İkiz Kuleler’in yapımında görev almıştı… Mimar Nişan Yaubyan hayatını kaybetti

İkiz Kuleler’in yapımında yer alan Mimar Nişan Yaubyan, 9 Ağustos’ta tedavi gördüğü Yedikule Surp Pırgiç Hastanesi’nde hayatını kaybetti. Yaubyan, 1959 yılında gittiği Amerika’da New York’taki Dünya Ticaret Merkezi’nin yanı sıra Yaubyan Washington Dulles Uluslararası Havalimanı, Century Plaza gibi önemli projelerde de yer aldı. Mimar Sinan Büyük Ödülüne de layık görülen Yaubyan, bütün projelerini arşivledi. Yaubyan’ın üyesi olduğu Hayrat Canlandıran ve Araştıran Mimar ve Mühendisler Dayanışma Derneği (HAYCAR) Yaubyan’ın arşivini dijitalleştirecek.

‘İKİZ KULELER PROJESİNDE YER ALDI’

HAYCAR Başkanı Gülüzar Artuç Yaubyan’ın eserlerini anlatarak, “Nişan Yaubyan’ı maalesef kaybettik. Çok değerli ve yaşlı üyelerimizdendi, bizdeki yeri çok farklı. Çocukluğundan beri mimar olmak istiyormuş ama mimarlığın adını bilmiyormuş. Tesadüfen komşusunun evinden gelen bir gazete küpüründe o dönem Atatürk mozelesi yarışmasında maket fotoğrafları görüyor. O esnada bu işi yapmak istediğine karar veriyor. Ardından İstanbul Teknik Üniversitesi’ne giriyor, 1953 yılında oradan mezun oluyor. Mezun olduktan sonra modern mimarlığın ilk eserlerinden olan Nişantaşı’ndaki Sünbül Apartmanı’nı yapıyorlar. Ardından master yapmak için Amerika’ya gidiyor, bu süre içerisinde orada İkiz Kuleler projesinde yer alıyor. Türkiye’ye döndüğünde Çanakkale Seramik Binası, Bebek Apartman, Kınalıada’da projeler gerçekleştiriyor” diye konuştu.

‘YAPTIĞI İŞLERİN ARŞİVİNİ ÇOK İYİ TUTMUŞ’

Arşivin dijitalleştirileceğini duyuran Gülüzar Artuç, “Sürekli iletişimimiz vardı. Gerçekten çok mütevazı bir insan, çok naif, çok çalışkandı. Hiçbir zaman eserlerinde ön planda olmak gibi kaygısız olmadı. Sessiz ve sakin hayata veda etti. Yaptığı eserlerin arşivini çok iyi tutmuş. Bütün projeleri elimizde, arşivin dijitalleşme kısmına başlayacağız. Ekim ayında Mimarlar Odası ile onun adına bir sergi açacağız” dedi.

SON YOLCULUĞUNA UĞURLANDI

Yaubyan için bugün Üsküdar’da bulunan Surp Garabet Kilisesi’nde saat 13.00’da tören düzenlendi. Törene, Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, Hayrat Canlandıran ve Araştıran Mimar ve Mühendisler Dayanışma Derneği üyeleri, Yaubyan’ın yakınları ve sevenleri katıldı. Törenin ardından Nişan Yaubyan’ın cenazesi Hasanpaşa Ermeni Mezarlığı’na defnedildi.

‘CUMHURİYETİN YETİŞTİRDİĞİ ÖNEMLİ MİMARLARDANDI’

Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, “Kadıköy’ün önemli simgelerinden biriydi. Sadece mimar ve Kadıköy’lü olmasının ötesinde cumhuriyetin yetiştirdiği önemli mimarlardan birisiydi. Sadece Türkiye’de yaptığı eserlerle değil dünyanın farklı kentlerinde yapmış olduğu büyük projelerinde mimarıydı. Kadıköy olarak ayrıca üzüntülüyüz. Çünkü Kadıköy’de Ermeni Cemaatinin önemli simgelerinden birisiydi. Uzun yıllar boyunca vakıf başkanlığı yaptı. Kadıköy’ün geçmişten gelen değerlerine mimari olarak çalışmalarda bulundu. Ermeni ilkokulunun yeniden inşasına hem maddi anlamda hem de mimarlık yeteneklerini kullanarak yeni bir proje yaptı ve Ermeni cemiyetinin hizmetine açılmasını sağladı. Mimar olma hikayesi de çok ilginç. Anıtkabir’in mozolesinin proje yarışmasını görünce mimar olmaya karar veriyor. Bu da onun ne kadar cumhuriyet ve Atatürk sevdalısı olduğunun işareti” dedi.

NİŞAN YAUBYAN KİMDİR?

1928 İstanbul doğumlu Nişan Yaubyan, 1948 yılında Getronagan Lisesi’nden, 1953 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinden mezun oldu. Vali Konağı Caddesinde yer alan Sünbül Apartmanı, ilk profesyonel işleri arasında. Harutyun Vapurciyan, Enis Kortan, Avyerinos Andonyadis, Osep Sarafyan ve Güntekin Aydoğan ile pek çok yarışmaya katıldı ve birçok derece aldı. 1955 yılında Enis Kortan, Harutyun Vapurciyan ve Avyerinos Andonyanis ile birlikte katıldığı Sakarya Hükümet Konağı Yarışmasında birinci gelen projeleri, rasyonalizmin Türkiye’deki ilk örneklerinden biri.

1959 yılında Michigan Üniversitesi’nde yüksek lisans yapmak üzere Amerika’ya gitti ve orada Eero Saarinen ve Minoru Yamasaki’nin çalışma ekiplerinde yer aldı. Washington Dulles Uluslararası Havalimanı, Dünya Ticaret Merkezi’nin İkiz Kuleleri, Century Plaza gibi önemli projelerde çalışma fırsatı buldu. 1969 yılında Türkiye’ye kesin dönüş yapan Yaubyan, hem serbest hem de Osep Sarafyan ve Güntekin Aydoğan ile ortak çalışmalarını sürdürdü. Türkiye modern mimarlığının ilk nesline mensup birçok yapıyı hayata geçiren Yaubyan, 2000 yılında öğretim görevlisi olarak girdiği Yeditepe Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde 11 sene boyunca proje dersleri verdi. Kendisine 2003 yılında İstanbul Serbest Mimarlar Derneği tarafından Türkiye Mimarisine katkılarından dolayı onur üyeliği verildi. 2020 yılında ise Türkiye’de mimarlık alanında uyguladıkları projeler ve mimarlığa yaptıkları katkı nedeniyle Mimarlar Odası tarafından bir mimara veya ortak çalışanlara verilen en büyük ödül olan Mimar Sinan Büyük Ödülüne layık görüldü.