Permakültür nedir? Permakültür amacı ve uygulamaları nelerdir? Permakültür kitapları nelerdir? Merak ettiğiniz tüm soruların cevabı Veryansın Tv’de…
Doğal ekosistemlerde gözlemlenen kalıpları ve özellikleri taklit eden ya da doğrudan kullanarak, doğal ekosistemlerin çeşitliliğine, istikrarına ve esnekliğine sahip , toprağın ve üzerinde yaşayan insanların gıda enerji ve diğer ihtiyaçlarının sürdürülebilirliğini karşıladığı tarımsal bir sosyal yaşam modeli olan Permakültür kavramı hızla yaygınlaşmakta.
PERMAKÜLTÜR NEDİR?
Permakültür kavramı, 1978 yılında Avustralya Bill Mollison tarafından Permanent( sürekli) ve agriculture (tarım) kelimelerinin bir araya getirilmesi ile oluşturulmuştur.
Bu modele göre tarımsal üretim doğanın karşısında değil, onunla beraber hareket ederek gerçekleştirilir. Üretim sistemleri doğadan ilham alarak bir ürün peşinden koşmaz birbiriyle etkileşimi olan aynı anda üretilebilecek ürünler hedeflenerek tasarlanır.
Tasarım yapılırken görsellik ve işlevler birbirleri ile uyum içinde tasarlanır ve maksimum fayda hedeflenerek çalışılır.
Permakültür’ün üç temel etik ilkesi şu şekildedir;
- Yeryüzüne Özen Gösterme; bütün yaşam sistemlerinin, canlı cansız bütün varlıkların devamı ve çoğalması için gerekli koşulları sağlama.
- İnsanlara Özen Gösterme; insanların gıda, barınak, eğitim, tatmin edici iş ve keyifli insan ilişkilerine sahip olarak sağlıklı bir şekilde varolmaları için gerekli kaynaklara ulaşmalarını sağlama.
- Nüfus ve Tüketime Sınır Getirme; kendi ihtiyaçlarımızı kontrol altına alarak yukarıdaki ilkeleri desteklemek için kaynak ayırabiliriz. Zaman, para veya enerji cinsinden olabilecek bu kaynakları birinci ve ikinci ilkelerin gerçekleştirilmesinde kullanabiliriz.
PERMAKÜLTÜR UYGULAMALARI
MALÇ
Doğal ormanlık bölgelerde kendiliğinden var olan malç örtüsü, toprağın üstünde yer alan örtüye verilen isimdir.Permakültür alanları insan eliyle oluşturulan mikro sistemler olduğu için bu uygulamanın da doğadakinin taklidi biçiminde gerçekleşmesi gerekir.
Malç işlemi, toprağın nem kaybını azaltmak, yabani otları ve ekosistemin dengesini bozan zararlı bitkileri kimyasal kullanmadan engellemek, toprağın ısı ve nem dengesini sağlayarak bitkilerin gelişimini destekleyici mantar, bakteri oluşumu gibi biyolojik aktivitelerin ortamını hazırlamak; kısacası toprağın yaşayan özelliğini desteklemek amacıyla uygulanırMalç işlemi, toprağın talaş, saman, kıymık gibi katmanlarla örtülmesidir.
KOMPOST
Kompost kısaca, toprağın yapısını ve içeriğini güçlendirmek amacıyla organik atıklardan oluşturulan doğal gübreye ve bu gübrenin oluşması için yapılan işleme verilen isimdir. Kompost işlemi yeşil ve kahverengi malzeme gruplarının hava alan bir ortamda oranlı bir biçimde bir araya getirilmesiyle uygulanır.
Kahverengi malzeme grubuna ceviz, fındık kabukları, kuru yapraklar, çam iğneleri, talaş, dallar ve ağaç kabukları dâhil iken yeşil grup, taze otlar, çimen, çay atığı, sebze meyve kabukları gibi malzemeler içerir. Ayrıca yumurta kabukları da oluşturulan organik gübrenin kalsiyum değerini artırdığı için tercih edilir. Bunun yanında, portakal, greyfurt gibi asit değer yüksek olan meyvelerin kullanılması pek tercih edilmez.
SU HASADI
Permakültür alanları, öz kaynaklarını başarılı bir biçimde kullanıma sunabilen ve atığa müsaade etmeyen alanlar olarak tasarlanır. Su hasadı da bu ilkeyi destekleyici uygulamalardan biridir. Öncelikli olarak toprağın suyu depolaması ve erozyonun önlenmesi amacını gütse de su hasadı, tarımsal üretim için de yeterli su kaynağını sağlayabilir.
Bu uygulama için, yağmur suyunun düştüğü noktada tutulması için yatay kanallar açılır ve odunsu atıklar süngerimsi bir yapı oluşturacak biçimde konumlandırılır.
BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK
Geleneksel tarımdaki tek çeşit ürün yetiştirme, permakültürde uygulanmaz. Permakültür uygulamalarında karışık ekim gerçekleştirilir ve bu da toprağın zenginliğini artırırken, zararlılarla birlikte bunları dengeleyen diğer unsurların da artmasını sağlar ve tarım ilacı kullanımına gerek duyulmaz.
