Eski Ankara Barosu Başkanı Av. Sema Aksoy yazdı…
Türk Medeni Kanunu’nun kabul edilişinin 96. Yılında o günlerin kadın-erkek eşitliğini sağlama idealinin halen tam olarak yerine getirilemediğini görüyoruz. Halbuki binlerce yıllık tarihimize, Türk kültürüne, toplumsal yaşamına, devlet yönetimine( Orta Asya Türk Devletleri) baktığımızda kadın-erkek eşitliği konusunda, pek çok olumlu örnekleri ve köklü, güçlü bir anlayışa sahip olduğumuzu görüyoruz.
Cumhuriyetin kuruluşundan sonra da dünyada görülmemiş, örnek bir hukuk devrimi yaşanmış ve vatandaşlarımızın ve bu topraklarda yaşayan herkesin başta kadın hakları olmak üzere eşit hak ve özgürlüklerle donatılması sağlanmak istenmiştir.
1924 yılında Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitim birliğini sağlayarak, kız çocuklarına erkeklerle eşit eğitim hakkını tanıyan Cumhuriyet, 17 Şubat 1926 yılında TBMM’de kabul edilen Medeni Kanun ile de kadınlara erkeklerle eşit haklar tanımıştır.
Kadınların toplumsal ve siyasal yaşama katılmasının önünü açan düzenlemelerle, birçok ülkeden önce, Türk kadınına 1930’da yerel, 1934’te de genel seçimlerde seçme ve seçilme hakkı tanınmış ancak bu önemli adımın sonuçları bu gün bile tam olarak alınamamıştır. İki yüzlü yaklaşımlar nedeniyle bu gün bile kadınlar kendi adlarına karar alabilecek noktaya gelememişlerdir.
96 yıl önce kabul edilen Türk Medeni Kanunu ile kadınlar, toplum içinde ve aile içinde birey ve yurttaş olarak eşit haklarla donatılmıştır. Kız ve erkek çocuklarının miras hakkından eşit yararlanması, resmi nikah zorunluluğu, evlilik sözleşmesinin devlet güvencesine alınması, kadınlara istedikleri mesleğe girebilme hakkının getirilmesi, kadının aile hayatında erkekle eşitliğinin sağlanması, evlilikte kadının rızası, kadına da boşanma hakkının tanınması, kadın ve erkeğin mahkemede eşit tanıklık yapabilmesi, çok/birden fazla evliliğin yasaklanması, çocukların yetiştirilmesinde anne ve babaya getirilen yükümlülükler, velayet hakkı gibi hayati konular yasal düzenlemeye bağlanmış, laik hukuk sistemiyle kadınlarımıza erkeklerle eşit ve onurlu bir geleceğin önü açılmıştır. Medeni Kanun’un getirdiği kazanımlarla kadınlar kendine tanınmış ve zaman içinde benimsenmiş rollerden ve yaşam alanı olan evlerden çıkarak eğitim, çalışma ve siyaset gibi kamusal alanlarda kendilerini ifade edebilme ve var olabilme şansına kavuşmuşlardır.
Hakların kazanılması kadar, korunması ve geliştirilip, genişletilmesinin de önemi büyüktür.
Aradan geçen 96 yılın sonunda ne yazık ki hala var olan erkek egemen anlayış tarafından, kadına yönelik ayrımcılık ve şiddetle birlikte, çocuk istismarının da normalleştirilmeye çalışıldığı, çağ dışı söylem ve eylemler ile karşı karşıyayız. Her gün yeni bir kadın cinayetine, insan değil başka bir canlıymış gibi aşağılayıcı ifadelere, ayrımcı uygulamalara, çocuk istismarlarına uyanmak zorunda değiliz.
Bunu önlemenin yolu; öncelikle gerçekçi “durum tespiti” yaparak çözümleri bulmak, kazanımları koruyacak samimi politikalarla, birlikte ve sürdürülebilir mücadeleyi benimsemiş, topyekün seferberlik anlayışından geçmektedir.
Kadın erkek eşitliğinin sağlanmadığı bir ülkede ekonomik ve toplumsal kalkınmadan ve demokrasiden bahsetmek mümkün değildir. Hangi görüşte olurlarsa olsunlar, bütün yurttaşlarımıza; kendilerinin, ailelerinin, çocuklarının ve ülkenin geleceği için, bize medeni haklarımızın ardından seçme ve seçilme hakkını da tanıyarak sunan Cumhuriyet’in kazanımlarına, demokratik, laik hukuk devletine ve Mustafa Kemal Atatürk’ün ilkelerine hep birlikte sımsıkı sarılma; şiddete, ayrımcılığa ve karanlığa karşı el ele mücadele etme çağrısı yapıyorum.
Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. Yılına yaklaşırken yine 1923 ruhu ile kadın haklarına yaklaşılması, kadın haklarının insan hakkı olduğunun benimsenmesi, kadın- erkek eşitliğinin vazgeçilmez ve korunması gereken bir ilke olarak kabul edilmesi ve uygulamaların da bu doğrultuda gerçekleştirilmesidir.
