anlıyor. De facto duruma razı ancak bu bile kesinlikle sürdürülebilir değil. Kuzey Irak’ta daha bağımsız hareket edebilen Barzani bile yaptırdığı referandum sonrasında elindekileri de kaybetti. Referandum sonrasında Türkiye’nin sert müdahalesi ve daha da önemlisi (ABD güdümü altında ki) Irak yönetiminin de buna askeri destek vermesi ile Barzani ağır kayba uğradı. ABD’ nin Suriye’yi ödün vermeye razı edemedikleri (niçin ödün versin ki) anlaşılıyor. Anımsarsak; ABD bölgeden çok önce çıkacaktı ancak suudlar 8 milyar dolar verelim kalın demişlerdi. Pkk/ypg’ye verilen tonlarca silah ve maaş büyük ölçüde buradan karşılanıyordu. Ortadoğu’dan da çıkış yakın olabilir, çünkü; 1- Artık suud dolarları suyunu çekti ve araları abd ile pek iyi değil, yeni bir finansal destek de görünmüyor, 2- ABD’ nin Çin ile mücadelesi, tröstleri (uluslararası şirketler) açısından daha yaşamsal, bu nedenle ağırlığını Pasifik’ e kaydırıyor, 3- İran destekli milislerin bölgede, özellikle Irak’ta ABD üslerine, güçlerine saldırıları. 4- ABD’ nin devlet olarak ekonomik ve siyasi olarak eski gücü yok, askeri güç ise böyle bir durumda avantaj değil, tam tersine ülkenin enerjisini emen koca bir aygıt.