İshale ne iyi gelir? İshal nasıl geçer/ Evde ishal tedavisi nasıldır?

featured

Sindirim sisteminin görevi gıdaları sindirmek ve vücuda emilimini sağlamaktır. Vücudun enerji ve yapısal gereksinimleri emilerek alındıktan sonra geri kalanı dışkı ile dışarı atılmaktadır. Ağrı ile gelen hastada hekimi sindirim sistemine yönlendiren en önemli yakınmalardan biri ishaldir.

NİÇİN İSHAL OLURUZ? İSHAL YAPAN ETKENLER

Bebeklerde ishal:

-İlk 4 ayda anne sütü ile beslenmeme,

-Biberon ve emziğin mikroplarla çabuk bulaşması,

Yetişkinlerde ishal:

-Besinlerin uygun şekilde hazırlanmaması ve saklanmaması,

-Uygun olmayan su kullanmak, kötü hijyen özellikle kanalizasyon sisteminin bulunmaması

-Kişiye ait risk faktörleri ( bağışıklık sisteminin zayıf olması, müzmin hastalık vb.),

İSHAL NİÇİN OLURUZ?

-Barsak enfeksiyonları: Virüsler, bakteriler, parazitler ve diğer mikroplar

-Gıda zehirlenmesi

-Diş çıkarma

-Bazı gıdalara karşı hassasiyet (alerji)

-Gereğinden fazla meyve ve meyve suyu (özellikle elma ve üzüm) tüketimi ve diğer ishal yapıcı gıdalar

-Antibiyotik tedavisi

-Üst/alt solunum yolu enfeksiyonları

-Doğuştan metabolik hastalıklar

İSHAL BELİRTİLERİ

-Sulu dışkı yapma

-Dışkılama sıklığının artması

-Dışkı miktarının artması

-Sümüksü ve/veya kanla karışık dışkı

-Kusma

-Karın ağrısı

-Huzursuzluk

İshal yılın her mevsimi olabilir. Ancak yazın yiyeceklerin daha çabuk bozulması, tatil yerlerinde hijyenik kuralların tam uygulanamaması ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi nedeniyle daha sık görülür.

İSHAL BULAŞIR MI?

Enfeksiyon en sık olarak dışkının ağız ve el teması yoluyla geçer.

Aynı zamanda uzun süre bekletilmiş besinler, uygun şekilde hazırlanmamış konserveler ve iyi pişirilmemiş besinler, kaynağı belli olmayan içme suları da mikropları barındırarak ishale neden olur.

İSHAL NE KADAR SÜRER?

Genellikle birkaç saatten bir kaç güne kadar değişebilir. Daha uzun sürebilmekle birlikte, iki haftadan daha uzun süren ishaller doktor takibi gerektirir.

İSHAL HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Bebeklerde:

Nedenleri farklı olsa da ani başlangıçlı ishallerde tedavi yaklaşımları aynıdır. İshal olan bebeğe doktor onayı olmadan kesinlikle antibiyotik ya da diğer ilaçlar verilmemelidir. Küçük çocuklarda ishal özellikle kusma varlığında büyük su kayıplarına yol açtığından 5-7 gün içinde düzelebilecek olan barsak enfeksiyonu yeterli su verilmediği takdirde öldürücü olabilmektedir.

İshali başlayınca emzirilmesi ve beslenmesi kesilen, sıvı verilmeyen çocuklar günde 8 veya daha fazla sulu ishal yapan çocuklar, günde ikiden fazla kusması olan çocuklar ve 12 aydan küçük bebekler susuzluk açısından risk altında olan çocuklardır. Susuzluğu önlemek için bir sıvı verin.

İshalli bebekte hem sıvı ihtiyacının hem de kalori alımının sağlanması önemlidir. Yağsız çorba, pirinç suyu ile ve seyreltilmiş sütle hazırlanmış muhallebi, ayran, elma suyu gibi sıvılar susuzluğu önlemek ve kalori ihtiyacını karşılamak için verilebilir.

Altı aylıktan küçük ve henüz ek gıda başlanmamış bebeklerde emzirme sıklaştırılır. Bebek aldığı takdirde aralıklı kaynatılmış ılık su verilebilir.

Yetişkinlerde:

İshalde en önemli şey vücudun su kaybını gidermektir. Dışkılama ile birlikte vücuttan atılan suyun geri alınması oldukça önemlidir.

İshal konusunda yediğimiz besinlerin önemi büyüktür. Posalı ve lifli yiyeceklerin tüketilmesi bağırsakların çalışma sisteminin düzenlemesinde yararlı olacağı için ishali keser.

Havuç, muz, soyulmuş elma, pirinç lapası veya pirinç suyu, patates haşlaması veya püresi, yoğurt ve ayran bir çok kişinin evinde bulunan ve ishale etkili başlıca yiyeceklerdir.

