Veryansın Tv’nin yaklaşık iki senedir “Türkiye’nin Çernobil’i” diyerek uyardığı, Erzincan İliç’teki yabancı ortaklı Anagold Madencilik isimli şirketin siyanürle altın çıkardığı madende, 13 Şubat 2024 tarihinde toprak kayması meydana geldi ve 9 işçi göçük altında kaldı.
5 Nisan’da 33 yaşındaki işçilerden Uğur Yıldız’ın cesedi bulundu. İliç’te yaşanan maden faciasının üzerinden aylar geçmesine rağmen göçük altında kalan 8 işçiden hala haber alınamadı.
İLİÇ KOMİSYONU İLK TOPLANTISINI YAPTI
Faciasının ardından TBMM’de kurulan “İliç Maden Kazası Araştırma Komisyonu” ilk toplantısını gerçekleştirdi.
Toplantıda, komisyonun başkanlığına AKP Antalya Milletvekili Atay Uslu seçildi. Komisyon Başkanvekilliğine AKP Bolu Milletvekili Yüksel Coşkunyürek, Komisyon Sözcülüğüne MHP Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan, katip üyeliğe CHP Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül seçildi.
‘TOPRAKTA, HAVADA, SUDA KİRLENME OLMADI’
Uslu, komisyon başkanı olarak seçilmesinin ardından yaptığı konuşmada, İliç’te yaşanan kazanan Türk milletini derinden üzdüğünü; halen toprak altında bulunan 8 işçiye bir an önce ulaşılmasını temenni ettiklerini söyledi.
Kaza anında 10 milyon metreküpten fazla toprak kütlesinin kaydığına dikkati çeken Uslu, işçilerin kurtarılması için olayın ilk anından itibaren tüm kurum ve kuruluşların çalışmaya başladığını, heyelan riski nedeniyle bir süre ara verilen arama-kurtarma çalışmalarının halihazırda 24 saat boyunca sürdürüldüğünü belirtti.
Uslu, “kaza sonrası toprakta, havada, suda kirlenme konusunda spekülasyonlar olduğunu ancak ilgili bakanlıkların gerekli kontrollerde şu ana kadar bir olumsuzluğa rastlanmadığını açıkladığını” söyledi.
‘İHMALLERİN ORTAYA ÇIKMASI İÇİN RAPOR DÜZENLEYECEĞİZ’
Araştırma komisyonunun Mecliste grubu bulunan tüm partilerin ortak kararıyla kurulduğunun altını çizen Uslu, şunları kaydetti:
“Bu komisyonu birlikte kurduk, birlikte çalışacağız. Başkanlığı ben üstlendim ama buradaki her bir arkadaşımız başkandır. Herkes fikrini, talebini, düşüncesini rahatlıkla dile getirebilir. Hep birlikte bu sürecin onarılması ve bundan sonra bu tür kazaların önlenmesi için ne yapılması gerekiyorsa çalışacağız. Milletimizin bize verdiği yükümlülüğü sonuna kadar yerine getireceğiz. Çalışacağız, dinleyeceğiz, yerinde incelemeler yapacağız ve hem bundan sonra bu tür kazaların olmaması hem de bu kazadaki sorumluların cezalandırılması ve ihmallerin ortaya çıkarılması için güzel bir rapor düzenleyeceğiz.”
FELAKET GÖZ GÖRE GELDİ!
İşte Erzincan’da yaşananlar…
2022 yılının Nisan ayında Veryansın TV Youtube kanalında Serkan Öz’ün programına katılan emekli makinist Sedat Cezayiroğlu siyanür ve sülfürik asitin atmosfere verildiğini söyleyerek duruma tepki gösterdi.
Cezayiroğlu, 2019 yılında geliştirilen yeni proje ile sülfürik asit ve siyanürün birlikte kullanıldığını ve bu projede kullanılan 40 kimyasaldan 23 tanesinin direkt kanserojen olduğunu söyledi. Türk Mühendis ve Mimarlar Odası Genel Merkezi de Cezayirlioğlu ile birlikte dava açtı ve keşif davaları birleştirildi. Cezayirlioğlu, tüm vatansever ve çevre gönüllülerini 13 Nisan’da Erzincan İliç’e çağırdı.
Vatandaşlar siyanür tehdidiyle baş başa kalırken, şirket 197 futbol sahası büyüklüğündeki siyanür ve sülfürik asitli atık havuzunu 600 futbol sahası büyüklüğüne çıkaracağı bir projeye hazırlanıyordu.
‘ÜLKEYİ ÇERNOBİL’E DÖNÜŞTÜRMEK İSTİYORLAR’
Sabırlı Köyü sakinleri, 13 Nisan’da keşif öncesi altın madeninden kaynaklı siyanür ve sülfürik asit tehdidine karşı eylem yaptı. Köy sakinleri; uyandıklarında burunlarına bir zehir kokusu geldiğini ve siyanür dolu bu barajı istemediklerini söyledi. Sabırlı Köyü Muhtarı Savu, “864 tane ÇED başvurusu yapılmış ve ülkeyi tamamen Çernobil’e dönüştürmek istiyorlar.” ifadelerini kullandı.
