Bağışıklık sistemimiz için temel savunma hücrelerden olan nötrofiller, vücudun sağlıklı olması için önem arz eder. Nötrofil oranı vücuttaki yaralanma, enfeksiyon ve hastalıklarda değişiklik gösterebilir. Peki nötrofil nedir ve düşüklüğü ile artışı gibi durumlarda ne meydana gelir?
NÖTROFİL (NEU) NEDİR?
Nötrofil (NEU), vücuda saldıran bakteri ve mikroorganizmalara karşı savaşıp onları yok eden, bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından olan bir beyaz kan hücresidir. Nötrofil dışında 4 beyaz kan hücresi daha vardır ve nötrofilin beyaz kan hücreleri arasında %55-70 oranındadır. Bu bakımdan granülosit ve fagositin bir çeşididir. Nötrofil kemik iliğinde oluşur ve yaralanma karşısında doku onarımı yaparak iyileşme süresini kısaltır. Vücuttaki iltihap oranını kontrol eder. Lenf düğümü, kan ve dokularda bulunan nötrofiller yuvarlak şekildedir ve enfeksiyonla savaşırken şekil değiştirebilmektedir.
NÖTROFİL YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?
Bağışıklık sisteminin temel maddelerinden olan beyaz kan hücresi nötrofilin ömrü çok kısa olmakla birlikte vücuttaki değeri %70’in üzerinde olduğu takdirde nötrofil yüksekliği söz konusu olur. Nötrofil yüksekliğine sebep olan birtakım rahatsızlıklar vardır. Bunlar aşırı stres, enfeksiyon, gebelik zehirlenmesi, Miyoelojen Lösemi, Romatizmal ateş, Romatoid Artrit, Akut böbrek yetmezliği, Tiroid bezi iltihabı, Ketosidoz, Polisitemi vera, Hemolitik anemi ve Miyeloid Metaplazi ve buna benzer rahatsızlıklardır. Nötrofil yüksekliği durumunda vücutta yanma ve iltihaplanma hissi olur. Bununla birlikte kalp çarpıntısı, kan zehirlenmesi,düşük tansiyon, kanama, hızlı nefes alıp verme, soluksuz kalma, ateş gibi belirtiler de görülmektedir. Belirtilerin türü durumun ciddiyetine göre değişmektedir. Nötrofil yüksekliğinin en büyük nedenlerinden biri strestir. Bu yüzden kişinin stres kontrolünü iyi yapması çok önemlidir. Nötrofil yüksekliğinin görüldüğü durumlarda doktor kontrolünde takviye ilaçlara ya da antibiyotiklere ihtiyaç olabilir. Böylelikle nötrofil yüksekliğinin önüne geçilmiş olur.
NÖTROFİL DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?
Nötrofil düşüklüğü (nötropeni), kemik iliğinin nötrofil üretemeden vücudun, bulunan beyaz kan hücrelerini yok etmesi neticesinde ideal olan 2500 mikrolitrenin altında olması durumudur. Nötrofilin amacı vücudu hastalıklardan korumaktır. Bu yüzden nötrofilin eksikliği durumunda hastalıklara davetiye çıkacağı da su götürmez bir gerçektir. Bu kapsamda nötrofil düşüklüğünü ortaya çıkaran nedenler; hepatit, B12 vitamini, folat gibi vitamin eksiklikleri, yetersiz beslenme, antibiyotikler ve psikiyatri ilaçları, sigara ve tütün kullanımı, sepsis, kemoterapi, romatoid artrit, tüberküloz, lyme hastalığı, kemik iliği bozukluğu, crohn hastalığı, kelebek hastalığı, aşırı stres ve yetersiz beslenme gibi hususlardan meydana gelir. Nötrofil düşüklüğünün belirtileri arasında ateş, ağrılı idrar, boğaz ve karın ağrısı, terleme, yorgunluk, ağız yarası, kaşıntı ve vajinal akıntı vardır. Nötrofil düşüklüğü neticesindeki savunması azalan bağışıklık sistemini güçlendirmek için demir, çinko, B12, selenyum; A, C, E vitaminlerinin takviyesi yapılabilir. Proteini yüksek gıdalar tüketmek faydalı olabilir. Ayrıca beyaz kan hücresinin düşüklüğüne neden olan ilaçların tüketimini durdurmak ya da azaltmak, beyaz kan hücresi üretimini artıran antibiyotik veya ilaçları doktor kontrolünde almak, beyaz kan hücresi transfüzyonu almak.
NÖTROFİL NORMAL DEĞERLERİ KAÇ OLMALIDIR?
Nötrofil normal değeri sağlıklı bir yetişkinde 1500-7000 mikrolitredir fakat 1500-2500 mikrolitre arası riskli olarak görülür. Bu yüzden 2500’ün altı ve 7000’in üstü riskli nötrofil oranı olarak kabul edilir. Oransal olarak normal nötrofil değeri %50-70 arasında olmalıdır. Bu kapsamda ideal oranlar şöyledir:
- Yeni doğan bebekte 6000-26.000 mcL
- 1 haftalık bebekte 1000-10.000 mcL
- 6 aylık bebekte 1000-8.500 mcL
- Çocuklarda 1000-8000 mcL
NÖTROFİL TESTLERİ NELERDİR?
Nötrofil değerlerinin ölçülmesi için doktorunuzun tavsiye edeceği testleri yaptırabilirsiniz. Bu testler;
- Tam kan sayımı (Hemogram): Kan sayımı ile vücuttaki nötrofil değeri belirlenir.
- Kemik iliği biyopsisi: Nötrofilin üretim yeri olan kemik iliğinden örnek alınarak nötrofil sayısı tespiti yapılır.
- Mutlak nötrofil sayısı: Mutlak nötrofil sayısında kan örneği ile nötrofil miktarının belirlenmesi
NÖTROFİL DEĞERİNİ YÜKSELTEN YİYECEKLER NELERDİR?
Nötrofil düşüklüğü vücudu savunmasız hale getiren temel sorunlardan birisidir ve birtakım yiyeceklerle bu nötrofil oranı yükseltilebilir. Bu besin maddeleri yeşil çay, badem, maydanoz, ıspanak, yumurta, yoğurt, kırmızı et, peynir, balık, beyaz et, kavun, karpuz
NE ZAMAN HEKİM KONTROLÜNE BAŞVURMALISINIZ?
Nötrofil düşüklüğünün ya da yüksekliğinin yarattığı muhtemel belirtilerle karşılaşıldığı takdirde doktora başvurulması tavsiye edilir.
