Borsa İstanbul Bankacılık Endeksinde 14 Temmuz – 12 Eylül 2022 arasında yüzde 160’tan daha fazla artış yaşanmıştı. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin borsayı teşvik eden mesajlarının da bu artışta etkili olduğu değerlendirilmişti. Ancak bir hafta içerisinde endekste yüzde 38’lik bir düşüş yaşandı. Bankacılık sektöründeki bu hareketlilik diğer hisse senetlerini de etkiledi. Hisse fiyatlarında önemli çalkantılar oluştu. Birikimini borsada değerlendirmek isteyen küçük yatırımcılar bu fiyat hareketliliğinden olumsuz şekilde etkilendi.
Yaşanan durum üzerine borsada önlem olarak “yukarı adım kuralı” devreye sokuldu.
Borsa İstanbul AŞ, BIST 50 endeksinde yer alan paylara yönelik 14-21 Eylül’de uygulanan açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının bugünkü seansta da devam edeceğini duyurdu.
Borsa İstanbul’un Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayımlanan açıklamasında, Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca BIST 50 endeksinde yer alan paylarda açığa satış işleminin yapılabildiği anımsatıldı.
Söz konusu paylara yönelik 14-21 Eylül’de getirilen açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının, bugünkü seansta da uygulanmasına karar verildiği aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Açığa satış işlemi yapılabilen paylarda açığa satış işlemi, açığa satışa konu olacak sermaye piyasası aracının en son gerçekleşen işlem fiyatından daha yüksek bir fiyat üzerinden gerçekleştirilebilecektir. Ancak, açığa satışa konu olan sermaye piyasası aracının en son gerçekleşen fiyatının bir önceki fiyattan daha yüksek olması halinde açığa satış işlemi en son gerçekleşen fiyat düzeyinden de yapılabilecektir. Gün içinde sahip olunmadan yapılan ve daha sonra aynı gün içinde yapılan alımlarla kapatılan satışlar da açığa satış kapsamında olduğundan yatırımcılarımız ve yatırım kuruluşlarımız tarafından bu nitelikteki satışlara ilişkin emirlerin de açığa satış seçeneği işaretlenmek suretiyle iletilmesi hususunda gerekli dikkat ve özenin gösterilmesi önem arz etmektedir.”
NEBATİ ÖNERMİŞTİ
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, farklı günlerde birçok kez yatırım için vatandaşa borsayı önermiş ve borsanın reklamını yapmıştı. Bankacılık hisselerinin desteğiyle bir buçuk aylık şüpheli yükselişten sonra son bir haftada banka endeksi yüzde 30’un üzerinde değer kaybetti.
Nebati 23 Ağustos’ta “Döviz kuru ve diğer emtialarda dengeli bir seyir var. Getirisi enflasyonun altında. Vatandaşlara şu an en çok getiriyi getiren Borsa İstanbul. Vatandaşlarımızın nereye kanalize olacağı çok açık” diyerek vatandaşlara borsa yatırımı önermişti.
Nebati 3 Eylül’de borsanın kırdığı rekorlardan ve yatırımcının duyduğu güvenden bahsederek borsanın reklamını da yapmıştı.
Nebati son olarak 11 Eylül’de “Sermaye piyasalarımız her geçen gün güven tazeliyor, geleceğe güvenle bakıyor. Borsamız haftayı dolar bazında 17 yılın en güçlü rallisi ile geride bıraktı, 3.521,38 puan ile haftayı sonlandırdı. BIST 100 endeksi 2 aydır rekor üstüne rekor tazeliyor. Öyle ki, bu yükseliş, Temmuz 2005’ten bu yana en güçlü ralliye işaret ediyor” diyerek borsanın yine reklamını yapmıştı.
Borsada yükselişe esas olan banka endeksi, Nebati’nin son açıklamasından bir gün sonra yani 12 Eylül’de zirve yapmıştı. Borsa, sonrasında düşüşe geçti ve 12-20 Eylül arasında da yüzde 32,78 değer kaybetti. Değer kayıplarını önlemek için alınan bir önlem olan ‘yukarı adım kuralı’ da altı gündür uygulanırken ara ara devre kesiciler kullanıldı.
Nebati abimiz, bitkisel hayata soktu borsayı desem yanlış olmaz galiba. Aslında ana sorumlu kendisini oraya atayan kişi desem eksik olur, gerçek sorumlular bilimin uçuşa geçtiği çağda bunlara oy veren seçmen.