Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), tarafından her yılın sonunda yapılan Elektronik Haberleşmede Aile Giderleri Araştırması’na göre 2019 yılında Türkiye’de dört kişilik bir ailenin haberleşme giderinin yıllık 3,225 liraya ulaştığı ve bu rakamın 655 lirasını devlete ödenen verginin oluşturduğu görülüyor.
Telekomünikasyon alanının düzenleyici kuruluşu olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) yayınladığı veriler ile TELKODER’in yaptığı genel sektör değerlendirmesi sonucunda; evlerinde bir sabit telefon ile genişbant internet aboneliği bulunan ve her bireyi cep telefonu hattı sahibi olan dört kişilik bir ailenin, aldığı haberleşme hizmetleri için, vergiler dâhil ayda ortalama 268,83 lira harcadığı belirlendi.
TELKODER’in her yılın sonunda yaptığı analiz kapsamında açıkladığı Elektronik Haberleşmede Aile Giderleri Araştırması’na göre sabit telefona vergiler dâhil aylık ortalama 38,23 lira ödeniyor. Aynı araştırmada, 3 GSM operatörünün abonelerinin ortalama aylık ödemelerinin ise vergiler dâhil 42.4 liraya ulaştığı belirtiliyor. Sabit internet bağlantısı için ise aylık ortalama vergiler dâhil 60.9 lira ödeniyor.
Bu giderlerin hepsinden yüzde 18 KDV’nin yanı sıra, sabit ve mobil haberleşme hizmetleri ve sabit ve mobil internet hizmetleri için yüzde 7.5 Özel İletişim Vergisi devlete aktarılıyor. Evlerinde bir sabit telefon ile genişbant internet aboneliği bulunan ve her bireyi cep telefonu hattı sahibi olan 4 kişilik bir aile, haberleşme gideri için devlete aylık 54.61 lira vergi ödüyor. Bu rakam yılda yaklaşık 655 lirayı buluyor.
2019 yılında Adil Kullanım Kotası’nın (AKN) kaldırılmasıyla internet fiyatlarına yapılan zamlar dikkate alındığında önümüzdeki yıllarda giderlerdeki internet payının ve vergisinin artacağı ve bu durumun 2020 yılı haberleşme giderlerindede artışlara neden olacağı vurgulanıyor.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak, “TELKODER olarak her yıl açıkladığımız iletişim harcamaları raporumuza baktığımızda bu yıl döviz kurlarının ve sektörde yapılan zamların etkisiyle giderlerin arttığını görüyoruz. Burada kullanıcıları yüksek vergiler de epey zorluyor. Özellikle 1999 Gölcük depremiyle hayatımıza geçici olarak giren Özel İletişim Vergisi’nin 20 yıldır alınması büyük bir sorun teşkil ediyor. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir vergi alınmıyor bizde de bir an önce kaldırılması gerekiyor. 2020 yılında hem serbestleşmenin hızlandırılarak rekabetin arttırılması hem de bu vergi yüklerinin hafifletilmesi hususunda devletin gerekli yaklaşımı göstereceğine inanıyoruz”dedi.
TELKODER’in açıkladığı giderlere, haberleşme cihazlarının bedellerinin dâhil olmadığının da altını çizen Arıak telefon değiştirme sıklığımızın döviz kurlarındaki artış ve taksit düzenlemeleri nedeniyle azaldığına da dikkat çekti. Bu gelişmenin aile ekonomileri için umut verici olduğunu ifade eden Arıak, son iki yıl içinde telefon değiştirenlerin oranının yüzde 64’ten yüzde 58’e düştüğünü, bu düşüşün ithal telefonlar üzerindeki fiyat baskısının yeni telefon alma isteğini etkilediğini gösterdiğini belirtti.
