Sabahattin İsmail yazdı…
Bugün, Türk Mukavemet Teşkilatı’nın (TMT) ilk Bayraktarı ve Erenköy direnişinin kahraman komutanı Albay Rıza Vuruşkan’ın vefatının 45. yıl dönümü.
O büyük mukavemetçi bundan 45 yıl önce 15 Şubat 1979’da aramızdan ayrılmıştı.
Türk Mukavamet Teşkilatı (TMT) Kasım 1957’de Rauf Denktaş, Kemal Tanrısevdi ve Dr. Burhan Nalbantoğlu tarafından kuruldu.
1 Ağustos 1958’de ise Özel Harp Dairesi’nin görevlendirdiği Albay Rıza Vuruşkan, “Türkiye İş Bankası müfettişi Ali Conan” kod adıyla adaya geldi ve TMT lideri Bayraktar (Bozkurt) olarak göreve başladı. Rıza Vuruşkan, kısa sürede TMT’yi bilimsel metotlarla etkili bir yeraltı direniş örgütü olarak 3-5 kişilik hücreler şeklinde yeniden organize ederek binlerce mukavemetçiden oluşan ve tüm Türk bölgelerinde örgütlenen ulusal bir direniş örgütü haline getirdi.
Türk Mukavemet Teşkilatı’nın ilk Bayraktarı Albay Rıza Vuruşkan komutanımızı 45. vefat yıl dönümünde anarken geçmişte uzun yıllar Kıbrıs Türk Kültür Derneği Antalya Şube Başkanlığını da yapmış olan Erenköy Mücahidi Yüksek İnşaat Mühendisi Hüseyin Laptalı’nın, Kıbrıs Türk Kültür Derneği yayın organı olan ‘Kıbrıs Mektubu’ adlı dergide 2014 Şubat ayında yazdığı şu anısını paylaşmak istiyorum.
GÖRÜNMEYEN ADAM: ALBAY RIZA VURUŞKAN
“Akıncı” kod ismi ile onu Erenköy’de tanıdım. Başka isimleri de vardı. O isimleri de Erenköy savunmamızdan Türkiye’ye döndükten sonra öğrenecektim.
1958 Temmuz ayı sonunda Lefkoşa Havaalanına sıradan görünümlü sessiz sakin kişiliği ile beyaz pardösülü orta boylu bir adam iner. Bu adam “Ali Conan” adlı Lefkoşa İş Bankası müfettişidir.
Ali Conan, 1 Ağustos’ta Kazafana (şimdiki Ozanköy’de) Merhum Rauf R. Denktaş ve Osman Örek ile buluşacak, yeni TMT’nin ilk toplantısını yapacak ve görünmeyen kişilik olarak Kıbrıs Türk’ünün düşmana karşı direnişinde liderlik görevine başlayacaktı. Görünmeyen adamın ikinci kişiliği artık TMT’nin Bayraktarı, (Bozkurt) olarak bilinecektir.
İşin efsane tarafı “Bayraktar kimdir?” kimse bilmeyecek, bilinmeyen Bozkurtlar Kıbrıs Türk’ünün savunmasını üstlenecek gün güne sayıları sessizce artacaktı.
1960 ihtilalinden sonra bilinmeyen komutan TMT Bayraktarı Ankara’ya çağrıldığında, Kıbrıs’ta örgütlenmiş Bozkurtların sayısı 15 bine çıkmış olacaktı.
Bozkurtlar, Mücahitler, yahut Özgürlük Savaşçıları 4 kişilik timler halinde çalışacaklarından, sadece tim komutanı bilinmeyen bir üst kişiden emir alır, bunun dışında kimse kimseyi tanımazdı. Üstten gelen emir kesin idi. Öl denilse ölünecekti.
Bu yıllarda Anamur’dan silah taşıyan Ahmet Oğuz Kotoğlu şunları anlatır:
“Anamur’dan yüklediğimiz silahları Girne yakınlarında bir koya boşaltıyorduk. TMT’nin adamları gemiden silah taşımakla meşguldü. Silah taşıyanlardan birisi de durmuş bana bakıyordu. Derken o kişi “Sen kimsin?” diye sordu. Ben de “Alev” diye cevap verdim. O da elindeki feneri yüzüme doğrultup “Ben de Bozkurt” dedi.
Biz böyle konuşurken yanımıza birisi geldi. Ve Rıza Vuruşkan’a;
“Haydi git işinin başına” dedi.
Belli ki adam TMT’nin komutanı Bozkurt’u tanımıyordu.
Ben de inanamadım ve daha sonra bu durumu Daniş Karabelen ile İsmail Tansu’ya sordum. “Evet, O Bozkurt’tu” dediler.
1 Ağustos 1964 gecesi Erenköy’e çıktığında yanında merhum Rauf R. Denktaş, lise öğretmenim Teğmen Ahmet Necati Savalaş ve Gazeteci Ömer Sami Coşar vardı. Onu o akşam “Akıncı” kod ismi ile tanıdım.
Bu bilinmeyen sır komutanın yanında Erenköy S3 Harekat Şube Müdürü ve 5. Bölük komutanı olarak bir buçuk yıl çalıştım. Akıncı’nın gerçek kimliğini bilemedim. Ben bilemediğim gibi Erenköy Grubu da bilemedi.
(Rıza Vuruşkan bölgeye çıkışından hemen sonra savunma mevzilerini yeniden organize etti. Erenköy kantonundaki öğrenci mücahitler ve köylüler, 5 gün sonra 6 Ağustos’ta başlayan ve 9 Ağustos’a kadar süren Rum-Yunan saldırısında onun komutasında savaştı. Bu kez Lefkoşa’daki Bayraktar Efsanevi TMT lideri Kemal Coşkun kod adlı Albay Kenan Çoygun idi.)
Erenköy’den ayrılacağımız 27 Ocak 1966 son gün kendisini ziyarete gittiğimizde yanımdaki arkadaşım Tümer dayanamayıp komutana son arzusunu iletti.
“Komutanım bize isminizi bağışlar mısınız?”
Komutan biraz durakladıktan sonra “Benim ismim Ali Rıza Vuruşkan” dedi. Ve samimiyetimize güvenerek İstanbul’da bir telefon numarası verdi.
“Bir zaman sonra beni bu numaradan bulabilirsiniz” dedi.
O telefon numarası dahi kendi adına kayıtlı değildi. Erenköy’den Türkiye’ye döndüğünü öğrenince, bu numaradan kendisine ulaştım. Ali ismi İş Bankası Müfettişi Ali Conan’dan geliyordu. Gerçek isminin Rıza Vuruşkan olduğunu nüfus kağıdı suretinin Savalaş Bey tarafından bana ulaştırılmasından sonra öğrenecektim.
O, büyük komutan, teşkilatçı, istihbaratçı, iyi insan aynı zamanda güçlü bir yazar idi.
Onun kişiliğinde Türk ordusunun gücünü, kudretini idrak ettim. Ne mutlu bana.
15 Şubat 1979’da hayata gözlerini yumdu. Nur içinde yatsın. Allah’tan rahmet dilerim.
