‘Aramızda müttefiklik ilişkisi var’ diyen İsmail Demir: Yaptırım kararı ABD ile ilişkilerimizi çok etkilemez!

Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ABD yaptırımının ilişkileri çok etkilememesini beklediğini iddia etti.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ABD’nin yaptırım kararına ilişkin, “Bu, münhasır kendi içinde kalması gereken bir olay. İlişkilerimizi çok etkilememesini bekliyoruz” dedi.

Demir, Cumhurbaşkanlığının 2021 yılı bütçe görüşmelerine katılmak üzere geldiği Meclis’te, gazetecilerin, ABD’nin Türkiye’ye yönelik aldığı yaptırım kararlarına ilişkin sorularını cevapladı. 

Demir, bu konuda daha önce açıklama yaptığını, “Biz kararlıyız, devam edeceğiz.” mesajını verdiğini anımsatarak şunları kaydetti:

“Bir müttefiklik ilişkisi var aramızda, NATO müttefikiyiz. Kendilerinin de belirttiği gibi birçok alanda Türkiye ile iş birliği var. Onların devam etmesini onlar da biz de bekliyoruz. Bu, münhasır kendi içinde kalması gereken bir olay, bunun da bence ilişkilerimizi çok etkilememesini bekliyoruz. Biz kendi çevremizde bunun çarelerini buluruz. Bizim açımızdan yerli sanayinin gelişmesi konusu devam edecek, belki daha hızlı devam edecek. Bir anlamda bir işaret fişeği ve uyarı olacak.”

YAPTIRIM LİSTESİNE EKLENDİLER

ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit’in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Silahlanmayı Önleme Müsteşar Yardımcısı Christopher Ford, SSB’ye yönelik yaptırımların, başkanlığa “ABD’nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını” kaydetti.

Ford, ABD mali kuruluşlarından 12 aylık vadede SSB’ye 10 milyon dolardan fazla kredi tedarik edilmesinin yasaklandığını, İhracat İthalat Bankasının (ExIm Bank) SSB’ye kredi desteğinin kesildiğini ve uluslararası mali kuruluşların da kredi vermesinin engelleneceğini ifade etti. 

Ford, yaptırımların son zamanlarda Avrupa Birliği Zirvesinde görüşülen yaptırımlarla bir ilgisinin olmadığını ve sadece Türkiye’nin S-400 alımına ilişkin olduğunu kaydetti. 

Türkiye’yi nasıl gördüklerine ilişkin bir soruya yanıt veren Ford, “Bu karmaşık bir ilişki. Zor bir ilişki. Sonuçları olan bir ilişki. Türkiye halen bir NATO müttefiki ve Türkiye’nin NATO’ya katkılarına çok değer veriyoruz.” dedi. 

Türkiye’yle S-400 alımı konusunda ikna etmek için uzun bir süredir diplomatik görüşmeler yaptıklarını ifade eden Ford, yaptırımları yasa gereği uyguladıklarını savundu.

ABD Dışişlerinden yapılan bir açıklamada ise SSB Başkanı İsmail Demir ve diğer yetkililere yönelik yaptırımlara yer verildi. 

Açıklamaya göre, Demir, Deniz, Gençoğlu ve Yiğit’in ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olması yasaklandı, yetkililerin döviz üzerinden işlem yapmaları, mali kurum ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferleri kısıtlandı ve yaptırım kapsamında ABD’ye girişlerine yasak getirildi.

CAATSA YASASI NEDİR?

Trump’ın, Kongre’nin baskısıyla 2017’de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım’ı ilhak etmesi ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.

2 Ağustos 2017’de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine “tehdit” olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.

Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.

Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek “önemli işlem” yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.

Bu kapsamda Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemlerini alması, “önemli işlem” kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.

YAPTIRIM LİSTESİNDE 12 MADDE VAR?

CAATSA’nın 235. maddesi, ABD Başkanı’nın “ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği” yaptırımları 12 maddede düzenliyor:

“1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi

2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi

3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi

4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi

5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi

6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması

7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması

8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması

9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması

10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması

11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı

12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması.”

Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5’ini seçip uygulamakla yükümlü.