Konut dokunulmazlığı ihlali suçu ve bu suçun cezası ile ilgili merak ettiğiniz her şey ve çok daha fazlasını Veryansın’da sizler için anlattık.
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu Türk Ceza Kanunu’nun ”Hürriyete Karşı Suçlar” bağlığı altında tanımlanmıştır. Bu suç tipi kişinin güvenlik hakkının yanı sıra mülkiyet ve hürriyet hakkını da düzenler.
KONUT DOKUNULMAZLIĞI NEDİR?
Türk Ceza Kanunu’nda yapılan tanımlama ile konut dokunulmazlığının tanımı, bir kimsenin konutuna veya konutuna ait herhangi bir yerden ( bahçe,garaj,depo vb.) çıkmamak durumunda oluşur.
KONUT DOKUNULMAZLIĞININ İHLALİ SUÇUNUN KAPSAMI VE BİLEŞENLERİ
Konut dokunulmazlığı suçunda taraflar herkes olabilir. Bu suç birlikte yaşayan aileler ve eşler tarafından işlenemese de eğer hakim tarafından haklarında ayrılık kararı verilmiş eşler tarafından birbirlerine karşı işlenebilineceği bilinmelidir.
Konut dokunulmazlığı ihlali suçunun manevi unsuru bu eylemi kasıtlı olarak gerçekleştirmektir. Bununla birlikte taksirle işlenen eylemler kanunda düzenlenmediğinden cezaya tabii değildir.
Unutulmamalıdır ki suçta ve cezada kanunilik ilkesi ışığında ”Kanunsuz suç ve ceza olmaz!’’
KONUT DOKUNULMAZLIĞI İHLALİ VE CEZASI
Türk Ceza Kanunu Madde 116 gereğince;
Bir kimsenin konutuna, konutunun eklentilerine rızasına aykırı olarak giren veya rıza ile girdikten sonra buradan çıkmayan kişi,
- mağdurun şikayetiüzerine, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Açık bir rızaya gerek duyulmaksızın girilmesi mutat olan yerler dışında kalan işyerleri ve eklentileri hakkında işlenmesi hâlinde,
- mağdurun şikayetiüzerine altı aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.
Evlilik birliğinde aile bireylerinden ya da konutun veya işyerinin birden fazla kişi tarafından ortak kullanılması durumunda,bu kişilerden birinin rızası varsa, ceza verilmez.
Ancak bunun için rıza açıklamasının meşru bir amaca yönelik olması gerekir.
- Fiilin, cebir veya tehditkullanılmak suretiyle ya da gece vakti işlenmesi halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
TCK Madde 119 kapsamında konut dokunulmazlığı suçunun;
- Silahla,
- Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle,
- Birden fazla kişi tarafından birlikte,
- Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak,
- Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle işlenmesi halinde verilecek ceza bir kat artırılır.
KONUT DOKUNULMAZLIĞI İHLALİ SUÇUNDA UZLAŞMA DURUMU
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu uzlaştırma kapsamında olan suçlardandır. Şikayet üzerine yeterli şüphe nedenlerinin bulunduğu kararı verilirse dosya uzlaştırma kapsamına dahil edilebilir.
KONUT DOKUNULMAZLIĞI İHLALİNDE CEZA ERTELENİR YA DA PARA CEZASINA ÇEVRİLİR Mİ ?
Konut dokunulmazlığı suçunun tüm halleri için cezanın ertelenmesi ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir bunun yanında adli para cezası verilmesi kanunda işyeri dokunulmazlığının ihlalinde seçimlik olarak sunulmuştur. Hakim doğrudan adli para cezasına hükmedebileceği gibi diğer hallerde koşullar sağlanıyorsa hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesine hükmedebilir.
KONUT DOKUNULMAZLIĞI İHLALİ SUÇUNDA ŞİKAYET SÜRESİ VE ZAMANAŞIMI DURUMU
Konut dokunulmazlığı suçunun takip edilebilmesi şikayete bağlıdır. Şikayet süresi, fiilin ve failin öğrenildiği tarihten itibaren 6 aydır.
Kasten insan öldürme suçu için zamanaşımı süresi 25 yıl olarak özel belirlenmişken, konut dokunulmazlığının ihlali suçu için genel dava zamanaşımı süresi olan 8 yıldır.
KONUT DOKUNULMAZLIĞI İHLALİ SUÇU İLE İLGİLİ ÖRNEKLER
Konut dokunulmazlığının ihlali suçu ile ilgi verilebilecek en basit örnekler şunlardır;
- Birinin izni olmadan evine girmek
- İzniyle evine girilen kişinin evinden çıkmamızı istediğinde çıkmamak
- Bir kafeye çalışma saatleri dışında izinsiz girmek,
- Birinin deposuna, balkonuna, kazan dairesine, ahırına, çitle veya duvarla çevrili bahçesine izinsiz girmek eylemleri konut dokunulmazlığının ihlali suçu oluşturacaktır.
KONUT DOKUNULMAZLIĞIN İHLAL SUÇUYLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI
İŞ YERİNİN EŞYA DEPOSU OLARAK KULLANILAN YER İŞ YERİ SAYILMIYOR
Hırsızlık, konut dokunulmazlığının ihlali ve mala zarar verme suçlarından sanıklar yargılanmış ve mahkumiyet kararı verilmiştir. Mahkemenin vermiş olduğu hükme karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
sanıklar mağdura ait depodan iki kasa bira çalmış ve suçüstü yakalanmıştır. Sanıkların çaldığı iki kasa bira mağdura eksiksiz olarak iade edilmiştir. Sanıkların rızaya dayalı bir iade olmadığı halde mahkeme tarafından hırsızlık suçuna dair etkin pişmanlık hükmü uygulanmıştır. Ancak aleyhe temyiz olmadığından söz konusu karara karşılık bozma nedeni yapılmamıştır.
Diğer bir suça ilişkin konut dokunulmazlığını ihlal suçunda,hırsızlık yapılan yer olan depo adına mahkeme tarafından iş yeri dokunulmazlığı suçunu işlediğini belirterek iş yeri olarak saymıştır. Ancak Yargıtay, mahkemenin söz konusu yerden için sadece eşyaların muhafaza edildiği, herhangi bir ticari faaliyetin yürütülmediği, iş yeri eklentisi niteliğinde olmayan yere gidilmesinin iş yeri dokunulmazlığı suçunu oluşturmayacağı düşünülmediği belirtilmiştir. Bu nedenle sanıklar hakkında iş yeri dokunulmazlığının ihlali suçundan kurulan mahkeme kararına karşılık bozma kararı verilmiştir.
KONUT DOKUNULMAZLIĞIM İHLAL EDİLDİ, TAZMİNAT DAVASI AÇABİLİR MİYİM?
Kişinin özel yaşam alanına girilmesi kişide manevi zararlara sebep olabilir, bu nedenle manevi tazminat davası açılabilir. Bununla birlikte konut dokunulmazlığının ihlali neticesinde kişinin maddi kaybı oluşmuşsa mağdur maddi tazminat talebinde de bulunabilir.
EŞLER ARASINDA KONUT DOKUNULMAZLIĞI SİHLALİ SÖZ KONUSU MUDUR?
Birlikte yaşayan aile bireyleri birbirlerine karşı bu suçu işleyemezler. Eşler de birbirlerine karşı bu suçu işleyemezler. Haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden biri diğerine karşı söz konusu suçu işleyebilir.
