Kosova’nın kuzeyinde tansiyon tekrar yükseldi. Sırpların yaşadığı Kuzey Mitrovica yakınındaki bir köyde silahlı saldırı meydana geldi. Kosova polisinden yapılan açıklamaya göre,, silahlı bir grup Sırp, köyün girişindeki köprünün üzerine iki adet kamyon yerleştirerek köy yolunu kapattı.
Açıklamada, ihbar üzerine olay yerine giden polislere silahlı Sırplar tarafından ateş açıldığı, ardından da çatışma çıktığı belirtildi. Olayın ardından, bölgeye çok sayıda güvenlik gücü sevk edildi. Kosova ile Sırbistan arasındaki Brnjak sınır geçiş noktası da kapatıldı.
BAŞBAKANDAN AÇIKLAMA
Kosova Başbakanı Albin Kurti, olayla ilgili Sırbistan’ı işaret etti ve Belgrad’ın siyasi, mali ve lojistik desteğiyle organize suç, ülkemize saldırıyor.” ifadesini kullandı. Gelecek dönemde şüpheli saldırganlara ilişkin daha fazla bilginin açığa çıkmasını beklediğini bildiren Kurti, “Artık bilinen şey, terör saldırısını gerçekleştiren ve Afrim’i acımasızca öldüren yabancı profesyonel ordu veya polis oluşumundan üyelerin var olduğudur.” ifadesini kullandı.
Kurti, sözlerinin devamında şu ifadeleri kullandı:
“Bunlardan üçünü öldürdük, yaralılar ve gözaltına aldıklarımız var. İnanıyorum ki bundan sonraki süreç bize bunların tam olarak kim oldukları, Kosova’ya nasıl girdikleri, Kosova Cumhuriyeti’ni istikrarsızlaştırmaya yönelik bu zorlu girişimin komutanları ve liderlerinin kim olduğu konusunda daha fazla bilgi verecektir. Şu ana kadar öğrendiklerimiz, daha önce de düşündüğümüz gibi bunlar, bugün yaptıklarını uzun süredir planlamış, hazırlamış, bu saldırıyı planlayan profesyonel bir terörist/suç yapılanmasıdır. Bunlar bir kaçakçılık çetesini değil, siyasi, mali ve lojistik açıdan resmi Belgrad tarafından desteklenen paralı asker yapısını temsil ediyorlar.”
Kosova İçişleri Bakanı Xhelal Sveçla da bölgedeki gazetecilere yaptığı açıklamada, bugün gün boyu Banjska’da gerçekleşen operasyonda 3 saldırganın öldürüldüğünü, 2’si saldırgan, 4’ü saldırıyı telsiz bağlantılarıyla destekleyen olmak üzere 6 kişinin gözaltına alındığını duyurdu. Gözaltına alınan 2 kişinin “yaralı, üniformalı ve silahlı” olduğunu belirten Sveçla, Kosova polisinin saldırganları arama çalışmalarının sürdüğünü bildirdi. Polisin büyük miktarda silah ele geçirdiğine işaret eden Sveçla, “Ülkenin tüm toprakları kontrol altına alındı” ifadelerini kullandı.
Kosova Cumhurbaşkanı Osmani ise “Kuzeydeki cinayet, Sırp suç çeteleri tarafından planlandı ve uygulandı.” dedi.
SIRBİSTAN’DAN AÇIKLAMA
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosova polisine saldıran silahlı kişilerin Sırbistan’dan değil yerel Kosovalı Sırplar olduğunu belirtti. Sırp halkı için ‘çok zor bir gün’ olduğunu söyleyen Vucic, “Bu gece bir grup Kosovalı Sırp, Banjska’da iki kamyonla barikat kurdu, ardından Kosova polisi geldi ve barikatları kaldırmak istedi. Bir çatışma yaşandı ve çatışmada bir polis vuruldu, bir kişi de yaralandı. Olayın ardından çatışma devam etti.” dedi. Vucic, uluslararası kurumları birçok kez uyardığı durumun gerçekleştiğini ve Kosovalı Sırpların, Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin “terörüne” artık katlanamadığını ifade ettiği sözlerinde şu ifadeleri kullandı:
“Bir polisin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan olayı hiçbir şekilde haklı çıkarmak istemem. Yaşananları kınıyorum ancak 3 Kosovalı Sırp da öldürüldü. Kosovalı Sırplar, çembere alındı ve kanlı çatışma yaşandı. İkisi ağır yaralı. Bir kişinin daha öldürülmüş olabileceği şüphesi var. Kosova polisinin yaralı bir Kosovalı Sırp’a yardım etmediği ve onu ‘gülerek’ ölüme terk ettiğine dair de kanıtlarımız var.”
‘ASLA TANIMAYACAĞIZ’
Yaşananların tek sorumlusunun Kurti olduğunu söyleyen Vucic, “Tek istediği savaş ve çatışma. Sırbistan’ı NATO ile çatışmaya sürüklemek istiyor. Uluslararası kurumlardan bir an evvel Sırp Belediyeler Birliğinin kurulmasını talep ediyorum. Bu şekilde Sırplar kendilerini sürgün edilmiş hissetmeyecek, böyle çatışmaların da önüne geçilmiş olacak.” dedi.
Vucic, “Halkımıza barış ve sakin kalmaları çağrısında bulunuyorum, daha fazla kan dökülmesini önlemek için elimizden geleni yapalım.” ifadelerini kullandı.
