Libya’da Cenevre’de kalıcı ateşkes konusunda uzlaşılmasının ardından taraflar ilk defa Libya’da bir araya geldi. Toplantı sonucunda kalıcı ateşkesin uygulanması kapsamında 12 madde üzerinde uzlaşı sağlandığı açıklandı. Buna göre kurulacak alt komite “yabancı unsurların askeri temas hatlarından çekilmesini” denetleyecek. Kararı değerlendiren Türk güvenlik kaynakları Trablus’un talebine dikkat çekti.
BM nezdinde meşru Libya hükümetine bağlı Libya ordusundan ve ülkenin doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter’e bağlı güçlerden beşer askeri temsilcinin yer aldığı “5+5 Ortak Askeri Komitesi”, 19-23 Ekim’de BM öncülüğünde İsviçre’nin Cenevre kentinde bir araya gelmişti.
Toplantıların dördüncü turu sonucunda, kalıcı ateşkes anlaşması imzalamıştı.
Heyetler dün ve önceki gün ise Libya’nın güneybatısında bulunan Gadamis’te düzenlediği toplantılarla ilk kez ülke içinde bir araya gelmiş oldu.
Toplantılar sonucunda, ülkede ilan edilen kalıcı ateşkesin uygulanması kapsamında 12 madde üzerinde uzlaşı sağlandığı açıklandı.
BM Libya Destek Misyonundan (UNSMIL) yapılan yazılı açıklamada, 5+5 askeri komite toplantılarının sona erdiği ve “kalıcı ateşkes anlaşmasının uygulanması için atılacak somut adımlar konusunda uzlaşıldığı” belirtildi.
Açıklamada, Gadamis toplantısı sonucunda ortak komitenin üzerinde uzlaştığı 12 maddeye yer verildi.
Bu maddelere göre, “askeri güçlerin karargahlarına dönüşünü ve yabancı unsurların askeri temas hatlarından çekilmesini” denetlemek üzere askeri bir alt komite oluşturuldu.
Buna göre, merkezinin Hun ve Sirte kentlerinde olmasına karar verilen bu alt komite, “en yakın zamanda” Sirte kentinde, 5+5 komitesi ve UNSMIL’in de katılımıyla ilk toplantısını gerçekleştirecek.
5+5 KOMİTESİ BU AY İÇİNDE SİRTE’DE TOPLANACAK
Ayrıca 5+5 Ortak Askeri Komitesi de Sirte’de bu ay içinde mümkün olan en kısa sürede toplanmak üzere anlaşırken, komitenin merkezinin kentteki Ouagadougou Kongre Merkezi olmasına karar verildi.
Komitenin ayrıca uluslararası gözlemciler de dahil olmak üzere, denetleme mekanizması kapsamındaki önlemler üzerinde anlaştığı belirtildi.
PETROL TESİSLERİ MUHAFIZLARI’NIN BİRLEŞTİRİLMESİ
Komitenin Libya’daki petrol tesislerinin güvenliğinden sorumlu kurum olan ancak ülkede bölünmüş bir yapı sergileyen ve temel görevini yerine getiremeyen “Petrol Tesisleri Muhafızları” adlı yapı hakkında da karara vardığı kaydedildi.
Karara göre, Petrol Tesisleri Muhafızlarının birleştirilmesi hedefiyle bu yapının amir kadrosu, Ulusal Petrol Kurumu Başkanı ve UNSMIL’in katılımıyla 16 Kasım’da ülkenin doğusundaki petrol kentlerinden Briga’da toplantı düzenleyecek.
TUTUKLU TAKASI YAPILACAK
Uzlaşılan maddeler içinde, taraflar arasında tutuklu değişimine de yer verilirken, alt komitenin bu konudaki dosyasını tamamlayıncaya kadar çalışmalarına devam edeceğini kaydedildi.
Uzlaşı kapsamında bu maddelere ek olarak, UNSMIL’in de desteği ve koordinasyonuyla; mayınların temizlenmesi için teknik ekiplerin oluşturulması, Sebha ve Gadamis’te sivil uçuşların yeniden başlatılması için havaalanlarındaki gerekli düzenlemelerin yapılması, nefret söylemi ile mücadele edilmesi üzerinde karara varıldığı belirtildi.
UNSMIL, açıklamasında, BM Güvenlik Konseyine de çağrı yaparak 23 Ekim’de Cenevre’de imzalanan ateşkes anlaşmasının hükümlerinin uygulanmasına yönelik hızla bağlayıcı bir karar çıkarılmasını istedi.
GÜVENLİK KAYNAKLARI’NDAN AÇIKLAMA
Mehmetçiğin, Milli Mutabakat Hükümeti’nin talebi devam ettiği sürece Libya’da bulunmaya, Türkiye ile Libya’nın meşru hükümeti arasında imzalanan ve yürürlüğe giren mutabakatlara uygun olarak eğitim, sağlık, insani yardım ve danışmanlık desteği vermeye devam edeceği bildirildi.
Toplantıda “askeri güçlerin karargaha dönüşünü ve yabancı unsurların askeri temas hatlarından çekilmesini” denetlemek üzere askeri bir alt komite oluşturulmasını değerlendiren güvenlik kaynakları, Libyalıların öncülüğü ve sahipliğinde, istisnasız tüm Libya vatandaşlarını kapsayan, toprak bütünlüğü ve ulusal birliği sağlanmış, bağımsız, egemen ve müreffeh bir Libya’nın oluşmasından yana olduklarını belirtti.
Türkiye’nin Libya’nın toprak bütünlüğünü, barış ve istikrarını amaçladığını ifade eden kaynaklar, “Türkiye, Libya’daki krizin çözümünün ilgili BM Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda Libyalılar arasında yürütülecek ve Libyalıların sahipleneceği bir siyasi süreçten geçtiğini savunmaktadır. Bu yönde atılan her adım ve olumlu gelişme memnuniyetle karşılanmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Libya’nın meşru hükümetinin Milli Mutabakat Hükümeti olduğuna vurgu yapan kaynaklar, şunları söyledi:
“Türkiye olarak Libya’da Milli Mutabakat Hükümeti’nin daveti üzerine bulunmaktayız ve Milli Mutabakat Hükümeti’nin talebi devam ettiği sürece Libya’da bulunmaya, Türkiye ile Libya’nın meşru hükümeti arasında imzalanan ve yürürlüğe giren mutabakatlara uygun olarak eğitim, sağlık, insani yardım ve danışmanlık desteği vermeye devam edeceğiz. Her zaman ifade ettiğimiz gibi, amacımız 500 yıla varan birlikteliğimiz, ortak tarihimiz, kültürümüz, anlayışımız ve inançlarımız bulunan Libya’da toprak bütünlüğü, sürdürülebilir ateşkes, kalıcı barış ve istikrarın sağlanmasıdır. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da ‘Libya Libyalılarındır’ yaklaşımıyla, Milli Mutabakat Hükümeti’nin ve Libyalı kardeşlerimizin yanında durmaya devam edeceğiz.”
