Türkiye-İsrail-Mısır hattında James Jeffrey’den dikkat çeken iddia

featured

Eski ABD Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, ABD’nin Mısır-İsrail ve Türkiye arasında bir anlaşmayı memnunlukla karşılayacağını öne sürerek, ‘Bu konuda özellikle Türkiye tarafında bazı işaretler gördük. Joe Biden yönetimi de bunu destekler’’ ifadelerini kullandı.

Eski ABD Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, İngiltere’deki Türkiye Çalışmaları Merkezi tarafından düzenlenen panelde ABD-Türkiye ilişkilerini değerlendirdi. 

‘MISIR VE İSRAİL’ İDDİASI

Ortadoğu’da İsrail’le Arap ülkeleri arasında normalleşme anlaşmalarının ardından ABD’nin Mısır-İsrail ve Türkiye arasında bir anlaşmayı memnunlukla karşılayacağını belirten Jeffrey ‘‘Bu konuda özellikle Türkiye tarafında bazı işaretler gördük. Joe Biden yönetimi de bunu destekler’’ diye konuştu. ABD’de 3 Kasım seçimlerinin resmi olmayan sonuçlarına göre seçilmiş başkan Biden’ın öncelikli olarak bu konuya odaklanmasının mümkün olduğunu söyleyen Jeffrey, bunun nedenini “Çünkü şu anki durum bizim bölgedeki tüm ittifak sistemimize gölge düşürüyor’’ dedi.

S-400, GÜLEN VE SURİYE

Amerika’nın sesinde yer alan habere göre Jeffrey, Suriye’nin kuzeydoğusunda varılan anlaşmaya rağmen Türkiye’nin ABD’nin buradaki varlığından memnun olmadığını kaydetti. Jeffrey, ‘‘Bizim için en büyük sorun S-400’’ derken Türkiye için en büyük sorunun Fethullah Gülen’in iade edilmemesi ve ABD’nin Suriye’deki planları olduğunu kaydetti.

Rıza Sarraf davasının ikili ilişkilerde masaya gelip-gelmeyeceğiyle ilgiliyse Jeffrey, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bunun masada olmasını istediğini öne sürdü, ancak ABD yönetiminin dış politikada kullanmak amacıyla yargı süreçlerine karışma konusunda isteksiz olduğunu, bunun hiçbir zaman olumlu sonuçlanmadığını iddia etti ve sürecin siyasi ilişkilerden bağımsız olarak, kendi akışında devam edeceğini kaydetti.

Jeffrey, ABD ve Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin bozulmasının gerekçeleri arasında Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın almasının yanı sıra ABD’nin PKK’nın uzantısı olan YPG’ye ve bu yapıyı da içinde barındıran Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) destek vermesini gösterdi.

‘İŞİN JEOSTRATEJİK BOYUTU VAR’

Suriye’nin 21. yüzyılın en büyük insani krizi olduğunu belirten Jeffrey, ‘‘12 milyon kişi; neredeyse nüfusun yarısı evlerinden kaçtı; birçok kez kimyasal silah kullanıldı. Sivillerin bulunduğu kentler hedef alındı, çoğu sivil 500 bin kişi hayatını kaybetti. IŞİD sorunu ve bir dizi sorun liste halinde devam ediyor; ancak bir de işin jeostratejik boyutu var. Suriye’de beş ordu bulunuyor; ABD, İsrail, Rus, İran ve Türk orduları; hepsinin ayrı hedefleri var ve birbirleriyle karşı karşıya geliyorlar’’ dedi.

İNCİRLİK VE KÜRECİK VURGUSU

Jeffrey, Balkan Savaşları, Karadeniz civarındaki askıya alınmış sorunlar; Dağlık Karabağ, Abhazya, Kırım, Afganistan, Ortadoğu, Filistin, Suriye ve Irak’ın birer kırılma noktası olduğunu belirtti.

Türkiye’nin bu bölgelerde tarihi boyunca çıkarları ve güçlü geleneksel bağları olduğunu hatırlatan Jeffrey, Türkiye’nin gerek doğusundaki Kürecik Radar İstasyonuyla gerekse IŞİD’e karşı düzenlenenler dahil birçok operasyonda kullanılan İncirlik Üssü’yle, Bosna’da, Afganistan’da krizlere müdahale edilmesinde NATO operasyonlarına büyük yardımı olduğunu söyledi.

‘TÜRKİYE BATI İTTİFAKINDA SORUN TEŞKİL EDİYOR’

Jeffrey, Türkiye’nin ABD ve NATO politikası için Avrasya’da çokmerkezi konumda olduğunu belirtti, bunun Türkiye’yle ilişkilerin önemli bir eksenini oluşturduğunu vurguladı.

Ortadoğu’ya erişimde Türkiye’nin coğrafi olarak hayati olduğuna dikkat çeken Jeffrey, ancak Türkiye’nin Batı ittifakında sorun teşkil eden bir konuma geldiğini belirtti.