Gelecek günlerde yeni kararların alınacağını belirten Vucic, “Sırbistan, Kosova’nın bağımsızlığını asla tanımayacak isterseniz hepimizi öldürün. Konuşmaya her zaman hazırız ancak Kosova’nın bağımsızlığı asla.” dedi.
Vucic, saldırganların üzerindeki üniformaların Sırbistan polisi ve ordusuna ait olmadığını vurgulayarak, “Her şey hazırlanmış bir planın parçası. Yaklaşık bir buçuk saatte 460 özel birlik askeri toplandı. Hem de pazar günü. Her şey hazırlanmıştı.” diye konuştu.
AB’DEN KINAMA
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Savunma Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Kosova’nın kuzeyinde bir polisin öldüğü saldırıyı kınadığını duyurdu. Saldırıda bir polis memurunun öldüğünü hatırlatan Borrell, “Çirkin saldırıyı mümkün olan en güçlü ifadelerle kınıyorum.” dedi.
Borrell, saldırıyla ilgili tüm gerçeklerin ortaya çıkarılması gerektiğini belirterek, Bajnska Manastırı çevresinde devam eden çatışmalar nedeniyle daha fazla masum kişinin ölebileceğine dikkati çekti. Saldırıların derhal durdurulması gerektiğini vurgulayan Borrell, AB’nin Hukukun Üstünlüğü Misyonu EULEX’in sahada bulunduğunu ve NATO’nun Kosova’daki Barış Gücü (KFOR) ile temas halinde olduğunu bildirdi.
Borrell, tüm aktörleri Kosova’nın kuzeyindeki gerilimi azaltmak için çalışmaya çağırdı.
KURTİ VE VUCİC’LE GÖRÜŞTÜ
AB Yüksek Temsilcisi’nin ofisinden yapılan yazılı açıklamada da Borrell’in “iğrenç ve korkakça terör saldırısı”nın ardından Kosova Başbakanı Albin Kurti ile konuştuğunu, saldırıyı bir kez daha en güçlü şekilde kınadığı bildirildi.
Borrell’in Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile de konuştuğunun ifade edildiği açıklamada, görüşmeye ilişkin detay verilmedi.
Saldırganlara derhal teslim olmaları ve Banjska Manastırı’ndaki hacıların güvenli bir şekilde ayrılmalarına izin verilmesi çağrısında bulunan Borrell, EULEX’in Kosova kurumlarını tüm topluluklarının istikrarı ve güvenliğini sağlamak için desteklemeye hazır olduğunu vurguladı.
‘GEREKTİĞİNDE YANIT VERMEYE HAZIR…’
NATO’nun Kosova’daki Barış Gücü (KFOR), Kosova’nın kuzeyindeki Banjska’da silahlı çetenin bir polis memurunu öldürmesiyle başlayan gerginliği yakından takip ettiğini duyurdu.
KFOR’den yapılan açıklamada, “KFOR, Banjska’daki durumu yakından izlemeye devam ediyor ve KFOR birlikleri bu bölgede, gerektiğinde yanıt vermeye hazır durumda bulunuyor. KFOR Komutanı, Avrupa Birliği (AB), Sırbistan Genelkurmay Başkanı ve Kosova’daki kurumlar dahil olmak üzere tüm uluslararası paydaşlarla yakın ve sürekli temas halinde olup, çözüm bulmak için yoğun bir şekilde çalışmaktadır.” denildi.
AB’nin Kosova’daki Hukukun Üstünlüğü Misyonu (EULEX) Başkanı Giovanni Pietro Barbano de Kosova polisine yönelik saldırılar karşısında dehşete düştüğünü belirtti.
Barbano, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “EULEX, Kosova’daki ikinci güvenlik müdahale görevlisi olarak, durumu yakından izlemekle meşgul olup, KFOR ile yakın koordinasyon içinde, tüm topluluklarının istikrarı ve güvenliğini korumak için Kosova kurumlarını mümkün olan maksimum ölçüde desteklemeye hazırdır.” ifadelerine yer verdi.
TÜRKİYE’DEN KINAMA
Dışişleri Sözcüsü Büyükelçi Tanju Bilgiç, Kosova’nın kuzeyinde bir polis memurunun ölümüne yol açan saldırıyı kınadı.
Bilgiç, bölgede gerginliğin tırmanmasının önlenmesi için tüm tarafların itidalli davranması ve şiddetten kaçınmasının zorunluluk arz ettiğini vurguladı.
Kosova’da ve bölgede kalıcı barış ve istikrarın sağlanmasının tek yolunun diyalog olduğunun altını çizen Bilgiç, Türkiye’nin diyalog sürecini desteklemeye devam edeceğini kaydetti.
NE OLMUŞTU?
Kosova ile Sırbistan, mart ayında AB’nin arabuluculuğunda Kuzey Makedonya’nın Ohri kentinde ilişkilerin normalleşmesini sağlayacak anlaşma konusunda mutabakata varmıştı.
Mayıs sonundaysa Kosova’nın kuzeyinde çıkan gerginlik, normalleşme sürecinin tıkanmasına neden olmuştu.
Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.
Kosova’nın kuzeyinde çoğunlukta olan etnik Sırplar da Kosova’nın bağımsızlık ilanını kabul etmiyor.