BEBEKLERDE BRONŞİT NEDİR?
Bronşit, ses kutusu (larenks) ile akciğer arasındaki hava yollarının boşluğa bakan yüzündeki örtünün iltihabıdır.
Bebek üç aydan küçük ise onu soğuk algınlığından korumanın tek yolu bu hastalığa yakalanan bireylerden uzak tutmanızdır. Özellikle kışın bu koruma çok önemlidir, çünkü bu mevsimde virüs, yüksek seviyede dolaşımdadır. Bebekler bu hastalığı yetişkinlere göre bağışıklık sistemi güçlenmediği için çok daha ağır atlatmaktadır. Bebeğinizde üst solunum yolu enfeksiyonu oluşmuş ve 3 aydan küçükse derhal doktora gitmelisiniz, çünkü tedavi için geç kalındığı takdirde bu hastalık zatürre ya da bronşite dönebilir.
İki yaş altı bebeklerde alt solunum yolu tıkanıklığı olarak ifade edilen akut bronşiolit sık görülmektedir. Mevsim geçişlerinde daha fazla görülür, hastalık önce üst solunum yolu enfeksiyonu şikayetleriyle başlar ve 2-3 gün sonra alt solunum yollarına da sarkabilir. 1 hafta içinde yoğun öksürükle birlikte solunum sıkıntısına yol açar. İki yaş altındaki çocukların %42-62’si viral enfeksiyonlar sonucunda oluşmaktadır. Hastalık genelde “solunum sinsityal virüsü [respiratory syncytial virus (RSV)] ile bulaşmakla birlikte RSV %50’den fazla vakada mevcuttur.
Bronşit, akut ve kronik olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Akut bronşit belirtilerini hızlı gösterip birkaç hafta etkisini gösterdikten sonra bitmektedir. Kronik bronşit akut bronşite göre daha ağırdır, belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkmakla birlikte kişiye göre daha da ağır yaşanabilmektedir. Aylar veya yıllar sürebilmektedir. Bunun temel nedeni ise sigaradır. Bebeklerde genelde akut bronşit görülmektedir. bronşitin ağır geçmemesi ya da ağır bir hastalığa dönüşmemesi için derhal doktora başvurulmalıdır.
BEBEKLERDE BRONŞİTİN BELİRTİLERİ
Bebeklerde bronşitin açık belirtileri vardır. Bu belirtilerden en yaygınları balgamlı öksürük ve burun akıntısıdır. Ayrıca hastalığı daha da belirginleştiren faktörlere örnek olarak boğaz ağrısı, hafif baş ağrısı, hafif ateş, nefes almada güçlük, göğüste hafif ağrı, hırıltılı nefes alma, kusma, vücutta yoğun ağrı verilebilir. Akut bronşit bittikten sonra da öksürüğün bir süre daha devam ettiği görülebilmektedir. Bu belirtiler akut bronşit olarak kendini göstermekle birlikte doktor kontrolünde bir önlem alınmadığı takdirde kronik bronşite dönme olasılığı da yüksektir. Akut bronşit kısa süreli tedavi neticesinde tamamen ortadan kalkmaktadır. Tedavi ihmal edildiği ve kronik bronşite döndüğü takdirde ise iltihap akciğerde tekrarlanmaktadır.
BEBEKLERDE BRONŞİT TANISI NASIL KONUR?
Bronşitin teşhisi için doktor tarafından ön muayenede hırıltı ve tıkanıklık olup olmadığını anlamak için steteskopla bebeğin göğsü dinlenmektedir. Bronşitin teşhisi için bir teste ihtiyaç duyulmamakla birlikte doktor, pnömaniyi (zatürre) engellemek için ciğer filmi isteyebilir. Yukarıdaki belirtilerin bazıları astıma da ortam yaratabildiği ve astım tanısı ihtimaline karşın doktor tarafından solunum testi (spirometri) de yapılmaktadır.