‘MÜSLÜMANLIK İDDİASIYLA SALTANAT KURANLAR NEREDE’
Veryansın TV olarak önemli bir gerçeğin altını çizmek istediğini vurgulayan Serkan Öz, “Hangi Müslüman toprağını savunmaz? Müslümanlık iddiasıyla saltanat kuran tarikat ve cemaatler neredesiniz? Bize tebliğler yapıp sokaklarda ayetler okuyan hocalarınız bize Tarım Bakanlıklarına, ilgili kurumlara gidip de ‘Çalma çırpma haramdır, yanacaksınız’ demeyip de barlarda, kafelerde oturan insanların hayatlarına müdahale eden tarikat mensupları, cemaatler, ne zaman toprak savunurken olacaksınız?” diye seslendi.
NİHAT GENÇ: BURADA YAPILANI AFRİKA’DA YAPAMAZLAR
Yazar Nihat Genç, 16 Nisan 2022’de yaptığı açıklamada “Erzincan İliç tüm dünyada benzeri olmayan bir şey. Burada yapılanı Afrika’da yapamazlar!” diyerek, altın madeninin genişleme talebine tepki gösterdi.
Nihat Genç: Erzincan İliç tüm dünyada benzeri olmayan bir şey. Burada yapılanı Afrika’da yapamazlar! (16 Nisan 2022) #Erzincan #İliç #NihatGenç #VeryansınTv pic.twitter.com/G5cdoRrTog
— Veryansın Tv (@Veryansin_Tv) February 13, 2024
VATANDAŞIN SESİ DUYULMADI, SİYANÜR HAVUZU PATLADI!
Veryansın TV’nin ısrarlı yayınları sonrası gözlerin çevrildiği Erzincan İliç’teki “İkinci Çernobil” vakasında korkulan oldu, 21 Haziran’da Anagold Madenciliğe ait Çöpler altın madeninde siyanür sızıntısı yaşandı. Siyanürün Fırat Nehri’ni besleyen dereye aktığı iddia edildi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, altın madeni işletmesine, 2872 sayılı ‘Çevre Kanunu’na göre, 16 milyon 441 bin TL olan en üst sınırdan ceza uygulamıştı. Ayrıca Bakanlık tarafından altın madeni işletmesinin faaliyeti durduruldu.
Altın madeni işletmecisi Anagold Madencilik ise yaşanan gelişmelere ilişkin açıklama yaparak dökülen solüsyonun içindeki siyanür miktarının 8 kg olduğunu belirtmiş ve siyanürün “hızlıca temizlendiğini” iddia etti. Fırat Nehri’ne tonlarca siyanür aktığı iddiasını ise yalandı.
Veryansın TV’ye konuşan Kimya mühendisi Melis Ertoğan, “Siyanür içeren maden kazaları feci şekilde yıkıcı ekolojik etkilere yol açar. Genel olarak siyanür girdiği akıntılardaki belirli bir uzaklık içindeki tüm hayatı öldürür” uyarısında bulundu.
SİYANÜR İŞÇİLERE Mİ TEMİZLETİLDİ?
Sızan siyanürün temizliği yaptırılan işçilerden özel görüntüler geldi. 25 Haziran Cumartesi günü saat 11.40’ta çekilen görüntülerde siyanür temizliği kameralara yansıdı.
İş makinesiyle temizlik yaptırılan işçi, “Saçılan siyanürü toprakla karıştırıp yoğunlaştırdılar. Şu gösterdiğim köpüklü alan hep siyanür. Menfezin içi de siyanür. Kimse açıklama yapmıyor. Siyanür topraklara karıştırılıyor ve önlem alınmıyor. Bizi siyanürün içinde çalıştırıyorlar. Başımı kaldıramıyorum baş ağrısından” ifadelerini kullanıyor.
Aynı işçi alandaki kimyasalları görüntülediği videoda, “Burası Erzincan İliç Anagold altın madeninde patlayan siyanür birikintileri. Şu anda bize temizlettiriliyor” dediği duyuldu.
Söz konusu iddialar üzerine Anagold Madencilikten açıklama yapıldı. Açıklamada “Bir çalışanın ‘25 Haziran Cumartesi’ günü çektiğini belirttiği görüntülerde ‘siyanürlü alanı temizletiyorlar’ gibi asılsız ve yanlış iddialar yer almaktadır. Maden sahamızda 21 Haziran 2022 tarihinde talihsiz çevre kazası meydana geldi. Aynı tarihte kaza alanı uzman ekiplerce, tamamen bilimsel yöntemlerle temizlendi” denildi.
