İBB Şehir Tiyatroları’na atanan kişi ‘fikir hırsızı’ mı?

CHP’li Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul Şehir Tiyatroları’na Genel Sanat Yönetmeni olarak atadığı Mehmet Ergen, tescilli fikir ve emek hırsızı çıktı. Mahkemenin çalıntı eserden mahkum ettiği Ergen 30 bin TL tazminat ödedi.

Star Gazetesi’nden Bedir Acar’ın haberine göre; 23 Ekim’de İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmenliğine atanan Mehmet Ergen’in, 2011 yılında görülen ve sanat dünyasında emek hırsızlığı olarak nitelendirilen bir davadan 30 bin TL tazminat ödemeye mahkum edildiği rotaya çıktı.

Çevirmen Lale Eren Dalsar’ın açtığı 2008 tarihli dava dosyasına göre,  Mehmet Ergen, Dalsar’ın yabancı bir yazardan yaptığı çeviri eseri (Oyunun Oyunu) kendi çevirisiymiş gibi göstermekle suçlanıyor.

Bu suçlama doğrultusunda Kartal Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahmekesi’nde görülen ve dört yıl süren dava, çevirmen Lale Eren Dalsar lehine sonuçlandı ve  Mehmet Ergen maddi ve manevi tazminat olarak toplamda 30 bin TL ödemeye mahkum edildi.

Mehmet Ergen, gerçek çevirmen Lale Eren Dalsar’a tazminat ödemek zorunda kaldı.

‘OYUNUN OYUNU’!

Mehmet Ergen’in ‘emek hırsızlığı’yla suçlandığı davaya konu olan ‘Noises Off’ adlı kitap İngiliz oyun yazarı Michael Frayn’a ait. Söz konusu eseri ‘Oyunun Oyunu’ adıyla yaklaşık 20 yıl önce Türkçeye kazandıran isim ise Lale Eren Dalsar oldu. Mehmet Ergen’in avukatı ise Michael Frayn’ın eklemelerde bulunduğu eseri müvekkili Ergen’in yeniden Türkçe’ye çevirdiğini öne sürdü. Ancak, kitabı yeniden Türkçe’ye çevirdiği iddia edilen Mehmet Ergen’in Lale Eren Dalsar çevirisinde yer alan ‘Oyunun Oyunu’ adını bile aynen kullandığı gözlerden kaçmadı.

AĞIR İTHAMLAR VAR

Lale Eren Dalsar’ın avukatı Candaş Gürol’un mahkemeye sunduğu dava dilekçesinin mütalasında ise aynen şu görüşlere yer verildi: ‘Davalı tarafın yazar Michael Frayn’in 2000 yılında oyun metninde yapmış olduğu değişikliklerle birlikte eseri yeniden çevirdiği iddiasıyla, Lale Eren Dalsar tarafından yaklaşık yirmi sene önce çevrilmiş olan bu eseri kendisinin çevirdiğini beyan ettiğini ve aynı zamanda yönetmenliğini yaparak 2002 yılında eseri İzmit Şehir Tiyatrosunda sahnelendiğini, davalının oyunun yönetmeninin yanı sıra kendisini oyunun çevirmeni olarak da lanse ettiğinden müvekkilinin çok sonra haberdar olduğunu, davalının asalında müvekkilinin çevirmiş olduğu esere, yazarın 2000 yılında düzenlemiş olduğu Post Production metninde, ki değişiklikleri monte ederek, müvekkili tarafından markalaştırdığı ‘Oyunun Oyunu’ ismin dahi değiştirmeye gerek duymaksızın eseri tümüyle kendisinin yeniden çevirdiğini iddia ettiğini, kişisel ilişkilerini kullanarak eserin yazarı Michael Frayn’in bağlı olduğu İngilitere’deki ajansa kendisini gerçek çevirmen gibi tanıtarak, oyunu özel bir tiyatro olan Yasemin Yalçın Tiyatrosu’nda da oynamış, çevirmen olarak adını yazdırmış ve fikri bir emek göstermediği eserden ciddi karlar elde ederek Lale Eren Dalsar’ı zarara uğrattığı beyan edilmiş ve tazminat talep edilmiştir.’

Tarafların sulh yoluyla anlaştığı karar neticesinde, Mehmet Ergen, Lale Eren Dalsar’a ait hiçbir eserden doğan telif hakkına tecavüz etmeyeceğini, şayet ederse ihlal için ayrıca 10 bin avro ceza ödemeyi de mahkeme belgelerinde kabul ve taahhüt etmiş oldu.

GERÇEK ÇEVİRMEN OLARAK TANITMIŞ

İBB Genel Sanat Yönetmeni Mehmet Ergen’in 30 bin TL tazminata mahkum eden dava dilekçesinde belirtildiğine göre Ergen, yalnızca çeviride sahteciliğe imza atmakla kalmamış, ilişkilerini kullanarak Michael Frayn’in İngiltere’deki ajansına kendisini gerçek çevrimen gibi tanıtmış.

Çeviri davasına konu olan İngiliz yazar Michael Frayn’ın “Noises Off” adlı oyunu, Türkçe’ye Lale Eren Dalsar tarafından çevirildi. Dalsar’ın çevirisi İBB Şehir Tiyatroları tarafından 2016 sanat sezonunda sahneye konuldu. İBB afişinde ‘çevirmen’ olarak da Lale Eren adı geçiyor. Ancak aynı oyunun Yasemin Yalçın Tiyatrosu’nda oynanan versiyonunda ise ‘Çevirmen ve yönetmen’ olarak Mehmet Ergen’in adı geçiyor.