Lübnan, Beyrut Limanı’ndaki ‘tarihi’ patlamanın şokunu yaşıyor

Lübnan uzun süredir, yerel para biriminin dolar karşısında beş kata varan değer kaybı, ekonomik krizin yol açtığı protesto dalgası ve Hizbullah-İsrail arasındaki gerilimin tırmanması gibi konularla gündemdeydi.

Ülkenin en büyük nüfusa sahip, ticari ve sosyal metropolü aynı zamanda da başkenti Beyrut’un limanında dün bilinmeyen bir nedenle yangın çıktı.

Beyrut sakinleri limandaki yangını cep telefonlarıyla görüntülerken, meydana gelen ikinci bir patlama korkunç bir etkiye yol açtı. Nükleer bombalarla ilişkilendirilen patlama sonrasındaki mantar bulutu ve patlamanın yol açtığı şok dalgası görüntülere yansıdı. Ortaya çıkan görüntülerin ardından, felaketin büyüklüğüne ilişkin endişeler de arttı.

KENT MERKEZİNDEKİ TÜM MAHALLELER SARSILDI

Beyrut Limanı, kent merkezinde yer alıyor. Bu nedenle limanın çevresinde yoğun yerleşim bölgeleri de bulunuyor. Liman aynı zamanda kentin idari ve ticari merkezlerine de yakın mesafede yer alıyor. 

Limanda yaşanan korkunç patlamanın ardından, kent merkezinin çevresindeki mahallelerde şok dalgası nedeniyle evlerin, otomobillerin, dükkanların camları kırıldı ve vatandaşlar büyük korku yaşadı.

Başkentteki Şehitler Meydanı üzerinde yer alan Muhammed el-Emin Camisi, başbakanlık olarak hizmet veren Saraya binası ve bunun yakınında yer alan eski Başbakan Saad Hariri’nin konutunun da patlama sonucu zarar gördüğü belirtildi. Eski Başbakan Hariri’nin olayda yaralanmadığı bilgisi paylaşıldı. 

Limanın hemen önünden geçen başkentin önemli arterlerinden sahil yolundaki araçların adeta bir kum fırtınasından çıkmış gibi görüntüleri sosyal medyaya yansıdı. 

Yıkılan bölgeleri inceleyen Beyrut Valisi Mervan Abbud patlamayı Hiroşima ve Nagazaki’ye benzetti ve yaptığı açıklama sırasında gözyaşlarını tutamadı.

PATLAMAYA İLİŞKİN İDDİALAR

Tarihindeki 15 yıl süren kanlı iç savaş, siyasi suikastlar, devlet dışı silahlı aktörler, İsrail ile devam eden savaş hali gibi istikrarsızlık unsurları nedeniyle Lübnan’daki patlamaya ilişkin birçok iddia ortaya atıldı. 

İddialardan biri, Lübnan’daki Hizbullah Örgütü’nün burada uzun menzilli füze programı yürüttüğü ve İsrail’in bu noktayı hedef aldığı oldu. Bu iddia sosyal medyada gündeme getirildi ancak iki taraf da bu iddiayı reddetti.

Hizbullah’a yakın kaynaklar ülkenin yerel medyasına yaptığı açıklamada, Beyrut’taki patlamanın, kendilerine ait silah depolarında meydana geldiği ve saldırının İsrail tarafından gerçekleştirildiği yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığını bildirdi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gabi Aşkenazi de yerel bir televizyona yaptığı açıklamada ülkesinin patlamayla ilişkisi olduğu iddiasını reddetti ve kaza olabileceğini aktardı.

DEPODA ALTI YILDIR BEKLEYEN 2 BİN 750 TON AMONYUM NİTRAT

Lübnan resmi ajansı NNA, patlamadan kısa süre önce Beyrut Limanı’nda patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depoda yangın çıktığını duyurdu. Depoda daha sonra şiddetli bir patlama meydana geldi. 

Lübnan Emniyet Genel Müdürü Abbas İbrahim, olayın, daha önce el konulan patlayıcıların tutulduğu bir depoda meydana geldiğini söyledi.

