Yazar Kürşat Yıldırım’ın Ötüken Yayınlarından çıkan Bir Zamanlar Türk İdiler – Türk Kökenli Çin Aileleri kitabı göçebe Türklerin geçmişinde bir yolculuk yapmamızı sağlayan otuz dört bölüm ve 112 sayfadan oluşan bir sözlük.
Yazar Kürşat Yıldırım’ın Ötüken Yayınlarından çıkan Bir Zamanlar Türk İdiler – Türk Kökenli Çin Aileleri kitabı Çin’e yerleşen Türk kökenli ama asimile olmuş aileler hakkında Çin kaynakları üzerinden sürdürülen bir araştırmanın sonuçlarını içeriyor.
Türk kimliğini yitirişin ilk ve en yoğun yaşandığı ülkelerden biri, tarihleri neredeyse Trükler kadar derine uzanan ama durağan bir kültüre dayanan Çin olmuştur.
“Bozkırlı Türkler” farklı birçok coğrafyada ve değişen iklim şartlarında hayatta kalmayı başarmış bir topluluktur. Ancak hâkim bir kültürle karşılaştıklarında kimliklerini hızla yitirdikleri de doğrudur. Türklerin tarih boyunca en fazla Çin topraklarında yok olduklarını çünkü buralarda öz kimliklerini çok fazla arka plana attıklarını savunan yazar, Çinlileşme korkusunun Hunlardan itibaren devlet katında bile etkili olduğunu belirtir.
KAYNAKLAR NE DİYOR
Demet Yener’in millidusunce.com’da yazdığına göre Çin toplumunda binlerce yıldır önemini koruyan aile ve soy adlarına değinen yazar, toplum tipi ne olursa olsun aile adının kimlik belirleyici olduğunu iddia ediyor.
Tarih araştırmalarında da bu nedenle ilk olarak aile adlarına başvurulduğunu belirtiyor. Yine bu sayede Çinlileşmiş Türk aileleri hakkında da sağlıklı bilgilere ulaşılabildiğini savunur.
Eski Çin toplumunda sülale adlarının rastgele verilmediğini ve her sülale adının bir sebebi olduğunu söyleyen yazar, kimi zaman devlet ve sülale adının, kimi zaman köy ya da kasaba adlarının, kimi zaman da karakol ya da kervansaray adlarının verildiğini belirtir.
İçinde kronolojik tablolar ve biyografilerin yer aldığı yıllıklar önemli Çin kaynakları arasında verilir. Bunlardan başka Tarih Ansiklopedileri de önemli kaynaklar arasında sayılır. Bunlardan ilki Tong Dian ve diğeri de Tong Zhi olarak belirtilir. Yazarın belirttiği bir diğer kaynak da Aile Ansiklopedileridir.
ÇİNLİLEŞEN TÜRK AİLELERİ
Tarih kaynaklarında sözü edilen bozkırlı Türkler, boylar halinde ve varsa boyların altında aileler halinde anlatılırken Çinlileşen Türklerin sadece aileler halinde anıldığını belirten yazar, Türklerin askeri başarılarının onları Çin devletlerinde yüksek mertebelere getirdiğini de anlatır.
Yazar, Çinlileşen Türk ailelerinin Çin Halk Cumhuriyeti’nde bugün Amur, Anwei, Gansu, Hebei, Shangai, Shanxi, Uygur Özerk Bölgesi ve Yunnan bölgelerinde yoğunlaştığını belirtir.
Çin’de adı Shangai olan bir yerleşim birimi yok, (上海 pinyin:shanghai Türkçe: şanhay diye okunur) Demet Yener’in yazım hatalarını düzeltip yayınlasaydınız keşke. Amur dediği yer de Harbin’ in merkez şehri olduğu 黑龙江 heilongjiang ili sanırım..
Keşke yazımı kaynak göstererek yayımlasaydınız. Daha ahlâkı olurdu. Hatta isteseniz sizin için de yazardım.