İnternette yapılan ikinci el ilaç satışları tehlike saçıyor. Yasal olmayan şekilde ambalajı açılmış ilaçlar, “Aldım çocuğuma içiremedim, tedaviyi bitirdim elimde kaldı, kremin yarısını kullandım yarısı duruyor” gibi notlarla satışa çıkarılıyor. Uzmanlar, “Kırmızı reçeteli ilaç bile var. Açıkça ölüm saçıp suç işliyorlar” diye uyarıyor.
Halkın birbirine ilaç tavsiye etmesine ya da kendi ilacını ‘İyi gelir’ diye vermesine alışığız. Ancak ikinci el ilaç satışı ‘pes’ dedirtti. Bu ilaçlar arasında açılmış kremlerden, kırmızı reçeteyle (genellikle uyuşturucu özelliği taşıyan ilaçlar) satılan haplara kadar birçok ilaç bulunuyor.
Hürriyet’ten Meltem Özgenç’in haberine göre konuyla ilgili Sağlık Bakanlığı’na gerekli başvuruları yaptıklarını belirten Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Başkanı Nurten Saydan, tehlikenin boyutunu anlattı:
BİR KAPAK İÇİLMİŞ ŞURUP SATIYORLAR
“İkinci el satış uygulaması olan bir internet alışveriş sitesi web sayfası üzerinden kullanıcılarına yasal olmayan şekilde ambalajı açılmıştan tutun da kırmızı reçeteliye kadar ilaç satışı yapmalarına izin veriyor. Bu alışveriş sitesinde ‘Evde duruyordu, aldım çocuğuma içiremedim, tedaviyi bitirdim elimde kaldı, kremin yarısını kullandım yarısı duruyor, şuruptan bir kapak kullandık’ gibi açıklamalar bulunuyor. Bu durum insan sağlığı açısından çok ciddi riskler taşıyor. İlacın ikinci eli olmaz, ilaç önemli bir üründür. Bu şekildeki ilaç satışları adeta ölüm saçmak demektir.”
“İnternet üzerinden yapılan ilaç satışlarının maalesef önüne geçilemiyor. Bakanlığın ruhsatlı ilaçları, elbise, ayakkabı, mobilya, gıda gibi ürünlerin satıldığı on-line platformlardan kontrolsüzce satılıyor. Bunun mutlaka engellenmesi gerekiyor. Bu ilaçların kullanımı zaten zararlı olduğu gibi, kazanç sağlamak için satış yapan kişilerin, ilacı boşaltıp içerisine su ya da zehir doldurmadıklarını da bilemeyiz.”
İnternetteki bir ‘ikinci el satış uygulaması’nda her tür ilaç satışı yapılıyor. İlaç sahipleri, ilanlarına ‘100 adetlik kutudan 15 tanesini içtim” gibi notlar düşüyor.
İğneden hapa, şuruptan kreme kadar çok sayıda ikinci el ilaç, internette yarı fiyatına satılıyor.
‘REÇETELİ İLACINI SATAN VAR’
TEİS Başkanı Nurten Saydan, yasa gereği Sağlık Bakanlığı ruhsatlı tüm ilaçların, sadece eczanelerden, kontrollü biçimde verilmesi gerektiğine dikkat çekti: “Oysa vatandaşlarımız on-line sitelerden kontrolsüzce ilaçlara erişebiliyor ve geri dönüşü olmayacak sağlık sorunları yaşıyorlar. Hatta on-line ikinci el satış kanallarını kullanan kişiler evde biriken ilaçların yanı sıra doktorların kendilerine reçete ettikleri ilaçların satışını yapıyorlar. Bunların içinde kullanılmış, kutusu açılmış hatta kırmızı reçeteli ilaçlar da bulunuyor. Bu açıkça suçtur. İlaç bir kazak, bir ayakkabı değildir. İlaç kişiye özel bir üründür. Tedavi bittikten sonra artık bir kimyasal atığa dönüşür. Dolayısıyla imhaya gitmesi gerekir.”
Uygulamada, birçok ilacın satıldığı da ilanların yanına konulan ‘satıldı’ damgasından görülüyor.
SAĞLIK BAKANLIĞI EL KOYDU
Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; 2020 yılında internet üzerinden ilaç satış ve tanıtımı yapıldığı tespit edilen 2 bin 303 internet sitesi erişime tamamen engellenirken, 608 internet sitesi hakkında adli işlem tesisi amacıyla Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunuldu. İlaç satışının tespit edildiği ‘ikinci el’ konseptli internet sitesi, sosyal medya hesabı ve mobil uygulamalar için de gerekli işlemlerin titizlikle gerçekleştirildiği, ilaç satışı yapılan hesapların engellenerek, adli işlem tesisi için savcılıklara suç duyurusunda bulunulduğu belirtildi. Ayrıca bakanlığın resmi sosyal medya hesaplarından eczane dışı ilaç alımının getirdiği risklerin vurgulandığı, bilgilendirici ve uyarıcı paylaşımların düzenli yapıldığı kaydedildi.