Birçok özel ilgi alanının olduğu gibi permakültürün de kendine has bir dili ve uygulama metodları var. Eğer bu konuya ilginiz varsa, her kavramı ayrıntılı biçimde araştırmanız ve o araştırmalardan elde edeceğiniz başka kavram ve uygulamalarla bilgi dağarcığınızı genişletmeniz, uygulamaya geçtiğinizde yardımcınız olacaktır
PERMAKÜLTÜR HAKKINDA KİTAPLAR
PERMAKÜLTÜRE GİRİŞ KİTABI
Permakültür, doğal sistemlerin gözlemine, geleneksel tarım yöntemlerinin içerdiği erdeme ve modern, bilimsel, teknolojik bilgiye dayanan bir tasarım sistemidir. Permakültürün amacı sürdürülebilir insan yerleşimleri oluşturmak, yani kendi ihtiyaçlarını karşılayan, çevresini sömürmeyen ve kirletmeyen, uzun vadeli, ekolojik anlamda sağlıklı ve ekonomik olarak da uygulanabilir sistemler yaratmaktır.
İnsanlığa permakültür fikrini hediye eden Bill Mollison, 1970’lerde yayımlandığı anda bir kült kitaba dönüşen Permakültüre Giriş’te doğayla birlikte çalışmanın felsefesini ve yöntemlerini anlatıyor. En çok ihtiyaç duyduğumuz zamanda…
PERMAKÜLTÜR BAHÇELERİ
Permakültür Bahçeleri, hayal gücünüzü harekete geçirerek, permakültürün en temel mesajını okurlara ulaştırıyor: Doğaya karşı değil onunla birlikte çalışırsak daha güzel, daha bereketli ve daha bağışlayıcı bahçeler yaratabiliriz. Toby Hemenway’in gösterdiği gibi işbirliği içinde çalışabilen ve;
Toprağın verimliliğini ve yapısını geliştirmek ve korumak,
Peyzajın içinde suyu yakalamak ve sudan tasarruf etmek,
Faydalı böcekler, hayvanlar ve insanlar için habitat sağlamak,
Mevsimsel meyveler, yemişler ve diğer gıdalar üreten yenebilir bir “orman” yaratmak
gibi çeşitli işlevler üstlenen bitkileri topluluklar şeklinde bir araya getirerek arka bahçenizde bir ekosistem yaratmak hem kolay hem de tatmin edici bir uğraştır.
Bu gözden geçirilmiş ve güncellenmiş baskıya, yetiştirme alanları çok kısıtlı olan kentte ya da banliyöde yaşayan insanlar için özel olarak tasarlanmış, kentsel permakültür üzerine yeni bir bölüm de eklenmiştir. Elinizdeki bahçe ya da tarla ne büyüklükte olursa olsun permakültürün temel ilkelerini uygulayarak orayı daha çeşitli, daha doğal, daha üretken ve daha güzel hale getirebilirsiniz.
PERMAKÜLTÜR ŞEHİRDE
Şehir permakültürü şehirde bahçecilik yapmaktan fazlasıdır. Şehir permakültürü bahçede öğrendiklerimizi alır ve bunu çok daha geniş bir insan deneyimine uygular. Bu sayede yalnızca bitki bahçeciliği değil; insan, mahalle ve hatta kültür bahçeciliği de yaparız.
Bu kitabın amacı da okuyucularına permakültür tasarımcısı gibi düşünmeyi öğretmek, onların şehirlerde yaşarken çözümler bulmak için bütünsel sistem yaklaşımında uzmanlaşmalarını sağlamaktır.
Şehirler kaldıraç noktasıdır. Sürdürülemez şehirler, toplumun kalanını da beraberlerinde aşağı çekeceklerdir çünkü insan üretiminin ve tüketiminin çoğunluğu şehirlerde gerçekleşiyor ve tüm ürünlerin büyük çoğunluğu şehirler üzerinden hareket ediyor. Dahası, çoğu fikir ve kültürel eğilimler şehirlerden geliyor. Eğer yenilenebilir şehir kültürleri oluşturamazsak, başka bir yerde ne olduğunun pek de önemi kalmaz.
Permakültür tasarımcılarının sistemin tamamını düşünerek, besin üretimini ve habitat onarımını uygulayarak öğrendikleri şeyler, kentsel çevredeki insan ekolojisi üzerinde temel ve birincil uygulamaya sahiptir. Bu yüzden bu kitap yalnızca bahçecilik ile ilgili olamaz; aslında, yalnızca çeyrek kadar bir kısmı bununla ilgilidir.
Permakültür, apartman balkonlarında küçük saksı bahçeleri, hobi bahçelerinde alçakgönüllü fakat ilham verici parseller, dar şehir arka bahçelerinde mikrobesin ormanları, parklarda besin üreten vahşi yaşam bahçeleri ve kenar mahallelerde verimli çiftlikler tasarlamak için kullanılabilir.
Bu kitap, permakültür tasarımcıları ve uygulayanlarının yaklaşımlarında ve düşüncelerinde yeni bir derinlik, çok yönlülük ve çeşitliliği belgeliyor. İçinde şehirlerimiz için umut hikayeleri ve örnekleri var. Buralarda yaşayanlar ve onlardan ağır şekilde etkilenmiş olan vahşi ve evcilleştirilmiş doğa var. Permakültür şehirde tüm bu deneyimi şehir hayatının bütün işlevlerine uygulamamız için önce deneyimlendi sonra yazıldı.
Toby Hemenway’in Türkiye’de ilk kitabı Permakültür Bahçeleri büyük ilgi gördü. Permakültür Şehirde de aynı etkiyi yaratacak güçte bir kitap.
