31 Aralık Azerbaycan’da ‘Dünya Azerbaycanlılar Dayanışma Günü’ olarak kutlanıyor. Gün dolayısıyla ülke genelinde ve dünyada yaşayan Azerbaycan Türklerince çeşitli etkinlikler düzenleniyor.
31 Aralık gününün ‘Dünya Azerbaycanlılar Dayanışma Günü’ olarak kutlanmasının nedeni pek de uzak tarihte olmayan acı bir olaya dayanıyor.
1828’de Rusya ve İran, aralarında imzaladıkları Türkmençay Anlaşmasıyla Azerbaycan’ı “Güney” ve “Kuzey” olarak ikiye parçalandı.
Anlaşmaya göre İran, Rusya’nın Revan Hanlığı, Nahçıvan Hanlığı ve Taliş Hanlığı’nın güney bölümü üzerindeki eğemenliğini tanıdı.Bu anlaşmayla Aras nehri Azerbaycan halkını birbirinden ayıran sınır oldu.Her iki sınır da dikenli tellerle ayrılıp ailelerin birbiriyle görüşmeleri bile yasaklandı.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının son yıllarında 31 Aralık 1989’da Azerbaycan Halk Cephesi lideri Ebülfez Elçibey’in talimatı ile Nahçıvan Halk Cephesi üyeleri Aras Nehri’nin her iki kıyısında yürüyüş yaparak, dikenli telleri keserek kavuşmak için nehrin sularına atıldılar. Aras Nehri’nin her iki tarafına toplanan Azerbaycan Türkleri haftalarca gece-gündüz birlik sloganları attılar. Azerbaycan Türklerinin bir millet olduğunu dünya gündemine taşıdılar.
Dünya Azerbaycanlılar Dayanışma Günü, 31 Aralık 1989’da Nahçıvan’da Sovyetler Biliği-İran sınırında yaşanan bu acı olay nedeniyle ilan edildi.
1993’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, imzaladığı kanunla 31 Aralık’ı Dünya Azerbaycanlıların Dayanışma Günü bayramı olarak yasalaştırdı.
DÜNYADA NE KADAR AZERBAYCANLI YAŞIYOR
Şuan dünyada 50 milyondan fazla Azerbaycan Türkü yaşamaktadır.
ABD’de yaklaşık 1 milyon, Arjantin’de 12 bin, Brezilya’da 75 bin, Kanada’da 170 bin, Meksika’da ise 27 bin Azerbaycan Türkü yaşıyor.
Amerika kıtasında yaşayan Azerbaycanlıların büyük çoğunluğu İran içinde ulunan Güney Azerbaycan’dan göç edenler oluşturmaktadır.
Azerbaycanlıların çoğunlukla yaşadığı ikinci kıta Avrupa kıtasıdır. Verilere göre, Rusya’da milyonlarca (çeşitli verilere göre 1.5-2 milyon), Ukrayna, Belarus, Almanya, İngiltere’de yüz binlerce, Norveç, Danimarka, İsveç, Macaristan, Fransa, İtalya’da on binlerce, Polonya, İspanya, Avusturya, Arnavutluk, Finlandiya, Portekiz’de on binden fazla Azerbaycan Türkü yaşamaktadır.
Azerbaycan “diasporası”nın üçüncü büyük bölümü Asya kıtasındadır: Bangladeş, Hindistan, Afganistan, Pakistan, Ürdün ve Orta Asya cumhuriyetlerinde yüz binlerce, Endonezya, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Suudi Arabistan ve Suriye’de on binlerce Azerbaycan Türkü vardır.
Dayanışma günün kutlu olsun, Birleşik ve Bütün (Bütöv) Azerbaycan!
