Atatürk’ün dervişleri… Alevilerle karşı karşıya geldi mi?

featured

Koçgiri ve Seyit Rıza olayları, tekke ve zaviyelerin kapatılıp tarikatların pasifize edilmesi, Alevi-Bektaşîler ile Atatürk arasında bir düşmanlık olduğunu söylemek için yeterli midir? Her Türk okurunun kütüphanesinde bulunması gereken bu eser, günümüzde Aleviler üzerinden Atatürk düşmanlığı yapan kesimlere esaslı cevaplar içeriyor.

Osmanlı Devletinin son dönemleri ve Cumhuriyet’in kuruluş aşamasında, içinde bulunulan sıkıntılı dönemin yarattığı bazı olaylar, Atatürk ile Alevilerin düşman iki kutup olduğu algısına yol açmıştır. Ancak, Koçgiri ve Seyit Rıza olayları, tekke ve zaviyelerin kapatılıp tarikatların pasifize edilmesi, Alevi-Bektaşîler ile Atatürk arasında bir düşmanlık olduğunu söylemek için yeterli değildir.

Bu dönemde hangi etnik ve dinî zümreden kaynaklandığı ayırt edilmeksizin çıkan her isyanı bastırma ve dini inançları istismar ederek devlet içine adeta bir kanser gibi yerleşmiş olan tekkeleri kapatma şeklinde ilerleyen son derece gerekli devlet politikası, Atatürk ile Alevi-Bektaşi zümreler arasına bir set çekmek için asgarî bir gerekçe sayılamaz.

Bu durum olsa olsa Cumhuriyetin kuruluşu aşamasındaki tavizsiz duruşun bir örneği olabilir. Atatürk’ün spesifik olarak Alevileri hedef alıp söylediği dışlayıcı, ötekileştirici herhangi bir sözü ya da davranışı yoktur. Hatta onun bu zümreye dâhil olan ve çocukluk döneminden beri yayında görmek istediği, fikir alıp istişare ettiği pek çok yakın arkadaşı vardır. İşte bütün bu sorunlu alanlara temas eden ilaç gibi bir çalışma Atatürk’ün Dervişleri.

Cumhuriyetin kuruluş yılları, halk içerisindeki hemen her kesimin özverili çalışmalarına şahit olmuştur. Millî birliğin sağlanması noktasında kadın-erkek, yaşlı-genç, eğitimli-eğitimsiz farkı gözetilmeden, dinî ve kültürel farklılıklar ön plana çıkarılmadan Anadolu’nun her bir ferdi bu şanlı mücadeleye iştirak etmiştir. Bunlardan biri de Alevi-Bektaşi topluluklarıdır. Ali Rıza Özdemir tarafından kaleme alınan Atatürk’ün Dervişleri, Atatürk’ün Alevi ve Bektaşilerle olan ilişkilerini ve bu iki tarafın birbirine bakış açısını ortaya koymak amacıyla, özenle hazırlanmış bir çalışma.

Atatürk’ün Dervişleri, tarihî-biyografik türde kaleme alınmış bir eser. Eserde, Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş savaşının Alevilerle kesişim noktaları özgün bir bakış açısıyla incelenmiş, bu dönemlerde öne çıkan ve Atatürk’ün yanında olup doğrudan destek sağlayan Recep Peker, Ali Rıza Öge, Behçet Kemal Çağlar, Dersimli Diyap Ağa gibi Alevi-Bektaşi isimler tanıtılarak Atatürk ile olan bağlantıları ortaya konmuştur.

“Sorunlu Alanlar” bölümündeyse Atatürk’ün Alevilerle ilgili görüş ve düşünceleri ele alınmış, ortaya koyduğu tutum özgün bir bakış açısıyla irdelenmiştir. Tahtacılara yapılan zulüm, tekke ve tarikatların kapatılmasının Alevilik-Bektaşiliğe etkisi gibi söz konusu dönemde yaşanan kimi olaylara dair akla gelen sorulara cevap aranmıştır. Eserin sonunda Âşık Veysel, Mahzuni Şerif, Sefil Selimi, Ali İzzet Özkan gibi Alevi-Bektaşî şairlerinin şiirlerinden hareketle Atatürk’ün bu zümre hafızasındaki yeri ve önemi örneklerle verilmiştir.

Daha önce yayımlanan Kayıp Türkler, A’dan Z’ye Alevilik, Aleviliğin Yazılmayan Tarihi, Kürtler ve Türklük gibi onlarca eser kaleme alan Ali Rıza Özdemir, bu çalışmasında da konuyu farklı bir bakış açısıyla inceleyerek sorunlu alanlara parmak basıyor. Etnik köken ve Alevilik konularındaki derin bilgi birikimi ve özgün çalışmalarıyla tanınan yazar, bu eserinde de konunun farklı bir yönüne ışık tutuyor. Her Türk okurunun kütüphanesinde bulunması gereken bu eser, günümüzde Aleviler üzerinden Atatürk düşmanlığı yapan kesimlere esaslı cevaplar içeriyor. Özdemir, bu eserde temelde iki amacı hedeflediğini söylüyor: “Birincisi, Alevilerin Kurtuluş savaşındaki rolünü yeterli düzeyde açıklama, ikincisi ise Alevilerin Atatürk algısına sağlıklı bir temelde izah getirmek…”

 

 

 

Atatürk’ün dervişleri… Alevilerle karşı karşıya geldi mi?

Abonelik

VeryansınTV'ye destek ol.
Reklamsız haber okumanın keyfini çıkar.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

3 Yorum

  1. Turan isimli kişiye hitaben:
    Sen bir provokatorsun. Atatürk Alevilere karşı.hicbir zaman düşmanlık gutmedi. Bunu ancak senin gibi etnik siyasetçilerin güdümüne girmiş Aleviliğini unutmuş kişiler söyler. Atasıni sevmeyen bir Alevi olsa olsa düşkün olur.

  2. Mustafa Kemal dinin her taraflarına düşmandı bütün dinlere aslında sadece İslam degil Allah inancı yoktu tarih kitaplarında var belgeler işine gelmeyen kabul etmiyor ama bütün tarih onun dine düşman okdugunu biliyor bende bir alevi olarak diyorum o şahıs alevleri dedelerimiz i katletti bunuda Sabiha Gökçen e yaptırdı kendi söylüyor pilot söylüyor bizim mKemal sempatizanları anlamıyor hala bektaşi ler hala seviyor onu bütün tarihini silmiş bombalamış asmış anlamak mümkün degil katillerine aşık olmuşlar

  3. 12 Mart 2020, 14:59

    Atatürk e düşman olanlar din yada toprak sömürüsü üzerinden rızkını kazanan Allah ile aldatıcılardır. Bunlar Sunni de olur Alevi de, şeyh de olur, derviş de… Olamadıkları şey insanlıktır.

Giriş Yap

VeryansınTV ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!