MONOSİT (MON) NEDİR?
Akyuvar hücresi ya da lökosit adıyla da bilindiği gibi beyaz kan hücreleri kemik iliğiyle lenf bezlerinde üretilir. Bu hücrelerin pek çok türü bulunmaktadır ve bunlardan birisi de fasitlerdir. Fagositler de pek çok alt unsurdan meydana gelmektedir. Bunlardan birisi de monositlerdir. Çekirdek yapılı olan monositler canlı maddeleri yutup eriterek mikropları ortadan kaldırır. Dendritik hücreler ve makrofajlar olmak üzere iki çeşit monosit vardır.
Dendritik hücreler, vücuttaki diğer hücreleri tehlikeye karşı harekete geçirirler. Bu hücreler mide, bağırsak astarı, burun, akciğer gibi dokularda bulunur. Dendritik hücreler bulaşan mikrobun antijenini toplayıp sitokinler yayarak beyaz kan hücrelerini mikrobun olduğu yere çağırır.
Makrofajlar, dendritik hücrelerin çağrıda bulunduğu savaşçı hücrelerden birisidir. Görevleri ise vücuda giren mikroplarla savaşmaktır. Mikropları çevreleyerek toksik enzimlere boğarak öldürürler.
MONOSİT YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?
Monositoz olarak da bilinen monosit yüksekliği vücudun enfeksiyon ya da başka bir hastalıkla mücadele ettiğini gösteren bir gösterge olabileceği gibi ayrıca bazı sorunlar nedeniyle yüksek verimle çalışmalayan monositler anlamına da gelebilir. Monosit yüksekliğine;
- Akciğer hastalıkları ve enfeksiyonlar
- Tüberküloz
- Huzursuz bağırsak sendromu
- Obezite
- Parazit enfeksiyonları
- Maya enfeksiyonları
- Bakteriyel enfeksiyonlar
- Koroner kalp hastalığı
- Lösemi, lenfoma gibi kanser türleri
- Lupus, romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar
- Romatizma bozuklukları
MONOSİT DÜŞÜKLÜĞÜ NEDEN OLUR?
Monositopeni olarak da bilinen monosit düşüklüğü her zaman bir hastalığa işaret etmez, sağlıklı bireylerde de görülebilecek bir durumdur. Monosit kemik iliğinde üretildiği için düşüklük kemik iliğindeki bir probleme işaret olabilir. Bağışıklık sistemindeki bir düşüklük pek çok hastalığın da ağır atlatılmasına yol açabilir. Bu yüzden önlem amaçlı doktora başvurulmalıdır. Monosit düşüklüğü;
- Akut viral enfeksiyonlar
- B12 eksikliği veya anemi
- Lösemi
- Romatoid artrit
- Lupus
- Tüberküloz
- Stres
gibi durumlar dahilinde ortaya çıkabilmektedir.
MONOSİT YÜKSEKLİĞİ VE DÜŞÜKLÜĞÜ NASIL GEÇER?
Eğer monositoz tanısı konulduysa ve doktorunuzun kontrolü altında kalmak kaydıyla
- Kırmızı et tüketiminin sınırlandırılması
- Alkol tüketiminin sınırlandırılması
- Düzenli egzersiz yapılması
- Kızarmış yiyecek tüketiminin sınırlandırılması
- Rafine karbonhidrat tüketiminin sınırlandırılması
gibi hususların uygulanması monosit yüksekliğinin dengeleyecektır.
Eğer monositopeni tanısı konulduysa öncelik kullanılan ilaçların doktora belirtilmesi olacaktır. Bu ilaçlar arasında monosit düşüklüğüne yol açan ilaçlar varsa doktorun belirttiği dozda yeniden kullanmalısınız. Ayrıca B12, C, D gibi vitamin eksiklikleriniz varsa yine doktor kontrolünde takviye vitamin almanız gerekebilir.
Monosit değerleriyle ilgili sorunu doğurabilecek herhangi bir belirtiyle karşılaşılmadığı takdirde dahi monosit değerini dengede tutabilmek için;
- Dengeli beslenme
- Sigara içmeme
- Yaralanma ve enfeksiyon risklerinden kaçınma
- Düzenli egzersiz yapma
- Hijyene dikkat etme
- Stres seviyesini azaltmaya çalışma
gibi hususlara dikkat çekilerek uygulanmalıdır.
İDEAL MONOSİT DEĞERİ KAÇ OLMALI?
Monosit değeri CBC adıyla bilinen kan testiyle ortaya çıkar. Sağlıklı bireyin monosit değerlerinin oranları %0 ile %9 oranında kabul edilmektedir.
NE ZAMAN HEKİM KONTROLÜNE BAŞVURMALISINIZ?
Monosit yüksekliği veya düşüklüğü belirtileri ile karşılaşıldığı takdirde en kısa sürede uzman hekim kontrolünde tedavi görmek için başvurmalısınız. Monosit düşüklüğü ve yüksekliği durumlarında doğan belirtiler yukarıda ifade edilmiştir.
