İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn arasında imzalanan ilişkilerin normalleşmesi anlaşması tartışılıyor. Veryansın TV’ye konuşan emekli Tuğgeneral Dr. Naim Babüroğlu, anlaşma kararının Washington’da 2015 yılında gizli masa toplantısında alındığına dikkat çekti. Mutabakatın Doğu Akdeniz’deki ittifakları etkileyeceğini ifade eden Babüroğlu, Türkiye’nin Katar’daki üssünün de kapatılabileceği uyarısında bulundu.
ERAY ÇELEBİ/VERYANSIN TV
İsrail, Mısır ve Ürdün’ün ardından Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn ile de ilişkilerin normalleşmesine yönelik anlaşma imzaladı. Beyaz Saray’da yapılan törende ABD Başkanı Donald Trump’ın “başka ülkeler de İsrail ile barış anlaşmaları imzalayacak” sözleri dikkat çekti.
Anlaşma öncesinde Beyaz Saray’da protesto gösterileri yapılırken imza töreni sonrasında Ortadoğu ülkelerinden peş peşe tepkiler geldi. Filistin anlaşmanın bölgede barışı sağlamayacağına vurguladı. İran’dan ‘Arap ülkeleri İsrail’e üs vermek istiyor’ itirazı geldi. Anlaşmaya ilişkin Ankara’dan ise henüz bir açıklama yapılmadı.
Peki bu anlaşmanın hedefi ne? Türkiye ve İran’a yansıması olacak mı? Mutabakat Doğu Akdeniz’de bir etki yaratacak mı?
İSRAİL-SUUDİ ARABİSTAN ANLAŞMASI YÜRÜRLÜKTE
Soruların yanıtlarını Veryansın TV’ye değerlendiren İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi emekli Tuğgeneral Dr. Naim Babüroğlu İsrail ile Suudi Arabistan arasında 2015 yılında 17 ay boyunca yapılan gizli masa toplantılarının ardından yapılan anlaşmaya dikkat çekti. 7 maddeden oluşan anlaşma şu şekilde:
- Türkiye sınırında bağımsız bir Kürt devletinin kurulması,
- Ortak bir Arap ordusunun oluşturulması,
- İran’da rejim değişikliğinin yapılması,
- İsrail ve Araplar arasında bir barış planının yapılması,
- Körfez ülkelerinin birlikte hareket etmesi,
- Yemen’de barış sağlanması,
- Arap dünyasındaki demokratik hareketlerin desteklenmesi.
GÖZLER DİĞER ARAP ÜLKELERİNDE
Anlaşmanın 4’üncü maddesinin gerçekleştirilmeye başlandığını belirten Babüroğlu, sırada Katar başta olmak üzere diğer Körfez ülkelerin olduğunu ifade ediyor:
‘Diğer ülkeler de imzalayacak. Kim var sırada? Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar ve Umman. Bu ülkelerde ABD üsleri var. Trump da zaten ‘başka ülkelerin de imzalayacağını düşünüyorum’ dedi. ABD’nin üslerinden dolayı bu ülkelerin iktidarlarını devam ettirmesi bir noktada ABD’ye bağlı. Bunu hiç unutmayalım. ABD’nin izleyeceği politikalara bu ülkelerin karşı çıkması mümkün değil.’
TÜRKİYE’NİN KATAR’DAKİ ÜSSÜ TEHLİKEDE
Katar’ın da kısa zamanda ABD faktörü nedeniyle İsrail ile ilişkilerin normalleşmesine yönelik anlaşma imzalayabileceğini söyleyen Babüroğlu, bu durumun Türkiye’ye etkisini şu şekilde özetledi:
‘Katar’la ABD görüşüyor şu anda. Katar’la Körfez ülkeleri arasında bir gerginlik oluşmuştu. Ancak ben bu gerginliğin kısa vadede giderileceğini düşünüyorum. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da bu kapsamda görüşmeler yapıyor. Türkiye’nin yanında olan Katar’la Körfez ülkelerinin ilişkisi normalleşirse Ankara-Doha ilişkileri eskisi gibi olmayacaktır. İki ülke arasında daha soğuk rüzgarlar esecektir. Körfez ülkelerinin ilişkilerin normalleşmesi konusundaki şartının Katar’da bulunan Türk üssünün kapatılması olduğunu unutmayalım. Böyle bir durumda Katar Türk üssünü kapatır mı kapatmaz mı sorusu anlamlı. Yani oradaki üssün ABD’nin istediği takdirde sorgulanabileceğini değerlendiriyorum. ‘
ANLAŞMANIN DOĞU AKDENİZ’E ETKİSİ
Babüroğlu, anlaşmanın Doğu Akdeniz’deki tabloya da etki edeceği görüşünde.
‘Anlaşmanın aktörlerinden biri olan ABD ve İsrail’in Doğu Akdeniz konusundaki tutumu ortada. ABD ve İsrail ile anlaşma imzalayan ülkelere de bakalım. BAE, 1990’da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde temsilcilik açan ilk Arap ülkesi. Şimdi nerede? Fransa ile beraber her fırsatta Türkiye’nin karşısında bulunmak için çaba sarf eden bir ülke. Bahreyn’de KKTC temsilciliği var şu anda. Hangi cepheye geçti? Karşı cepheye geçti. Bu ülkelerin ABD’nin bilgisi ve onayı dışında hareket edebilmesi zor. Dolayısıyla bu anlaşmanın ülkelerin Kıbrıs ve Doğu Akdeniz politikasına da etki edeceğini değerlendiriyorum.’
‘İRAN’A KARŞI CEPHE GENİŞLİYOR’
Babüroğlu yapılan anlaşmanın İran’a karşı cephe oluşturmayı hedeflediğini de vurguladı.
‘Şu anda İran’a karşı cephe genişliyor. BAE ne talep ediyor ABD’den? F 35 savaş uçağı. Trump ne diyor? Verebiliriz. Bir tek İsrail engelinin ortadan kalkması kaldı. İsrail verin dese verecekler. Sadece onlarla sınırlı kalmayacak. Yakında Suudi Arabistan, Bahreyn Kuveyt de alabilir F 35 savaş uçağı. O zaman İran’a karşı üstünlük olacak. Bu ülkelere savaş uçağı verilmesi sadece İran’a değil aynı zamanda Türkiye’ye karşı da tehdidin artması anlamına geliyor’
Cok yahsi (!) etkileyecek. Baksaniza Turkiye’nin basindaki AKP iktidari gelecegi olan Mavi Vatan’dan geriye tornistan etti. Bu geri adim iste Israil’in hamlesi ile alakali. ABD Beyaz saray’dan bizim saraya bir telefon ile isi bitirdi gibi. Israil ve ABDnin yaptigi bu antlasmalar hem Iran’i cevreleme hemde Turkiye’nin basindaki ihvancilarin kibirli havasini silkeleme operasyonudur. Bakiniz bundan sonra Libya’dan, Somali’den, Suriye’den ve Mavi Vatanla Kibris’tan AKPnin mehter marsi esliginde, zafer kazandik naralari ile, birer birer nasil geri cekildigini goreceksiniz. Soylemedi demeyin.