Ülkesinin emperyalist güçlerce sömürülmesine son vermek amacıyla Mali, Burkina Faso ve Nijer’de askeri güçler yönetime el koymuştu. ABD ve Fransa’ya başta uranyum ve değerli ürünlerin ihracatını durduran yeni askeri yönetime karşı, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) 1 hafta süre vermişti. ABD destekli ECOWAS, Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un serbest bırakılması için Nijer’e askeri müdahale tehdidinde bulunmuştu. Diğer yandan Bazum, ülkesindeki askeri yönetiminin gönderilmesi için uluslararası toplum ve ABD’den yardım istedi.
Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, 26 Temmuz’daki askeri darbeden bu yana ilk kez görüntü verdi. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunun (ECOWAS) talebiyle Nijer’de arabuluculuk faaliyetlerine başlayan Çad Geçiş Dönemi Devlet Başkanı Muhammed İdris Debi İtno (solda), Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum (sağda) ile bir araya geldi.
Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, ülkesindeki cunta yönetiminin gönderilmesi için uluslararası toplum ve ABD’den yardım isteyerek darbenin dünya için yıkıcı sonuçlar doğuracağını iddia etti.
Cumhurbaşkanı Bazum, Washington Post gazetesi için “Ülkem saldırı altında ve ben de esir alındım” başlıklı bir makale kaleme aldı.
Nijer’in, demokrasiyi yıkmaya çalışan askeri cuntanın saldırısı altında olduğunu öne süren Bazum, kendisinin de keyfi şekilde esir alınan ve hapsedilen yüzlerce Nijerliden biri olduğunu iddia etti.
Bazum, “Bu darbe girişimi Nijerliler için bir trajedi olsa da başarılı olması halinde sınırlarımızın çok ötesinde yıkıcı sonuçlar doğuracak.” diyerek ABD ve tüm uluslararası toplumu, “ülkesinde anayasal düzenin yeniden tesisine” yardım etmeye çağırdı.
Cumhurbaşkanı Bazum, yeni askeri yönetimin “Nijer’in terörle mücadelede başarısız olduğu ve ABD ile Avrupalı müttefiklerin ülkeye zarar verdiği” suçlamasını yalandı. Bazum, Nijer’in ulusal bütçesinin yüzde 40’nın dış yardımlara bağımlı olduğunu ve darbe başarılı olursa bu yardımların kesileceğini kaydetti.
Bazum, Nijer’in, son 15 yılın en güvenli dönemini yaşadığını belirterek, ülkesinin, darbe hükümetlerinin yönetimde olduğu Burkina Faso ve Mali’den çok daha iyi durumda olduğunu öne sürdü.
Bazum, “Orta Sahel bölgesi, darbecilerin ve bölgedeki müttefiklerin açık daveti yüzünden Wagner vasıtasıyla Rusya etkisine girebilir.” dedi.
BATI’NIN SAHEL’DEKİ EN ÖNEMLİ MÜTTEFİKİ
Mali ve Burkina Faso’da art arda yaşanan darbeler sonrası Batı’nın Sahel’deki en önemli müttefiki haline gelen Nijer’de, Fransa’nın 1500 ve ABD’nin de yaklaşık 1000 askeri bulunuyor. ABD’nin şimdiye kadar inşa ettiği en büyük ve masraflı İnsansız Hava Aracı (İHA) üssü de Agadez kenti yakınlarında yer alıyor.
Fransa da ABD ve İtalya ile başkent Niamey’deki bir askeri üssü kullanıyor.
ASKERİ YÖNETİMLERE VERİLEN SÜRE DARALIYOR
ECOWAS, 30 Temmuz’da, ABD ve Fransa kariıtı askeri yönetime Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un serbest kalması ve yeniden görevine dönmesi için bir hafta süre vermişti.
ECOWAS, bu süre zarfında taleplerinin karşılanmaması durumunda askeri müdahale dahil her seçeneği değerlendireceklerini duyurmuştu.
Askeri müdahale ihtimali, Batı Afrika’daki diğer askeri hükümetlerinin tepkisini çekmişti.
Yönetimde askerlerin olduğu Burkina Faso ve Mali, yayımladıkları ortak bildiride Nijer’e askeri müdahalenin kendilerine savaş açmak anlamına geldiği konusunda ECOWAS’ı uyarmıştı. Gine de destek açıklamasında bulunmuştu.
Diğer yandan Senegal, Fildişi Sahili, Benin ve Nijerya da üyesi oldukları ECOWAS’ın askeri müdahalesini destekleyeceklerini açıklamıştı.
NİJER’DE İSYAN
Nijer’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, 26 Temmuz’da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı unsurlarınca alıkonulmuş ve o akşam asker yönetime el koyduğunu duyurmuştu.
Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı General Abdurrahmane (Ömer) Tchiani, 28 Temmuz’da Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP) isimli yeni askeri yönetimin liderliğini üstlenmiş ve geçiş hükümetinin başına geçmişti.
BÜYÜKELÇİLERİN GÖREVLERİNE SON VERDİLER
Nijer’de 26 Temmuz’da darbe yapan askeri yönetim, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunun (ECOWAS) Nijer’e askeri operasyon düzenlemesi halinde üye ülkelerden birine saldıracaklarını duyurdu.
“Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP)” Sözcüsü Amadou Abdramane, devlet televizyonundan yeni bir bildiri okudu.
Bildiride, Nijer’in Paris, Abuja, Lome ve Washington büyükelçilerinin görevine son verildiği duyuruldu.
Halka, casuslar ve yabancı ülkelerin ordularına karşı dikkatli olunması çağrısında bulunulan bildiride, şüpheli her türlü hareketin yetkililere ihbar edilmesi istendi.
Bildiride, Fransa ile imzalanan tüm askeri iş birlikleri ve protokollerin de feshedildiği kaydedildi.
Askeri yönetim, ECOWAS’a uyarıda bulundu. Bildiride, “ECOWAS, Nijer’e askeri müdahalede bulunursa, dostlarımız (Gine, Mali, Burkina Faso) hariç üye ülkelerden birine ani bir saldırı düzenleriz” ifadesi kullanıldı.
VERİLEN SÜRE AZALIYOR
ECOWAS, 30 Temmuz’da düzenlediği olağanüstü zirvede, askeri yönetime, Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un serbest kalması ve yeniden görevine dönmesi için bir hafta süre vermişti.
ECOWAS, bu süre zarfında taleplerinin karşılanmaması durumunda askeri müdahale dahil her seçeneği değerlendireceklerini duyurmuştu.
Askeri müdahale ihtimali, Batı Afrika’daki diğer cunta hükümetlerinin tepkisini çekmişti.
Yönetimde askerlerin olduğu Burkina Faso ve Mali, yayımladıkları ortak bildiride Nijer’e askeri müdahalenin kendilerine savaş açmak anlamına geldiği konusunda ECOWAS’ı uyarmıştı. Gine de cuntaya destek açıklamasında bulunmuştu.
Diğer yandan Senegal, Fildişi Sahili, Benin ve Nijerya da üyesi oldukları ECOWAS’ın askeri müdahalesini destekleyeceklerini açıklamıştı.