Maden suyu, gazoz, türk kahvesiyle limon karışımı gibi halk arasında da iyi bilinen ishale iyi gelen şeyler de vardır. Koyu çay, şeftali, gül yapraklarının veya kestane yapraklarının kaynatılıp içilmesi de iyi gelen yöntemlerdir.

İSHAL HASTASI NE YEMEMELİ

İshal rahatsızlığının devam ettiği sürede baharatlı ve acı gıdalar, alkol, kafein, yağlı besinler, süt ürünleri ve yüksek düzeyde lif içeren besinlerden uzak durmak gerekmektedir.

İSHAL TEDAVİSİ

Gerekli şekilde dengelenmiş elektrolitlerle vücudun su oranı korunmalıdır. İshalin her türü için, hatta dizanteri için dahi bu en uygun tedavidir. Elektrolitle dengelemeden bol miktarda su içmek elektrolit dengesizliğine yol açabilir ki bu ender durumlarda ölümcüldür (su zehirlenmesi).

1. Düzenli olarak, sık ve küçük öğünler şeklinde yemek yenmeli. Çok hızlı yenmemeli ve içilmemeli.

2. Bazen, özellikle çocuklarda, su kaybı hayati tehlike yaratabilir ve damardan sıvı verilmesi gerekebilir.

3. Oral rehidrasyon terapisi: Ağızdan bir tuz veya şeker çözeltisi almak şeklinde olur.

4. Opioitler (vücutta morfin gibi etki gösteren kimyasal maddeler) Enfeksiyon kaynaklı ishal için opioit ve türevleri alınmamalıdır, çünkü hastalığın süresini artırırlar ve taşıyıcılığa dönüşme riskini artırırlar.

5. Antibiyotikler: Eğer ishalin nedeninin bir bakteri olduğundan şüpheleniliyorsa ve kişi tıbben hastaysa antibiyotik kullanımı gerekebilir.

6. Beslenme düzenlemesi: Çölyak hastaları buğday ürünlerinden kaçınmalıdır. Spastik kolon sendromu olan hastalar ishalin nedeni olan gastrokolik reflekse aşırı tepkiyi azaltmak için diyetlerini değiştirebilirler.

Çözünür lifli gıdalar almak, süt ürünleri yerine soya ve pirinç ürünleri kullanmak, posalı (çözünmeyen) lif oranı yüksek olan meyve ve sebzeleri yerken dikkatli olmak, düzenli ve küçük öğünler yemek spastik kolon sendromu belirtilerini azaltmakta yardımcı olur.

İSHALE NE İYİ GELİR?

-Şekerli meyve suları, şekerli çay, gazoz, kola gibi osmotik diyare ve hipernatremiye (kanda sodyum fazlalığı) neden olabilecek içecekler,

-Kahve, bazı medikal çaylar ve sıvılar gibi uyarıcı, diüretik (idrarı arttırıcı) ve purgatif (müshil) etki oluşturabilecek içecekler.

-Kusması olan çocuklarda aynı miktarda sıvı iki veya üç dakikada bir bir kaşık veya bir yudum şeklinde verilmelidir. Kısa zamanda çok miktarda sıvı verilmesi veya beslemeye zorlama kusmayı arttırmaktadır.

BESLENMEYİ SÜRDÜRÜN

  • Anne sütü alan bebeklerde emzirme sıklaştırılarak anne sütüne devam edilir.
  • Anne sütü almayan bebeklerde her zamanki mamasına daha sık olarak devam edilir. Mümkünse biberonla değil, kaşıkla verilmelidir. İshal için özel hazırlanmış mamalar bu aşamada gereksizdir.
  • 6 aydan büyük ve katı gıda alan çocuklara süte ek olarak sebze, hububat ve diğer gıdalar verilir.
  • Yoğurt, balık, iyi pişmiş et, patates püresi, pirinç lapası gibi yüksek enerji ve protein içeren yiyecekler, taze meyve suları ve muz gibi potasyumdan zengin besinler tercih edilmelidir.
  • Çocuk her 3-4 saatte bir (günde 6 defa) beslenmelidir. Seyrek ve bir anda fazla besleme zararlı olabilir.
  • İshal durduktan sonra da 2 hafta süreyle her gün bir öğün fazla beslemek gerekir.

İSHALLİ HASTALAR NE ZAMAN DOKTORA GİTMELİ

-Çok fazla sayıda ve miktarda dışkılama

-Su içmeme çocuğun su kaybı belirtileri ( göz yaşı olmaması, gözlerin içe çökük olması, cildin kuru ve buruşuk olması, tükürüğün azalması) varsa

-Tekrarlayan kusmalar

-Dışkıda kan görülmesi

-Ateşin yükselmesi

-İdrar çıkışının belirgin azalması gibi durumlarda sağlık kuruluşlarından yardım alınmalıdır.

İshale ne iyi gelir? İshal nasıl geçer/ Evde ishal tedavisi nasıldır?

Abonelik

VeryansınTV'ye destek ol.
Reklamsız haber okumanın keyfini çıkar.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Giriş Yap

VeryansınTV ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!