BEBEKLERDE BRONŞİTTEN KORUNMANIN YOLLARI
Bebeklerin bağışıklığı gelişmediği için hastalığa hafif şekilde maruz kalsa bile ağır bir rahatsızlık geçirmesi muhtemeldir. Bu bakımdan grip ya da soğuk algınlığı geçiren hasta bireyin bebeğe yaklaşmaması, hatta ev içinde koruyucu maskeyle dolaşması önemlidir.
- Ortam havasının daha temiz olması bebekler için çok önemlidir, bu yüzden sık sık havalandırılmalıdır.
- Bebeğin kaldığı ev düzenli olarak temizlenmeli ve bronşite yer verecek kirlilikten uzak olmakla birlikte temizlik malzemelerinin yoğun tesiri altında da kalmamalıdır.
- Çocuğun sigara dumanına maruz kalması kesin bir şekilde engellenmelidir. Bu bakımdan toplu yerlere sokulması büyük riskler içerirken evde sigara içilmemesi önem arz eder.
- Anne sütü eksikliği çocuğun ileri yaşlarda bronşit dışında da pek çok rahatsızlığa yol açabileceği için ilk 6 ay kesinlikle anne sütü almalıdır.
- Çocuğun bebekliğinden itibaren bol sıvı alması ve taze meyve-sebze tüketmesi bünye olarak güçlenmesi bakımından çok önemlidir.
- Bebeğin/çocuğun yanında parfüm ya da deodorant gibi maddelerin kullanımı minimuma indirilmeli, hatta mümkün mertebe kesinlikle kullanılmamalıdır.
ÇOCUKLARDA BRONŞİT İLERLEMESİ NASIL ÖNLENİR?
Eğer bebekte soğuk algınlığı gibi bir hastalık varsa acil müdahale edilip yüksek derecede zarar görmesi engellenmelidir
- Doğru ve sağlıklı beslenmelidir, bol sıvı almalıdır.
- Anne sütü bebekler için gelişimleri için çok önemli olmakla birlikte ana kaynaklarından birini teşkil eder. Hastalık dönemlerinde vücut direncinin daha iyi olması için daha sık emzirilmelidirler.
- Havayı temiz tutun, evin içinde kimyasal maddeleri solumasına müsade etmeyin.
- Toz, duman ve kirden uzak tutunuz. Bu bakımdan evin her zaman hijyenik olması çocuğunuzu korumak için başat faktördür.
BEBEKLERDE BRONŞİTİN TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Bronşit iyi huylu bir hastalıktır ve doğru yöntemlerle tedavi uygulandığı takdirde 1 ay içerisinde iyileşme görülecektir. Tedavi yöntemi olarak sıkça duyduğumuz şekilde antibiyotik kullanmak çözüm olmayacaktır. Çünkü antibiyotikler virüslere karşı değil, bakterilere karşı kullanılmaktadır. Sağlıklı ve düzenli beslenme, ağrı kesici ateş düşürücü ilaçlar, nefes açıcı ilaçlar hastalığın geçmesinde etkili faktörler olacaktır.
BEBEKLERDE BRONŞİT ÖKSÜRÜĞÜNE NE İYİ GELİR?
Bronşitin ağır etkilerinin giderilmesi için takviye edici bazı besin maddelerine ihtiyaç vardır. Bu besin maddeleri boğaz tahrişini, iltihapları gidermek için önem arz eder. Bronşit sürecinde zencefil, sarımsak, zerdeçal, okaliptüs yağı, tuzlu su, bal hastalık sürecini daha kolay atlatılmasını ve öksürüğün dikkate değer oranda azalmasını sağlar.
BEBEKLERDE BRONŞİT TEKRARLAR MI?
Bronşit, akut ve kronik olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Doğru tedavi yöntemiyle akut bronşit yaklaşık 1 ay sonunda tamamen geçmektedir. Sigara, kimyasal duman, toz gibi maddelere sürekli maruz kalmak ise akut bronşiti kronik bronşite dönüştürebilir. Kronik bronşit ise akciğerde mütemadiyen iltihaplanma yaparak tekrar eder.