FELAKETİN BOYUTU BİLİRKİŞİ RAPORUNDA
Siyanür sızıntısıyla oluşan çevre felaketinin boyutunun resmi açıklamalardan daha büyük olduğu ortaya çıktı. Veryansın Tv’nin ulaştığı bilirkişi raporunda 60 metreküp kapasiteli borunun patlaması sonucu bölgeye 3,5 saat süreyle siyanür aktığı ortaya çıktı. Resmi verilerde bu sürenin 2 saat 15 dakika olduğu iddia edilmişti. Ayrıca sızıntının maden sahasının yakınında bulunan ve Fırat Nehri’ne bağlanan dere yatağının yamacına kadar ulaştığı da vurgulandı.
Siyanür sızdırması üzerine 21 Haziran 2022’de faaliyetine son verilen Anagold Madencilik, 3 ay sonra yeniden açıldı.
MADEN ŞİRKETİNDEN ‘GENİŞLEME’ BAŞVURUSU
Siyanür sızıntısıyla tartışma konusu olan altın madeni 3 kat kapasite artışı istemiyle de gündeme geldi.
Cumhuriyetçi Vatanseverler Hareketi’nden (CVH) Sedat Cezayirlioğlu ve Avukat İsmail Hakkı Atal, siyanür sızıntısıyla gündeme gelen madenin ‘kapasite artırım ÇED iptal davası’nda 5 Ekim 2023 günü yapılması planlanan keşfe itiraz etti. Cezayirlioğlu ve Atal, bilirkişilerine yönelik olarak “Ya AKP’li, ya altın madeni savunucusu, ya akademik yeterlilikleri ve unvanları eksik, ya da hidrojeolog yerine hidrolik mühendisi bilirkişi çıktı” iddiasında bulundu.
İLİÇ’TEKİ DEPREM RİSKİ
Çevreciler, siyanür tehdidine karşı mücadelesini sürdürürken ‘kapasite artırım ÇED iptal davası’nda bilirkişiler keşif için 6 Aralık’ta bölgeye geldi. Cezayirlioğlu ve Atal, siyanür ve sülfürik asitin atmosfere verildiği ‘zehir’ havuzunun önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Çevreciler, “Her yer Erzincan, her yer direniş” sloganları attı.
9 Aralık 2023 tarihinde yayınlanan programımızda haykıra haykıra Erzincan İliç’teki işgali anlatmıştık!
Programın tamamı: https://t.co/yO52BvAxlO
– Yabancı şirketlere peşkeş çekilen vatan toprağı!
– Siyanür zehrine karşı mücadele edenlere ölüm tehditleri!
– Rüşvetle halkı… pic.twitter.com/BVlzOB3m93— Veryansın Tv (@Veryansin_Tv) February 13, 2024
Bingöl-Yedisu fay zonunun fay haritasını göstererek, İliç’teki deprem tehlikesine işaret eden Atal, “Başta Naci Görür olmak üzere bilim insanları diyor ki; burada her an 7’den büyük deprem bekleniyor. Çünkü tam altımızdan fay geçiyor. Eğer şu anda burada deprem olsa hepimiz öldük. Aşağıda zombileşmiş kapitalist işçiler de öldü. 2017’de yapılmış bilimsel çalışma diyor ki; en son 1939’da 7’den büyük deprem olmuştur, yüzyıllık periyotlar maksimum periyotlardır ve yüzyıldan daha kısa bir sürede beklenmektedir. Şu anda 1939 depreminden sonra 84. yıldayız. Bilim insanları her an yıkıcı bir deprem bekliyor burada.” diye konuştu.
NİHAT GENÇ’TEN CELAL ŞENGÖR’E ‘İLİÇ’ HATIRLATMASI
Yazılarında İliç’teki tehlikeye dikkat çeken Nihat Genç, Veryansın Tv’de kaleme aldığı yazısında çevreciler için “zır cahil grubu” diyen Prof. Dr. Celal Şengör’e tepki gösterdi ve siyanür sızıntısıyla gündeme gelen Erzincan İliç’te Anagold Madencilik’in yarattığı tehdide dikkat çekti.
Şengör’ün açıklamalarının zamanlamasına dikkat çeken Genç, “Celal Şengör bu açıklamasını tam da 6 Aralık Erzincan İliç’te bilimsel keşif raporu yapılacağı günün öncesi söylüyor, yani, birileri kulağına söylemiş!” ifadelerini kullandı.
Genç, “Siyanürle toprağımızda canlı bırakmayan uluslararası şirketlerin arkasında valiler var siyasiler var bürokrasi var avukat orduları var siyasete baskı ve yaptırım güçleri var, oysa, siyanüre karşı gelen halkın elinde avukat, medya, yazar ve akademi gibi hiç yok!” diyerek isyan etti.
