Yazar Mine Kırıkkanat, Elif Şafak’ın Bit Palas romanında, kendi romanı olan ‘Sinek Sarayı’ndan intihal yaptığı iddiasıyla dava açmıştı.
Anadolu 1. Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde görülen duruşmada gerekçeli karar açıklanmış; mahkeme heyeti Elif Şafak’a 159 bin lira para cezası verirken, kitabı yayımlayan Doğan Kitap’a da 83 bin lira maddi tazminat cezası vermişti. Kırıkkanat’a da taraflardan 10 bin TL manevi tazminat bedeli ödenmesine hükmedilmişti.
Murathan Mungan, Orhan Pamuk, Oya Baydar, Ümit Kıvanç, Yekta Kopan, Zülfü Livaneli gibi isimlerin yer aldığı 130 ‘yazar’ da Şafak’a destek açıklaması yapmıştı.
İLK VUKUATI DEĞİLMİŞ!
Habertürk yazarı Oray Eğin, “Bit ve Sinek” isimli köşe yazısında Şafak’ın eski vukuatlarını da açıkladı.
“İskender” romanının Zadie Smith’in “White Teeth”ine fazlaca benzediğinin konuşulduğunu hatırlatan Eğin, iddianın ilk sahibi Smith’in romanını Türkçeye çeviren Mefkure Bayatlı olduğunu belirtti.
Eğin, Bayatlı’nın, Şafak’ın İskender romanına ilişkin olarak “Bu kadarı tesadüf olamaz. Şafak, Zadie’nin kitabını şablon olarak örnek almış, aileyi Türk yaparak bir kitap yazmış. Konuyu basitleştirmiş. Özellikle pencere hikayesindeki benzerliği aklım almıyor. On tane öyle paralel hikaye yazılabilirdi ama pencere hikayesi paralel bile olmamış. Buna intihal denir. Uyarlama gibi bir şey olmuş. Esinlenmeyi aşmış.” dediğini aktardı.
BİR VUKUAT DAHA
Şafak’ın “On Dakika Otuz Sekiz Saniye” romanının da Kahraman Çayırlı’nın “Hayat Kadınları Aldatmaz”ından fazlasıyla esinlendiği iddiasını da aktaran Eğin, Şafak’la ilgili intihal tartışmalarının ufak bir kısmına kendisinin de taraf olduğunu belirtti.
Eğin, ““İskender” romanın kapağının Glenn Gould belgeselinin DVD kapağından aşırıldığını ben yazmıştım. Şafak’ın “Şemspare” kitabındaki şemsiye fotoğrafları için de benzer yorumu yapanlar oldu. (Elif Şafak’ın kitap kapaklarını yapan reklamcı Uğurcan Atatoğlu; onun ortağı Serdar Erener. Serdar Erener’in eşi Nil Karaibrahimgil’in bir albüm kapağıysa birebir Yayoi Kusama’dan aşırma.)” dedi.
ŞAFAK NEDEN ‘OKUMADIM’ DEMEDİ?
Şafak’ın da “Sinek Sarayı”nı okuyup okumadığının bilinmediğini belirten Eğin, Şafak’ın ısrarla Kırıkkanat’ın kendisine karşı husumeti olduğunu, bu yüzden takıntılı bir şekilde bu davayı açtığını iddia ettiğini, ancak “Okumadım” demediğini aktardı.
‘İNGİLİZ’ LOBİSİ
Şafak’ın “göçmen İngiliz yazarlar kulübü”ne üye olduğunu da belirten Eğin, yazısında şu ifadelere de yer verdi:
“Şafak’ın “White Teeth”i okuduğuna şüphe yok, çünkü kendisinin de ait olduğu göçmen İngiliz yazarlar kulübünün üyeleri birbirlerini bilir, takip eder ve okumasalar bile okumuş gibi yapıp kollarlar. Smith’in okumadığı romanın intihal olabileceğini gülünç bulması kanıtı. Kırıkkanat’la Şafak’ın ayrı değer yargılarına, ahlaki sorumluluk ve dünya görüşüne sahip oldukları ortada. Kırıkkanat da o kulübün üyesi olsaydı büyük ihtimalle Smith gibi görmezden gelirdi. Ama değil.”
NE OLMUŞTU?
Yazar Mine Kırıkkanat, Elif Şafak’ın Bit Palas romanında, kendi romanı olan ‘Sinek Sarayı’ndan intihal yaptığı iddiasıyla dava açmıştı. Anadolu 1. Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde görülen davada gerekçeli karar açıklandı. Mahkeme, Elif Şafak’a 159 bin lira para cezası verirken, kitabı yayımlayan Doğan Kitap’a da 83 bin lira maddi tazminat cezası verdi. Kırıkkanat taraflardan 10 bin TL de manevi tazminat kazandı.
Davanın görüldüğü Anadolu 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin gerekçeli kararındaki ayrıntılı açıklamada; Elif Şafak’ın 2001’de ilk basımı yapılan Bit Palas kitap isminde dahi ilk basımı 1990’da yapılan Sinek Sarayı ile benzerliğinin olması, kitaptaki kurgulama, karakterler, mekân ve zaman birliği, olay örgüsüne bakıldığında esinlenmenin çok ötesinde Mine Kırıkkanat’ın Sinek Sarayı isimli kitabının adından ve içeriğinden fazlasıyla yararlandığı ve bu yararlanmanın intihal düzeyinde olduğu ve Mine Kırıkkanat’ın Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’ndan kaynaklı haklarının ihlal edildiği belirtildi.
İstinaf yolu açık olan 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi kararı kesinleştiği takdirde; Elif Şafak’ın Bit Palas romanının yeni basımı yapılamayacak, piyasada olan baskıları toplatılacak ve davanın gerekçeli kararı tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde, masrafı davalılardan tahsil edilmek üzere ilan edilecek.
