Şeker fabrikaları özelleştirilince hayvancılık için hayati önemdeki melas üretimi azaldı.
Geçen yıl, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş’ne (TÜRKŞEKER) ait 25 fabrikadan 10 tanesi daha özelleştirildi. Türkiye’de üretim yapan 33 şeker fabrikasından TÜRKŞEKER bünyesinde 15 fabrika kaldı.
Türkiye genelinde pancar eken çiftçi sayısı ise 2011 yılında 172 binken, 2018 yılında 106 bine geriledi. TÜRKŞEKER için ekim yapan çiftçi sayısı da aynı dönemde 118 binden 40 bine düştü.
Üstelik şeker üretimi de 2018’de sert şekilde azaldı. TÜİK verilerine göre 2017’de 21,4 milyon ton olan şeker pancarı üretimi 2018’de 17,1 milyon tona geriledi.
Özelleştirme süreçlerinin şeker pancarı tarımına yapacağı olumsuz etkinin göz ardı edilmemesi gerektiğine dikkat çeken TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, “Şeker pancarı tarımı aynı zamanda melas üretimi demektir.
Melas, bünyesinde fazla miktarda organik madde, mikro ve makro iz elementler barındıran bir maddedir. Bu nedenle gübre ve hayvansal yem fabrikalarında tüketilir. TÜRKŞEKER’in melas üretimindeki payı 2002 yılında yüzde 71’den 2018’de yüzde 29’a geriledi” dedi.
Şeker pancarının, şekere dönüşmesi için şeker fabrikalarında yapılan işlemlerde yan ürün olarak çıkan melasın hayvancılık için önemini vurgulayan Güngör, “Şeker pancarı tarımı aynı zamanda melas üretimi demektir. Melas, şeker pancarının, şekere dönüşmesi için şeker fabrikalarında yapılan işlemlerde yan ürün olarak çıkar. Bu nedenle gübre ve hayvansal yem fabrikalarında tüketilir. Melasın üretim miktarları ise işlenen pancarın yüzde 30’u kadardır. TÜRKŞEKER’in melas üretimindeki payı 2002 yılında yüzde 71’den 2018’de yüzde 29’a gerilemiştir. TÜRKŞEKER 2017’de ürettiği yaş pancar posasının yüzde 66’sını bedelsiz olarak üreticiye dağıtmıştı” diye konuştu.
Türkiye’de hayvancılık maliyetlerinin yaklaşık yüzde 60’ını yemin oluşturduğunu belirten Güngör, “Yem açığımızın bulunması ise üretim maliyetlerini yükseltmektedir.Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi sonucunda şeker üretimine bağlı olarak melas üretimin azalması, hayvansal üretimde maliyetleri yükseltmiş ve et fiyatları yükselmiştir. Fransa şeker pancarı üreticisine asla yeteri kadar üretin demez, çünkü şeker pancarı üretiminin hayvancılığa olan yem katkısını çok iyi bildiği için halkına ucuz et yedirmenin yolunun şeker pancarı üretiminden geçtiğini çok iyi bilir” dedi. (Birgün)