Daha sonra, Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Cumhurbaşkanlığına ait Twitter hesabından yaptığı açıklamada, herhangi bir güvenlik önlemi alınmadan 2 bin 750 ton amonyum nitratın 6 yıl boyunca bir depoda tutulmasının “kabul edilemez” olduğunu ifade etti.

İlk yangına neyin yol açtığına ilişkin henüz resmi bir açıklama yok ancak sosyal medyada limanda kaynak yapıldığı iddiaları yer aldı.

Lübnan’ın tarihinde kritik bir eşik taşıyan eski Başbakan Refik Hariri’nin 2005 yılındaki suikastinde kullanılan bomba yüklü araçtaki patlayıcının 1 ton ağırlığında olduğu, yerel basında sıkça hatırlatıldı. 

TRUMP’TAN KAFA KARIŞTIRAN MESAJLAR

Patlamanın saldırı olabileceğine ilişkin kafa karıştırıcı bir mesaj da ABD Başkanı Donald Trump’tan geldi. Trump dünkü basın brifinginde gazetecilere, patlamanın bir saldırı olabileceğini, görüntüleri izleyen generallerin kendisine bunun saldırı olabileceğini söylediğini aktardı. 

BİLANÇONUN ARTMASINDAN ENDİŞE EDİLİYOR

Lübnan Kızılhaçı’nın yaptığı son açıklamaya göre, limandaki patlama nedeniyle şu ana kadar en az 100 kişi hayatını kaybetti, 4 bin kişi yaralandı. Ancak, henüz enkaz altında kalanları arama çalışmaları devam ediyor ve ölü sayısının artmasından endişe ediliyor. 

Yerel medyada çıkan haberlerde patlama nedeniyle Hristiyan Ketaib Partisi Genel Sekreteri Nizar Necaryan öldü. Kazakistan’ın Beyrut Büyükelçisi Yerzhan Kalekenov yaralandı, büyükelçilik binası da hasar gördü.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta meydana gelen patlamada, 2 Türk vatandaşının hafif şekilde yaralandığını açıkladı.

Türk Hava Yolları, Lübnan’da yaşanan patlama sırasında Beyrut ofisindeki bir çalışma arkadaşlarının hafif şekilde yaralandığını aktardı.

Lübnan’daki ABD Büyükelçiliği, Beyrut Limanı’nda dün meydana gelen patlama nedeniyle ülkede yaşayan Amerikan vatandaşlarına “patlamada  zehirli gazların açığa çıktığına dair haberlerin olduğu ve vatandaşlara evlerinde kalmaları ve mümkünse maske kullanmaları” uyarısı yaptı.

Beyrut’ta bir hafta boyunca olağanüstü hal ilan edildi. Lübnan Kızılhaçı da ülke genelinde vatandaşlara acil kan bağışı çağrısı yaptı. 

 ULUSLARARASI TOPLUMDAN DESTEK MESAJLARI

Beyrut Limanı’ndaki patlamanın ardından Lübnan’a Türkiye başta olmak üzere Katar, Mısır, Ürdün, Irak, İran, ABD ve İsrail’den yardım teklifleri ile dayanışma açıklamaları geldi. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Lübnanlı mevkidaşı Mişel Avn’ı telefonla arayarak Türkiye’nin Lübnan’ın yanında olduğunu ve Lübnan için sağlık başta olmak üzere ihtiyaç duyulan her alanda insani desteğe hazır olduklarını belirtti.

HASARIN BOYUTLARI TESPİT EDİLMEYE ÇALIŞILIYOR

Beyrut Limanı, konteyner, otomobil, kuru ve sıvı yük ve depolama tesisleri dahil olmak üzere hem yolcu hem de kargo terminalleri ile 1,2 milyon metrekarelik bir arazi üzerine kurulu.

Limanın genel kargo alanı 12 depodan oluşuyor ve 120 bin ton kapasiteli bir tahıl ambarını içinde barındırıyor. Limanın neredeyse yerle bir olmasının yanı sıra şehrin en yoğun yerleşim bölgesi büyük hasar gördü. 

Beyrut Valisi Mervan Abbud, zarara ilişkin ilk açıklama olarak Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlamanın 3 ila 5 milyar dolar hasara yol açtığını belirtti.