TÜRKİYE NATO’DAN ÇIKABİLİR Mİ?

Türkiye NATO’dan çıkabilir mi sorusuna ise Jeffrey, ‘‘Herhangi bir ülke NATO’dan çıkabilir, ama çıkartılamaz’’ dedi. Türkiye’nin NATO’dan çıkmasının çok ciddi sonuçları olacağını belirten Jeffrey, Afganistan’daki, Balkanlar’da ve Karadeniz’deki NATO operasyonlarına verdiği destek düşünüldüğünde, Türkiye’deki NATO üsleri ve ABD üsleri düşünüldüğünde bunun çok kötü olacağını söyledi. Jeffrey, ‘‘Daha da kötüsü Türkiye’nin sadece NATO’dan ayrılması değil başka ittifaklar kurması olur bu da NATO’nun kurulmasından bu yana başına gelen en kötü darbelerden olur’’ yanıtını verdi.

Jeffrey, Türkiye’nin 21’inci yüzyılın ilk 10 yılında dönemin dışişleri bakanı Davutoğlu’nun deyimiyle komşularla sıfır sorun politikasını başarılı şekilde uyguladığını söyledi.

ANNAN PLANINA DEĞİNDİ

Jeffrey, Erdoğan’ın 2008-2009 yıllarında yakın çevresinde askıya alınmış problemleri çözmeye gayret ettiğini belirtti. Erdoğan’ın 2004’te Annan Planı’nı kabul ettiğini ve Kıbrıslı Türkler’in de kabul etmeleri için gayret ettiğini söyleyen Jeffrey, ancak Rumlar’ın planı reddettiklerini hatırlattı ve sonucunda Kıbrıslı Rumlar’ın AB’nin temel prensiplerinden biri olan sorunlu bir ülkenin birliğe alınmaması prensibine rağmen AB’nin üyesi olduklarını söyledi. Jeffrey bu kararla AB’nin Türkiye’yle çözülmemiş, devam eden bir sorunu da bünyesine almış olduğunu belirtti.

Türkiye’nin Kıbrıs sorununu çözmek istediğini belirten Jeffrey, AB ile daha iyi ilişkilerin en önemli engelinin bu sorun olduğunu söyledi. Doğu Akdeniz’deki durumun askıya alınmış bir sorunun nelere yol açabildiğinin ve daha tehlikeli hale gelebileceğinin göstergesi olduğunu belirten Jeffrey, ‘‘AB’nin geri kalanından baskı olmaksızın Kıbrıslı Rumlar neden Kıbrıslı Türkler’le masaya oturmak istesin?’’ sorusunu sordu.

ABDULLAH GÜL’ÜN ERMENİSTAN ZİYARETİ

Erdoğan’ın Ermenistan’la da tam diplomatik ilişkiler tesis etmek için çabaladığını hatırlatan Jeffrey, dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 2009’da Erivan’a gittiğini belirtti ve Türkler’in Ermeni soykırımı konusunda kendi duruşlarını meşru göstermek için bazı hamlelerde bulunduklarını ‘‘soykırım’’ sözünü kabul etmediklerini ancak sorunun çözümü için çaba gösterdiklerini belirtti. 

OBAMA’NIN İLK YURT DIŞI ZİYARETİ

Eski ABD Başkanları’ndan Barack Obama’nın 2009’da ilk yurtdışı ziyaretini Türkiye’ye yapmasının bu anlamda mantıklı olduğunu belirten Jeffrey, Obama’nın Erdoğan’ı İslam’ın toplumda daha fazla rolü olmasını isteyen bir demokrat olarak gördüğünü, ancak gelecek için hayalini kurduğu Ortadoğu modelinin işlemediğini söyledi.

Jeffrey, bunun gerekçesi olarak Kıbrıs sorununu, Mavi Marmara’yı ve Brezilya Cumhurbaşkanı Lula da Silva ile dönemin Başbakan’ı Erdoğan’ın İran’la arabuluculuk yaptığı nükleer takas anlaşmasının ABD tarafından reddedilmesini gösterdi.

TBMM’DEN GEÇMEYEN IRAK TEZKERESİ

ABD’de de Türkiye algısında değişiklik olduğunu kaydeden Jeffrey, Demokratlar’ın Türkiye’nin insan hakları sicili konusunda endişelerini hatırlattı. Jeffrey, bu olumsuz havada Rum ve Ermeni lobisinin, İsrail lobisinin desteğinin Mavi Marmara’dan sonra ortadan kalkmasının, Irak işgalinin hızla sonuca varmamasından TBMM’den geçmeyen tezkerenin sorumlu tutulmasının etkisi olduğunu kaydetti.

Türkiye-İsrail-Mısır hattında James Jeffrey’den dikkat çeken iddia

Abonelik

VeryansınTV'ye destek ol.
Reklamsız haber okumanın keyfini çıkar.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

1 Yorum

  1. Ya istiklal, ya ölüm!

Giriş Yap

VeryansınTV ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!