İstanbul’da koronavirüsle mücadele döneminde toplu taşıma kullanımı ciddi oranda azalmıştı. Akbil biniş verilerine göre 2 Mart’ta 7 milyon 465 bin 691 akbil geçişi yapılırken bu sayı mart ayının sonlarına doğru 400 bine kadar düştü. Haziran ayı itibarıyla toplu taşıma kullananların sayısı artış gösterirken 10 Ağustos günü 4 milyona yakın akbil geçişi yapıldı. Vatandaşlar toplu taşıma araçlarında sosyal mesafe kurallarının hiçe sayıldığını belirtirken, Toplu Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı Mustafa Ilıcalı, tedbir alınması gerektiğini belirtti.
Koronavirüs ile mücadele kapsamında 11 Mart sonrasında İstanbul’da toplu taşıma kullanım oranı ciddi ölçüde azaldı. Mart ayının başında yaklaşık 8 milyon akbil geçişi yapılırken bu sayı mart sonlarına doğru 400 bine düştü. Türkiye’de ilk vakanın görüldüğü 11 Mart’tan önce İstanbul’da 2 Mart günü akbil biniş verilerine göre 7 milyon 465 bin 691 yolculuk yapıldı. 29 Mart günü 464 bin 102 olan akbil kullanım sayısı nisan ayında ortalama 800 bin civarında seyretti.
Ancak haziran ayı itibarıyla toplu taşıma kullanım oranında artış yaşanmaya başladı. Temmuz ayının ortalarına doğru sayı yeniden 3 buçuk milyona ulaştı. Ağustos ayı itibarıyla da yolcu sayısı her geçen gün artış gösterirken 10 Ağustos Pazartesi günü İstanbul’da 3 milyon 943 bin 934 akbil geçişi yapıldı. Çoğu vatandaş mecburen toplu taşıma kullandıklarını ifade ederek araç sayılarının artırılmasını talep etti. Toplu Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı Mustafa Ilıcalı, artan sayıların dikkat çekerek tedbirler alınması gerektiğini söyledi.
‘TEMMUZ AYI İTİBARIYLA 3 BUÇUK MİLYONU YAKALADI’
Toplu Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, “İstanbul Valiliğimizin oluşturduğu Toplu Ulaşım Bilim Kurulu olarak her günü tespit ediyoruz. Bunun için ne gibi tedbirler alınır bunlara bakıyoruz. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin akbil verilerine göre koronavirüs öncesinde 2 Mart 2020 günü 7 buçuk milyon yolculuk olmuş. 22 Mart günü bu 831 bine düştü. Yani yüzde 90 azaldı. Nisan ayında yaklaşık 1 milyon civarında giderken 20 Nisan’dan itibaren sürekli artmaya başladı. Mayıs ayının başında günlük 1 milyon 300 binlere çıktı. Haziran ayının sonlarına doğru 2 milyon 782 bin yolcu taşındı. Temmuz ayı itibarıyla da 3 buçuk milyonu yakaladı. Esas rakam 8 milyondu. Daha yarısı değil. Demek ki normal sürece geçtiğimiz zaman bu rakamlar iki kat daha artacak. Birde sosyal mesafe kuralları var. Buna da dikkat edilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
‘BAZI TEDBİRLER ALMAMIZ LAZIM’
“Biz burada normal süreçler için tedbirler alıyoruz” diyen Mustafa Ilıcalı, şöyle devam etti:
“Ulaşım talebi nasıl azaltılabilir, mesai saatlerinde düzenleme olabilir mi, bazı işler hala evden yapılabilir mi, üniversitede dersler pik saatlerde uzaktan eğitim olarak yapılabilir mi bütün bu tedbirleri almamız lazım. Çünkü bir taraftan görüyoruz ki vaka sayıları artıyor. Sosyal mesafe çok önemli. Eğer biz sizinle 1 metreden fazla mesafedeysek ve maske varsa bulaşma imkanı sıfır. En fazla bulaşma yeri toplu ulaşım araçları, istasyonlar ve terminaller. İnsanlar özel araçlarını kullanırsa bu da kötü çünkü trafik sıkışıklığı yaşanır. Bütün bunları düşünerek bazı tedbirler almamız lazım. En önemli tedbir ulaşım talebini azaltarak, evden iş yapmaya teşvik. Mesela metrobüs 1 milyon yolcu taşıyor. Koronavirüsü esas alırsak 600 bini geçmemesi lazım. Metrobüslerin kapasitesini kısa sürede artırmamız lazım. Aynı şekilde metroların da kapasitesinin artırılması gerekiyor. Bütün bu somut önerilerimiz de yakın zamanda İstanbul valimizin kamuoyuyla paylaşacağını düşünüyorum. Altında muazzam bir çalışma ve büyük bir anket var.”
Alternatif toplu ulaşım yollarının önemli olduğunu ifade eden Toplu Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, “800 binden 3 buçuk milyonu geçmiş. Bu normal hale geldiği zaman biraz toplu ulaşımdan kaçış bile olsa 7 buçuk, 8 milyonu yakalar. Deniz çok büyük bir imkan. Deniz ulaşımının ücretsiz yapılması çok önemli” ifadelerini kullandı.
‘BAZI SAATLERDE AŞIRI YOĞUN OLUYOR’
İşe giderken ve eve dönerken metrobüs kullanan Ayşe Atalay, “Ben her gün işe gidip geliyorum. Cevizlibağ’dan Küçükçekmece’ye gidiyorum. Virüs döneminde de aktif olarak kullandım. Hala da ulaşım için kullanıyorum. O dönemdeki azlık yok ama pandemiden önceki yoğunluk da yok. Bazı saatlerde aşırı yoğun oluyor. Ulaşım kullanmak zorundayız yapacak bir şey yok. Dikkat ediyoruz” ifadelerini kullandı.
‘NORMALDE YETERLİ DEĞİLDİ ŞU AN HİÇ DEĞİL’
Metrobüse binen bir diğer vatandaş Nesrin Çiftçi, “Her yere gitmek için mecbur kullanıyoruz arabamız yok. Millet mecbur binecek. Normalde yeterli değildi şu an hiç değil. Nefesler karışarak gidip geliyorduk şimdi de öyle. Biz bunu sürekli söylüyoruz. Toplu ulaşımımız metrobüs. O da yeterli değil. Sosyal mesafe döneminde hiç yeterli değil” dedi.
Metrobüs kullanan bir başka vatandaş, “Özel araçla gittiğin zaman trafik sorunu oluyor. İstanbul’da trafik çok büyük bir sıkıntı. Otopark ve araç yeri bulmak zor. Zaman hepimiz için kıymetli” ifadelerini kullandı.
